Fatih Sultan Mehmet tablosunun sır perdesi aralandı! İşte o ayrıntı...
Gentile Bellini'nin Londra'daki National Gallery'de sergilenen Fatih Sultan Mehmet tablosunun sır perdesi aralandı. O ayrıntı herkesi şaşırttı. Meğerse gerçek bambaşkaymış...
Fatih Sultan Mehmet tablosunun sır perdesi aralandı. Londra'daki National Gallery'de sergilenen tablodaki ayrıntılar görenleri şaşırttı. Gentile Bellini'nin çizdiği Fatih Sultan Mehmet portresindeki ayrıntılar hangileri? Maria Pia Pedani Fabris imzalı yazıda ünlü İtalyan ressamın tabloya yerleştirdiği, hatta sakladığı sembolik öğeler deşifre ediliyor. O ayrıntı görenlerin dikkatini çekiyor...
FATİH SULTAN MEHMET TABLOSUNUN SIRRI
Fatih Sultan Mehmet tablosunun sır neydi? Bu ayrıntı herkesin dikkatini çekiyor. Fatih Sultan Mehmet tablosundaki ilk dikkat çeken ayrıntı hiç şüphesiz Fatih'in önünde resmedildiği gösterişli bir zafer takı. Meğerse bu tak San Zaccaria Venedik Kilisesi'nin kapısını simgeliyormuş. Peki ressam Bellini neden bu kapıyı seçti?
San Zaccaria, tarihteki en eski Venedik rahibe manastırıdır ve efsaneye bakıldığında Duçe'ye Duçelik tacı ilk defa burada rahibeler tarafından takıldı. Buradaki rahibeler Benediktin tarikatına mensup ve Ortaçağ geleneklerine göre Benediktin tarikatı manastırı bir tür yeryüzü cenneti. İstanbul'da Cennet Bahçesi ile sembolik olarak bağlantılı olan tek yer ise Topkapı Sarayı idi. Sarayın iç kısımlarına girebilmek için üç farklı kapıdan geçmek gerekiyordu.
Benzer bir biçimde bir Osmanlı otağında hanedanın çadırı 3 farklı grup asker tarafından korunurdu. Aynı şekilde San Zaccaria Kilisesi'ne giriş yapmak için de önce bir köprüden, sonrasında ise 2 ayrı kapıdan geçilirdi.
FATİH'İN ADALETİ
Bellini'nin Fatih Sultan Mehmet tablosunda bulunan tak, yazara göre bir zafer takı değil, aynı zamanda bir kapıdır. Türkçedeki kapı kelimesi, bizzat 'devlet' anlamına geliyor. Burası padişahın adaleti tesis ettiği, Tanrı tarafından korunduğu yerdir.
İçeride iyi ruhlar ve onların ataları yer alırken dışarısı kötü ruhların mekanıydı. Bununla beraber kilisenin kapısının Fatih Sultan Mehmet'in portresinin yapıldığı 1480 senesinde inşa edildiğini de belirtmekte fayda var.
FATİH SULTAN MEHMET'İN KURT KÜRKÜ
Bellini'nin bu tablosunda Fatih Sultan Mehmet, kürk bir yaka takıyor. Fatih resmi kıyafeti olarak samur ve kakum kürkü kullanıyordu, fakat tablodaki kürk bir kurda ait gibi görünüyor. 15. yüzyıl yazarlarından Spangugnino'ya göre bu dönemde İstanbul'da kurt kürkü yaygın olarak kullanılır. Eğer padişahın yakası kurt kürkü ise bu, Türk aşiretleri için bir totem hayvanı olan kurdun sembolize edilmesiyle ilişkilendirilebilir.
NEDEN 6 TAÇ VAR?
Fatih Sultan Mehmet tablosunda, Fatih'in sağ ve sol kısımlarında 6 adet taç bulunur. Yazara göre bu taçlar yaygın kanaatin aksine fethedilen devletleri sembolize etmiyor; Fatih Sultan Mehmet'in atalarını temsil ediyor.
Bunların üçü Osman Gazi, Orhan Gazi ve I. Murad, emir unvanına sahip idi; diğer üçü ise 1395 senesinde Mısır Halifesi tarafından Yıldırım Bayezid'e verilen sultan unvanını taşıyordu. Bu olayı hatırlamak için her Osmanlı hükümdarı tahta çıktığında kılıç kuşanırdı.