Glencore'a kallavi rüşvet cezası
İngiliz menşeyli madencilik firması Glencore bu sene birkaç ülkede birden rüşvet soruşturmasına ve cezaya maruz kaldı. İngiltere, ABD ve Brezilya mahkemelerinde Glencore, rüşvet suçunu kabul etti ve para cezası konusunda uzlaşma yoluna gitti.
Glencore bu uzlaşılar neticesinde toplam 1,5 milyar dolara kadar ceza ödeyebileceğini tahmin ediyor. Glencore'un yılın ilk yarısında faiz ve vergi öncesi karının 3,7 milyar dolar olduğunu hatırlayalım. Glencore, İsviçre'deki personelleri ve temsilcileri üzerinden rüşvet ödemelerini yapmış. Rüşvetin petrol sahalarındaki hakların elde edilmesi için Afrika'daki beş ülkedeki yetkililere verildiği belirtiliyor. Glencore aleyhine İsviçre ve Hollanda'da davalar sürmekte.
Peki Türkiye'ye bu konudan ekmek çıkar mı? Çıkabilir. Glencore'un web sitesinde Türkiye'de mevcut olan operasyonların haritası mevcut. Göründüğü kadarıyla çoğunluğu depolama ve pazarlama olan faaliyetleri bulunmakta. Peki nasıl oluyor da Glencore'un Afrika'da verdiği rüşvet sebebiyle İngiltere'de, ABD'de, Brezilya'da ve muhtemelen yakında Hollanda ve İsviçre'de ceza ödemesi söz konusu oluyor da Türkiye'de olmuyor? Türkiye'de de ticari aktiviteler var gibi duruyor. Glencore zamanında iştiraki tarafından yapılan bazı rüşvet kapsamına giren ödemeleri kabul edip cezasını ödemeye razı olmuş durumda yani ilgili kanuni süreç karşısında açık ve dürüst bir tavır takınmış. Özellikle son dönemlerde madencilik sektörü küresel fiyatlama dinamiklerinden dolayı büyük karlar elde ediyor iken sektördeki yerli ve yabancı oyuncuların hesaplarını ve kanunlara uygunluk seviyelerini tekrar gözden geçirmek doğru yönde bir adım olabilir. Bu derecede yüksek kar edilen bir dönemde ilgili sektör oyuncularının ceza yolu ile dahi olsa toplumsal kalkınmaya daha çok kaynak aktarmaları çok yanlış olmasa gerek. Zaten bu rüşvet soruşturmaları ve cezaların politik ve konjonktürel bir yönünün olmadığını düşünmek herhalde saflık olur.