Geri dönüşümde ‘adil’ istihdam sınırlı
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Ofisi, Adana’daki kayıtdışı geri dönüşüm zincirinin dinamiklerine ilişkin araştırma sonuçlarını yayımladı.
Buna göre, geri dönüşüm endüstrisi büyürken istihdam edilenlerin çok azı yeterli ve adil ücretlerle çalışıyor. “Adil Geçiş Yolunda Atık Azaltımı: Kayıtdışı Geri Dönüşüm Zincirinde İş, Emek ve Değer Üzerine bir İnceleme” başlıklı rapor, Adana’da hızla büyüyen geri dönüşüm endüstrisindeki atık toplayıcılarının çalışma koşullarını kapsamlı bir şekilde gözler önüne serdi. Rapor, şehrin geri dönüşüm endüstrisini şekillendiren kayıtdışı ilişkileri izleyip kayda geçirirken, geri dönüşüm değer zincirinde atık akışlarını, aktörleri, bağlantıları ve fiyat belirleme süreçlerini açıklayarak yerel ve küresel dinamiklere mercek tuttu. Sektördeki genişlemeyi mümkün kılan yasal düzenlemeleri, politikaları ve kurumları da inceledi.
ATIK İTHALATININ YARISI ADANA’DAN
ILO raporunda, dünya genelindeki 2 milyar ton kentsel katı atığın yüzyılın ortasına kadar yüzde 70’lik bir artış göstereceği hatırlatıldı. Bugün tahmini 2 milyar ton katı atığın bulunduğu dünyada, bu ciddi sorunun etkili bir şekilde çözüme kavuşturulması için acil müdahale gerektiğine işaret edildi. ILO bülteninde şu ifadeler yer aldı:
“Türkiye, özellikle Güneydoğu Asya ülkelerinin atık ithalatına yasaklar getirilmesiyle beraber küresel geri dönüşüm zincirinde önemli bir oyuncu haline geldi. Türkiye’nin atık yönetiminde önemli bir merkez olan Adana ülkenin atık ithalatının neredeyse yarısını gerçekleştiriyor. Geri dönüşüm endüstrisinin bu ildeki hızlı genişlemesi, istihdam, teknoloji entegrasyonu ve organizasyonel yapılar açısından önemli sonuçlar doğuruyor.
İŞÇİ DE İŞVEREN DE ETKİLENİYOR
“Ek olarak, Türkiye’deki geri dönüşüm endüstrisinin büyümesi, hem işçileri hem de işverenleri derinlemesine etkiliyor. Sektördeki mikro işletme sahipleri, artan sermaye yatırımları ve yeni istihdam fırsatlarının yaratılması yoluyla işlerini büyütme fırsatını yakalıyor. Bu istihdam fırsatlarının çok azı yeterli ve adil ücretlerle birlikte insana yakışır çalışma koşulları sunmasına rağmen gün geçtikçe daha fazla atık toplayıcı ve mavi yakalı işçi sektöre giriş yapıyor.”