Facebook, WhatsApp ve Instagram nasıl çöktü? İşte adım adım yaşananlar
Dünya, Facebook ve ona ait diğer sosyal medya platformlarını konuşuyor. Dün akşam başlayan ve gece geç saatlere kadar süren kesinti giderildi. Ancak pek çok kişi 'neden' ve 'nasıl' sorularının yanıtını arıyor.
Sosyal Medya devi Facebook ve onun bünyesinde bulunan WhatsApp ve Instagram'ın çökmesinin yankıları sürüyor.
Dün küresel çapta erişime kanan ve 6 saat boyunca hizmet veremeyen Facebook konu ile ilgili yaptığı açıklamada kesintinin hatalı bir konfigürasyondan kaynaklandığı bilgisi yer aldı.
Facebook'tan yapılan yazılı açıklamada 'Ağ trafiğindeki bu kesinti, veri merkezlerimizin iletişim kurma şeklini kademeli olarak etkileyerek hizmetlerimizi durdurdu' ifadeleri yer aldı.
Peki Facebook'tan yapılan bu açıklama ne anlama geliyor? Facebook, Instagram ve WhatsApp'ta yaşanan bu sorunu anlamak için öncelikle kısa bir bilgilendirme yapmakta fayda var.
Her Internet sitesi (Buna Facebook da dahil) bir bilgisayar sunucusunda bulunur. Yani Facebook'a giriş yapmak istediğinizde bu sunuculara bağlanırsınız.
İşte burada DNS (Domain Name System) devreye girer. Tarayıcınıza girmek istediğiniz siteyi yazdığınızda, DNS bu URL'yi bir IP adresiyle etkili bir şekilde eşleştirir ve bilgisayarınızın bu siteye bağlanmasına izin verir.
FACEBOOK NASIL İNTERNETTEN SİLİNDİ?
Dün yaşanan kesintiler genellikle DNS sorunları nedeniyle yaşanır. Ancak Facebook'un başına gelenler bu kadar basit değil. Zira Facebook'a girmek istediğinizde Facebook adeta internetten silinmiş, hiç var olmamış gibiydi.
DNS sunucuları genellikle internet için bir telefon rehberi gibidir Ancak onlar da BGP (Sınır Ağ Geçidi Protokolü) adı verilen başka bir sisteme ihtiyaç duyarlar.
İnternet üzerinde rahat işlem yapmanızı sağlamak üzere geliştirilen BGP internet üzerindeki otonom sistemler arasında geniş bilgi paylaşımı ve yönlendirmeye imkân sağlar. Bunu internet için bir harita olarak tanımlamak da mümkün.
Milyarlarca kullanıcıya hizmet veren çok sayıda BGP sistemi var. Hatta Facebook kullanıcılarına 'daha iyi hizmet' verebilmek için kendi sistemini bile kurdu.
EN BÜYÜK HATA!
Peki bunca çabaya rağmen ne yanlış gitti? Dün akşam saatlerinde Facebook, BGP'ye kendisini bu haritalardan kaldırmasını söyledi.
İşte 6 saatlik kesinti bu büyük hata sonrası meydana geldi. Zira bu hata sonrası hiçbir DNS veya BGP Facebook'u bulamaz hale geldi.
Başka bir deyişle Facebook bu hata ile kendisini 'internet haritası'ndan sildi. Hatta birkaç saat boyunca çok sayıda alan adı kayıt şirketi 'Facebook.com'u satılık olarak listeledi.
Bunun nedeni, bu şirketler tarafından kullanılan otomatik sistemlerin süresi dolmuş, yakın zamanda boşalmış veya terk edilmiş gibi görünen kayıtlı alan adlarını aramasıydı.
Bu durumu şöyle özetlemek mümkün; bir evin adresine sahipsiniz ancak elinizdeki haritada o ev gözükmüyor. Facabook çalışanlarının yaptığı tam olarak buydu.
Milyarlarca kullanıcı Facebook'un adresine sahipti ancak Facebook mühendisleri adresi yanlışlıkla haritadan kaldırdı. Bunun sonucunda 'Facebook ile Giriş Yap' dahil olmak üzere Facebook üzerinden çalışan her şey karardı.
HATANIN NEDENİ GÜNCELLEME Mİ?
Elimizdeki resmi bilgiler kısıtlı olsa da hatanın yaşandığı süreçte Facebook'un bir güncelleme üzerinde çalıştığı düşünülüyor.
Zira Facebook'un 'Ağ trafiğindeki bu kesinti, veri merkezlerimizin iletişim kurma şeklini kademeli olarak etkiledi ve hizmetlerimizi durdurdu' ifadeleri akıllara ilk olarak bu ihtimali getiriyor.
DHA