Fahrettin Altun'dan 'yapay zeka' vurgusu

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, "Birlikte Gelişmek: Sorumluluklar, Eylemler ve Çözümler" temasıyla bu yıl 7'ncisi düzenlenen "TRT World Forum 2023"ün "Dijital Çağda Kamu Yayıncılığı: Zorluklar ve Fırsatlar" başlıklı oturumunun açılış konuşmasını yaptı.

Burada çok önemli bir konuyu tartışmak üzere toplandıklarını kaydeden Altun, bugün gazeteciliğin, dijitalleşmenin yoğun baskısına maruz kaldığını söyledi.

Altun, haber sektörünün de bu durumdan etkilendiğini ve "adeta yeniden şekillendiğini, diğer yandan ise kamu yayıncılarının bu bağlamda bir dizi yeni zorluk ve aynı zamanda fırsatla karşı karşıya olduğunu dile getirdi.

YAYIN KURULUŞLARINA ELEŞTİRİ

Özel yayın kuruluşlarının karlarını en üst düzeye çıkarmayı amaçlayan, büyük miktarda dijital bilgi ve viral içeriklerinin insanların hayatına hızla nüfuz ettiğini vurgulayan Altun, ancak bu içeriklerin genellikle daha entelektüel bir hedef kitle oluşturmaktan ziyade daha fazla sayıda izleyici çekmeye odaklandığını belirtti.

Kamu yayıncılarının motivasyon kaynaklarının yüksek reytingler ve geniş izleyici kitleleri olmaması nedeniyle bir avantaja sahip olduğunu belirten Altun, şu değerlendirmede bulundu:

"Kamu yayıncıları, sadece etkileşimi artırmak amacıyla içerik oluşturamaz ve yayınlayamaz. Bu, bir dezavantaj gibi görünse de anlamlı bir etkileşimle izleyicilerimizde güven ve itibar inşa edebilirsek bunun bizi farklı kılabilecek bir avantaja dönüşeceğine inanmaktayım."

Giderek gelişen medya ortamının, izleyici davranışlarını derinden etkilediğini kaydeden Altun, "Dünyanın dört bir yanındaki izleyiciler, genellikle yanlış bilgilendirmeye açık olan ve sosyal medyanın da dahil olduğu çeşitli kaynaklara itimat etmektedir. Finansman sorunları nedeniyle güçlük yaşayan geleneksel medya kanalları, teknoloji devleriyle güçlü bir rekabete girmek durumunda kalmaktadır. Bu zorlukların sadece kamu yayıncılığını etkilemekle kalmadığına, aynı zamanda benzersiz fırsatlar da sunduğuna inanmaktayım. Asıl soru, kamu yayıncılığının bu koşullara uyum sağlayıp sağlayamayacağı ve esnek yaklaşımlarla kendini yeniden keşfedip keşfedemeyeceğidir." diye konuştu.

ALTUN'DAN YAPAY ZEKA VURGUSU

Dijitalleşmenin her alana nüfuz etmesinin haberciler açısından bir süredir hayatın gerçeği haline geldiğini belirten Fahrettin Altun, "medya ve gazetecilik ve diğer tüm alanlarda insan unsurunu zamanla aşındıran yapay zekanın yol açabileceği zorlukları ele almaları" gereken safhaya geldiklerini söyledi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun, "Dünyanın dört bir yanındaki izleyicilerin, insanlar ve robotlar tarafından yapılan işleri birbirinden ayırmakta güçlük çektiği bir ortamda bu durumun gazetecilik üzerindeki etkisi konusunda endişelenmeliyiz. Kamu yayıncıları, izleyicilere özgün içeriğin değerini ve derinliğini göstererek kendi çalışmalarını algoritmaların yaptığı çalışmalardan ayırma fırsatına sahiptir." ifadelerini kullandı.

Yapay zekanın kötüye kullanımına dikkati çeken Altun, "Yapay zeka, şaibeli amaçları olan örgütlü grupların dezenformasyon yoluyla kitleleri manipüle etme girişimlerine de imkan tanımaktadır. Yapay zeka sistemleri, belirli mesajları hızla çoğaltarak dezenformasyon sorununu daha da şiddetlendirmektedir." değerlendirmesini yaptı.

Söz konusu sistemlerin saniyeler içinde internetten bilgi toplayabildiğini ve insan yapımı içeriklerden ayırt edilmesi neredeyse imkansız içerikler üretebildiğini kaydeden Altun, diğer taraftan da kamu yayıncılarının gazetecilik eğitimlerinden aldıkları güç ile aynı dijital araçlar, teknolojiler ve uygun stratejileri kullanarak yanlış bilgi ve dezenformasyonu ifşa etme imkanına sahip olduğunu vurguladı.

'DİJİTALLEŞMENİN FIRSATLARI'

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun, tüm bu zorluklarla yüzleşmek ve bunların zararlı etkileri ile mücadele etmenin kolay bir iş olmadığını belirterek "Ancak dijitalleşmeyi kamu yayıncıları için fırsatlar yaratacak şekilde kucaklamaktan başka seçeneğimiz bulunmamaktadır." dedi.

Kamu yayıncıları olarak dayanıklı, nitelikli ve uzun ömürlü içerikler sunmak için dijital araçlardan istifade edilmesi gerektiğini kaydeden Altun, halkın doğru ve hızlı bilgi edinme hakkını teslim etme taahhüdünü sürdürürken, halkı bağlamsal bilgi konusunda da eğitmeleri gerektiğini dile getirdi.

Altun, "Halkı, doğru düzgün eğitim almamış, etikle çalışmayan ve yalnızca bir sonraki viral içeriğin ve sansasyonun peşinde koşan sözde gazetecilerin insafına bırakamayız. Yapay zekanın ön yargılı ve şüpheli algoritmalar kullanarak bilgi toplamasına ve bunları bize içerik olarak sunmasına da izin veremeyiz. Vazgeçilmez bilgi kaynakları olarak kamu yayıncıları, dezenformasyon ve bağlam eksikliğiyle mücadelede çok önemli bir rol oynamaktadır. Özel çıkarlardan ve ticari amaçlarla manipülasyondan uzak, doğru bilgiyi aktaran aracılar olarak etkin bir şekilde hizmet vermelidirler." diye konuştu.

Kamu yayıncılarının dijital dönüşümlerin hayatın her alanına sirayet eden etkisiyle ortaya çıkan engebeli arazide yol aldığını kaydeden Altun, bu yayıncıların, geniş medya ekosistemi içinde içerik üretme ve tüketme yaklaşımlarını, insana özgü eşsiz niteliklerinden de faydalanarak dönüştürme fırsatına sahip olduklarını söyledi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Altun, bilgi ve uzmanlığın halen önemli olduğunu ve gelecekte de önemli olmaya devam edeceğini vurgulayarak dijital dünyanın insanların bilgi dağarcığı ve uzmanlığının sınırlarını bugün hayal bile edilemeyecek şekillerde zorlamaya devam ettiğini ancak insanların görevinin birbirlerini eğitmek ve yalnızca kendilerinin gerçekten anlayabileceği ve hissedebileceği bir düzeyde ilişki kurmak olduğunu ifade etti.