Faiz arttıkça ekonomi sallanıyor

Türkiye perspektifinden bu oranlar küçük gibi görünebilir ancak mutlak değerden çok artış oranına ve yaratacağı etkiye bakmak lazım. Türkiye'de hem iş dünyası hem kamu kurumları oynak faiz seviyelerine alışkındır ve bu işi yönetmeyi bilirler. İngiltere'de ise daha birkaç sene önce faizler yüzde 1 seviyesinin altındaydı, hatta 2017'de yüzde 0,25 seviyesindeydi. Kısa zamanda beş kattan fazla artış oldu. Sabit mortgage kredisi veren finansal kurumların bilançoları allak bullak olacak, esnek faizli mortgage müşterileri önümüzdeki dönemde ev borçlarını ödeyemez hale gelecekler. Maaşlar artmıyor, harcanabilir gelir hızla azalıyor. Esnafın hem müşterisinin talebi azalıyor, hem geliri yetersiz kalan yerel belediyeler esnafın üzerine daha fazla çullanıyor. Borç seviyeleri, faizler yüzde 2 seviyesindeyken yönetilebilir durumda olan şirketlerin faiz giderleri artıyor ve mecburen yatırımdan kesiyorlar, istihdam planlarını ya erteliyorlar ya da personel çıkartma yoluna gidiyorlar. Şirketlerin işleri kötüye gidince bu şirketlerin hissedarı olan emeklilik fonları da değer kaybediyor ve bu da vatandaşın emeklilik döneminde daha az geliri olması anlamına geliyor ve gelecek endişeleri tetikleniyor.

Önümüzdeki aylarda ve senelerde İngiltere'de iflaslar ardı ardına başlayacaktır. Özellikle küresel ve ulusal seviyede pazarlama becerileri, markaları olan birçok İngiliz firmasını, satın alma veya cazip şartlarda ortaklık yapma imkanı, Türk firmalar için önümüzdeki dönemde belirecektir.