'Genç İstihdam Stratejisi'nden de kısmi çalışma çıktı

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ulusal Genç İstihdam Stratejisi ve Eylem Planını açıkladı. Planda, gençlerde istihdamı azaltmak için kısmi zamanlı çalışma ile uzun staj süreleri öne çıktı. Kısmi süreli çalışanların hafta tatili, yıllık ücretli izin hakkı ve kıdem tazminatı hakkıyla ilgili çalışmalar yapılacağı ifade edildi.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın kaleme aldığı "Ulusal Genç İstihdam Stratejisi ve Eylem Planı" konulu Cumhurbaşkanlığı genelgesi geçen hafta Resmi Gazete'de yayınlanmış, Erdoğan genelgede planın Bakanlık tarafından açıklanacağını belirtmişti. Bakanlık sitesinde yayınlanan Eylem Planında 2019-2023 dönemlerini kapsayan On Birinci Kalkınma Planında gençlerin istihdamına ilişkin bölüme de atıf yapılarak genç işsizlikte 2023 hedefinin yüzde 17.8 olduğu yinelendi. Bu hedefe ilişkin, planın, “eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi”, “ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin istihdamının artırılması”, “geleceğin işleri” bölümlerinde hedefler ele alındı. Ulusal Genç İstihdam Stratejisi (UGİS)’in temel hedefleri ise şöyle belirlendi:

• 2020 yılı itibarıyla yüzde 25.3 olan genç işsizlik oranı 2023 yılı itibarıyla yüzde 17.8 düzeylerine indirilecek.
• 2020 yılı itibarıyla yüzde 39.1 olan genç işgücüne katılma oranı 2023 yılı itibarıyla yüzde 46
• düzeyine yükseltilecek.
• 2020 yılı itibarıyla yüzde 28.3 olan ne eğitimde ne de istihdamda olanların (NEET) oranı

2023 yılında yüzde 20 düzeyine düşürülecek.

Planda öne çıkan ise hükümetin dönem dönem farklı kompozisyonlarda hazırladığı, hak kaybına neden olacak, kısmi süreli çalışma oldu. Meslek tecrübesi için önemli yer tutan staj dönemleri için ise daha uzun süreler öngörülüyor.

İlgili kısımlarda bu düzenlemeler şöyle açıklandı:

KAMUDA KISMİ ÇALIŞMA VE UZUN STAJLAR SÜRELERİ

• Üniversite öğrencilerinin, kamu kurum ve kuruluşlarında kısmi süreli olarak istihdam edilmesini sağlayacak bir sistem oluşturulması amacıyla çalışmalar yapılacaktır:

Kamu kurum ve kuruluşlarında, yetkinlik ve liyakatin sağlanmasına yönelik süreçlerin geliştirilebilmesi ve üniversite öğrencilerinin mezuniyetleri öncesinde deneyim kazanması amacıyla yarı zamanlı olarak istihdam edilebilecekleri bir sistem inşa edilmesi üzerinde çalışmalar yapılacaktır.

• Yükseköğretim öğrencilerinin istihdam edilebilirliklerini desteklemek üzere, uzun dönem staj/kısmi zamanlı çalışma imkânlarının kurumlarda yaygınlaştırılmasına yönelik yetenek yönetimi çalışmaları yürütülecektir.

Üniversiteli gençlerin profesyonel hayata adaptasyonlarını kolaylaştırmak, istihdam edilebilirliklerini artırmak ve kurum/kuruluşların ihtiyaç duyduğu yeteneklere ulaşabilmesini kolaylaştırmak amacıyla yetenek yönetimi sistemi teşvik edilecektir. Bu kapsamda, öğrencilere uzun önem staj ve yarı zamanlı istihdam imkânı sağlanmasına yönelik çalışmalar yürütülecektir.

• Kısmi süreli çalışanların hafta tatili, yıllık ücretli izin hakkı ve kıdem tazminatı ile ilgili çalışmalar yapılacaktır.

Kısmi süreli çalışanlara özgü açık bir düzenleme bulunmamakla birlikte, ilgili hususlardaki hak etme koşullarının sağlanmasına bakılmaktadır. Konu ile ilgili yerleşik yargı kararları da uygulamalara ışık tutmaktadır. Bu kapsamda, kısmi süreli çalışmanın tercih edilmesi amacıyla mevcut uygulamalar ile ilgili bir çalışma yapılacaktır.

