Fitch’in değerlendirmesi: Fransa’da iç karışıklık olabilir

Derecelendirme kuruluşu Fitch, Fransa'nın kredi notunu düşürerek Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Meclis’ten geçirdiği emeklilik reformunun sekteye uğrayabileceği uyarısında bulundu.

Kuruluş, Avro Bölgesi’nin ikinci büyük ekonomisinin kredi notunu bir basamak düşürerek AA-'ye indirdi, görünümünü de durağan olarak belirledi. Ülkede ise emekli maaşları mücadelesinin ardından yaşanan sosyal huzursuzluk ve siyasi felcin hükümetin kamu maliyesini iyileştirme çabalarını sınırlayacağı endişesini taşıyor.

‘MACRON’A BASKI YARATABİLİR’

Fitch, "Siyasi çıkmaz ve (bazen şiddet içeren) sosyal hareketler Macron'un reform gündemi için risk oluşturuyor ve daha genişlemeci bir maliye politikası veya önceki reformların tersine çevrilmesi için baskı yaratabilir" diye yazdı.

Bu hamle, aylardır süren sokak protestolarına ve parlamentodaki sert direnişe rağmen, hükümetinin emeklilik yaşını iki yıl artırarak 64'e çıkarmak için uzun süredir söz verdiği emeklilik reformunu yürürlüğe koymasından sadece haftalar sonra Macron'a bir darbe oldu.

Macron’un partisi parlamentoda çoğunluğa sahip değil ve okullar gibi kamu hizmetlerini iyileştirirken istihdamı artırmak ve mali açıkları azaltmak gibi diğer öncelikleri yerine getirmekte zorlanabilir.

‘DÜZEN KARŞITI GÜÇLER BÜYÜYEBİLİR’

Fitch ayrıca hükümetin emeklilik reformunu parlamento oylaması olmadan geçirmek için Madde 49.3 olarak bilinen anayasal bir taktiği kullanmasının Fransız siyasetinde "radikal ve düzen karşıtı güçleri daha da büyütebileceğini" söyledi. Emmanuel Macron, bu kararın Meclis’te onaylanmayacağını tahmin ettiği için, Başbakan’a anayasal hakkı kullanma talimatını vermişti.

‘KÖTÜMSER DEĞERLENDİRMENİN SONUCU’

Kısa bir süre önce hükümetin bütçe açıklarını 2027 yılına kadar AB hedefleriyle uyumlu hale getirme planını sunan Maliye Bakanı Bruno Le Maire, Fransa'nın yapısal reformlara bağlılığını sürdürdüğünü söyledi.

Le Maire yaptığı açıklamada, "Bu karar, Fitch'in Fransa'nın büyüme beklentileri ve borç gidişatına ilişkin kötümser değerlendirmesinin bir sonucudur. Fransız hükümeti tarafından son birkaç ayda kabul edilen yapısal reformların, özellikle de işsizlik sigortası, emeklilik maaşları ve üretim vergileriyle ilgili reformların sonuçlarını hafife alıyor." ifadelerini kullandı.

YÜZDE 5 MALİ AÇIK BEKLENİYOR

Fitch, zayıf büyüme ve enflasyona bağlı olarak artan harcamalar nedeniyle Fransa'nın bu yıl GSYH'sinin yüzde 5'i oranında mali açık vermesini bekliyor. 2022'de bu oran yüzde 4,7'ydi.

Enerji krizi sırasında hane halkına faturalarda yardımcı olmak için alınan önlemlerin aşamalı olarak kaldırılmasıyla gelecek yıl tekrar düşeceğini tahmin ediyor.

Fransa ekonomisi grevlere rağmen yılın ilk üç ayında yüzde 0,2 büyürken, enflasyon da nisan ayında yıllık yüzde 5,9'a yükseldi.

‘FRANSA DİĞERLERİNE GÖRE DAHA ZAYIF’

Fitch, Fransa'nın "mali ölçütlerinin benzerlerinden daha zayıf olduğunu" yazdı ve ekonomik çıktının bir oranı olarak ölçüldüğünde devlet borcunun "nispeten büyük mali açıkları ve mali konsolidasyonun sadece mütevazı bir artış eğiliminde kalacağı" uyarısında bulundu.

Kredi derecelendirme kuruluşu, harcamaların üçte birinin - büyük ölçüde sosyal yardımlar ve emekli maaşları - enflasyona endeksli olması nedeniyle harcamalar üzerindeki baskıların kısa vadede yüksek kalmasını bekliyor. Bununla birlikte, 2030 yılına kadar toplam 17,7 milyar avro olması beklenen emeklilik reformunun yarattığı tasarrufların uzun vadede "ılımlı bir şekilde yardımcı" olacağını söyledi.

Ayrıca Fransa'da enflasyonun bu yılın ikinci yarısında azalacağı ve 2024 yılında yüzde 2,9'a düşmeden önce yıl için ortalama yüzde 5,5 olacağı tahmininde bulundu.

Le Maire, faiz oranlarındaki artışların yıllık borç servis maliyetlerini balon gibi şişirmesi nedeniyle kamu borcunun azaltılması gerektiğinin altını defalarca çizdi.

Fransa, ocak ayından bu yana emeklilik reformuna karşı aylarca süren protestolar ve grevlerle sarsıldı.