Faiz, kur, vergiler arttı ekonomide güven kalmadı
Ekonomik güven endeksi haziran ayında 101.1 iken, temmuz ayında yüzde 1.8 oranında azalarak 99.3 değerini aldı.
100'ün altında kalan güven endeksi kötümserliğe işaret ediyor. TÜİK verilerine göre; bir önceki aya kıyasla temmuz ayında tüketici güven endeksi yüzde 5.9 oranında azalarak 80.1 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi yüzde 0.8 oranında azalarak 104.9 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 0.6 oranında azalarak 117.3 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 2.6 oranında azalarak 114.7 değerini, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 0.9 oranında azalarak 88.1 değerini aldı.
TÜKETİCİ FAİZİ YÜZDE 50'YE DAYANDI
Temmuz ayında dolar kuru 27 TL'yi görmüştü. Son iki ayda yapılan faiz artışı ile politika faizi de yüzde 8.5'ten yüzde 17.5'e yükseltildi. Mayıs ayında yüzde 15 olan ticari kredi faizleri geçen hafta itibarıyla yüzde 24.58'e çıktı. Yine yüzde 34 civarında olan tüketici kredi faizleri de yüzde 48'in üzerine çıktı. Temmuz ayında vergi zamları da ekonomideki güveni bozan bir başka unsur oldu. Bunun yanında Ocak-Haziran 2023 döneminde dış ticaret açığı yüzde 18.7 artarak 51 milyar 577 milyon dolardan, 61 milyar 235 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2022 Ocak-Haziran döneminde yüzde 70.9 iken, 2023 yılının aynı döneminde yüzde 66.8'e geriledi.
YÜKSEK FİYAT ARTIŞLARI!
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun ikinci faiz artış kararını verdiği toplantının özet metninde, “Enflasyonun ana eğilimi 2022 yılı sonrası dönemde yavaşlasa da yüksek seyrini sürdürmektedir. Temmuz ayına ilişkin öncü göstergeler talep, ücret, döviz kuru, vergiler ve bozulan fiyatlama davranışları kanallarıyla oldukça yüksek bir aylık fiyat artışı olacağına işaret etmektedir. Buna bağlı olarak, yıllık enflasyonun da önemli ölçüde yükseleceği tahmin edilmektedir.” denildi.
Metinde ayrıca, “2023 yılı temmuz ayında asgari ücrette yapılan güncellemeye memur ve kamu işçi ücretlerindeki düzenlemelerin eşlik etmesi ve ücretlerdeki artışın genele yayılması sonucu yılın ikinci yarısında enflasyon üzerinde başta maliyet kanallı etkiler olmak üzere yukarı yönlü baskıların artacağı öngörülmektedir. Türk lirasındaki değer kayıplarının, ücretlerde genele yayılan artışın ve vergi düzenlemelerinin yakın dönemde enflasyon üzerinde maliyet yönlü ilave baskı oluşturacağı öngörülmektedir. Nitekim öncü göstergeler, maliyet gelişmelerinin etkisiyle temmuz ayında genele yayılan yüksek fiyat artışlarının gerçekleştiğine işaret etmektedir.” öngörüsü yer aldı.