Öte yandan, istihdam alanı açmak yerine gençlerin işe kabul edilmesine yönelik eğitimlerin planlanması dikkat çekti:

• İş ve meslek danışmanlığı ile iş kulübü hizmetleri aracılığıyla, gençlerin iş arama becerilerini geliştirmek, kariyer planlamalarını desteklemek ve çalışma hayatına uyumlarını sağlamak için çalışmalar yürütülecektir:

İş ve meslek danışmanları tarafından iş arayanlara, iş arama becerilerinin geliştirilmesi süreci, becerilerin tanımlanması, işveren beklentileri, iş olanakları, iş talep formu, etkili özgeçmiş hazırlama yöntemleri, takdim mektubu, görüşme esnasında işveren tarafından onaylanmayan davranışlar ve benzeri konuların anlatıldığı iş arama becerilerinin geliştirilmesi eğitimi verilerek, gençlere yönelik iş arama becerileri seminerleri etkin bir şekilde yürütülecektir. Ayrıca iş kulüpleri aracılığıyla gençlere, kendini tanıma, özgeçmiş hazırlama, mülakat teknikleri, iş arama kanalları hakkında teorik bilgilerin yanı sıra katılımcılara işverenlerle birebir mülakat uygulaması hizmeti verilerek, iş hayatına girmekte zorlanan gençlerin yoğun danışmanlık desteği ile daha kolay iş bulmaları sağlanacaktır.

GENÇ İŞSİZLİK

UGİS de atıf yapılan, On Birinci Kalkınma Planında da gençlerin istihdamına ilişkin hedefler yer almıştı. Kalkınma Planında, 2018 yılı genç işsizlik oranı yüzde 20.3 iken 2023 hedefi yüzde 17.8; 15-24 yaş arası genç nüfusta istihdam oranı yüzde 35 iken 2023 hedefi yüzde 39.5 olarak belirlenmişti. Söz konusu Kalkınma Planının yayınlandığı Temmuz 2019'da, DİSK-AR'ın TÜİK ve SGK verilerinden derlediği raporuna göre mevsim etkisinden arındırılmış genç işsizlik yüzde 27,3’tü. TÜİK'in dün açıkladığı verilere göre ise genç işsizlik yüzde 22.7.

MESLEKİ EĞİTİMDE ÜCRET DÜZENLEMESİ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen Mesleki Eğitimde 1000 Okul Projesi Kapanış ve 50 Ar-Ge Merkezi'nin Açılış Töreni’nde yaptığı konuşmada, mesleki eğitimle ilgili düzenlemeleri anlattı. Erdoğan iki düzenlemeyi anlattı: “Mesleki eğitim merkezlerinde kapasitenin daha fazla artırılması ve genç işsizlik oranının düşürülmesi için iki yeni düzenleme yapıyoruz. Bunlardan birincisi; mesleki eğitim merkezlerine devam eden öğrencilerin dört yıl boyunca aldıkları ücretlerin işveren üzerindeki yükünü tamamen kaldırmaktır. Bu yükü, devlet olarak biz üstleniyoruz. İkinci olarak; mesleki eğitim merkezlerimizin son sınıfına kalfa olarak devam eden öğrencilerimizin aldıkları ücretleri de iyileştiriyoruz. Artık kalfalar, son sene, asgari ücretin üçte biri kadar değil, yarısı kadar ücret alacaklar. Her iki hedefle ilgili olarak Mesleki Eğitim Kanunu'nda gerekli düzenlemeleri kısa sürede yapacağız.”

Erdoğan, konuşmasının sonunda, özel eğitim merkezlerinin 24 saat açık olması konusunda Adana'da öğrencilere söz verdiğini dile getirerek, "Şu anda Külliye'mizdeki kütüphanemiz 24 saat açıktır. Aynı şekilde özel eğitim merkezlerimizi de 24 saat açık hale inşallah getireceğiz ve 24 saat burada öğrencilerimiz, her türlü imkandan istifade edecekler" dedi.