Patrikhane’den Türkiye’ye gözdağı
Atina’da Fener Rum Patrikhanesi öncülüğünde İnsan Hakları, Demokrasi ve Dini Özgürlükler Konferansı düzenlendi. Konferansın eşbaşkanı Lyberakis, Patrikhane’nin Türkiye’de güçlendiğini belirterek, ‘Türkiye'nin Avrupa perspektifi, Ekümenik Patrikhane'den geçiyor.’ dedi
Fener Rum Patrikhanesi’nin Atina’da düzenlediği etkinlikte Türkiye’ye gözdağı verildi. Ekümenik Patrikhane Arhontları'nın İnsan Hakları, Demokrasi ve Dini Özgürlükler Konferansı” başlıklı konferansın eşbaşkanı Athanasios Martinos, ‘Türkiye’nin Avrupa’yla ilişkilerinin Fener Patrikhanesi’nden geçtiği’ ileri sürüldü.
Patrikhane, Yunanistan’ın başkenti Atina’da “Ekümenik Patrikhane Arhontları'nın İnsan Hakları, Demokrasi ve Dini Özgürlükler Konferansı” ve “Ekümenik Taht Arhontları'nın 4. Uluslararası Konferansı” isimli iki etkinlik düzenledi. İki gün süren etkinliklere çok sayıda yabancı devlet adamı katıldı.
UKRAYNALILARA DİN ÖZGÜRLÜĞÜ VERMİŞLER
Konferans Eşbaşkanı Dr. Anthony Lyberakis, Patrikhane’nin 43 milyon Ukraynalıya din özgürlüğü verdiğini ileri sürdü.
Lyberakis, Türkiye, Rusya ve Çin’i hedef alarak bu ülkelerde demokrasinin kısıtlandığını iddia etti. Konferans Eşbaşkanı, “Biz Ekümenik Patrikhane Arhontları olarak bu konuları dünyanın dikkatine sunmak için buradayız. Ekümenik Patrik, Otosefali Tomos'unu (Ortodoks kiliselerinin bağımsızlığına ilişkin kararname) imzalayarak 43 milyon Ukraynalıya din özgürlüğü tanıdı.” dedi.
Patrik Bartholomeos, Ukrayna’nın Donbass bölgesine yönelik saldırılarının arttığı dönemde, Ocak 2019’da imzaladığı kararnameyle Ukrayna Kilise’sinin Rus Ortodoks Kilisesi’nden ayrıldığını ilan etmişti.
İki ülke kiliselerini ayıran bu hamle, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı dini yönden kışkırtılması olarak yorumlanmıştı.
‘SOVYETLER ÇÖKÜNCE GÜÇLENDİK’
Konferans Eşbaşkanı Athanasios Martinos, Patrikhane'nin son yıllarda Türkiye'deki konumunun güçlendiğini ileri sürdü.
Martinos, Sovyetler çöktükten sonra Patrikhane’nin büyüdüğüne işaret ederek “Bugün tüm etnik kökenlerden Ortodoks Hıristiyanlar teselli ve umut için Ekümenik Patriğe bakıyor. Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından Ekümenik Patriğin cemaati büyümüştür. Bartholomeos'un Ukrayna'ya Otosefali Tomos'unu verme kararı, gelişen olaylarla da doğrulanmıştır.” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Martinos, Türkiye’ye Avrupa’yla ilişkiler üzerinden gözdağı vererek şunları söyledi:
“Türkiye'nin Avrupa perspektifinin Ekümenik Patrikhane'den geçtiğini söylemeye cüret ediyorum.”
YABANCI DEVLETLERDEN KATILIMCILAR
Fener Rum Patrikhanesi’nin konferansta Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis, eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Genel Sekreteri Despina Hadjivassiliou, Atina Belediye Başkanı Haris Doukas, Tsovilis ve Vilnius Roma Katolik Başpiskoposu Gintaras Grušas, Patrikhane’nin gayrimeşru ABD temsilcisi Elpidophoros, Yunan kökenli Amerikalı işadamı John Catsimatidis yer aldı.
LOZAN’I ÇİĞNEYEN İFADE
Devlet yöneticilerinin katıldığı etkinliklerde Fener Rum Patrikhanesi hakkında “Ekümenik Patrikhane” şeklinde bahsedildi. Ancak bu ifade, 1923’teki Lozan Barış Antlaşması’yla yasaklandı.
Fener Rum Patrikhanesi’nin dünya genelindeki Ortokodoksların liderliği yetkisi anlamına gelen Ekümeniklik, 1923’teki anlaşmayla sona erdi. Patrikhane, bu tarihten itibaren İstanbul Fatih Kaymakamlığına bağlı, yalnızca İstanbul’daki Rumların bağlı olduğu bir ibadethane haline geldi.
Ancak Yunanistan ve ABD başta olmak üzere Patrikhane’yi destekleyen Batılı devletler, Lozan’ı hiç sayarak Ekümeniklik ifadesini hukuksuz şekilde kullanmayı sürdürüyor. Patrik Bartolomeos’u da Ekümenik Patrik olarak nitelendiriyorlar. Ayrıca Batılı devletler, Patrikhane’nin resmen yetkisi olmadığı halde dünya genelindeki Ortodoksları ilgilendiren kararlarını tanıyarak uyguluyorlar.