Gübre fiyatında rekor artış: Yüzde 240!
Ekim zamanı geldi, tohum, gübre fiyatlarının yüksekliği yüzünden çiftçi ne yapacağına karar veremiyor. Gübre fiyatları geçen yıla göre yüzde 240 arttı.
Çiftçi ya gübre istemeyen mercimek, nohut ekecek. Ya da kullanılan gübre miktarını düşürecek. Çözüm bulunmazsa pahalı gübre buğdayı vuracak. Tarım esnafı da satış yapamıyor, zamlardan şikâyetçiler. Diyarbakır’da gübre satışı yapan esnaf, satışların geçen yıla göre yüzde 60’a yakın düştüğünü anlatıyor. Diyarbakır eski hal bölgesinde gübre, tohum, ilaç satan esnaflardan İlhan Yıldırım gübre fiyatlarının çok pahalı olduğunu, çiftçinin gelip fiyat sorduğunu ve almadan gittiğini anlatıyor:
“Fabrikalar kur durumuna göre fiyatları yükseltiyor. Şu anda çiftçilerin talebi var, gelip fiyat soruyorlar ama alım güçleri yok. Mercimek, nohut gibi gübre istemeyen ürünler ekmeyi düşünenler çoğunlukta… Geçen yıl kurak geçmişti, önümüzdeki sene de kurak görünüyor. Çiftçi borçlansa riske girecek. Ya da bu riske girmeyip tarlasını satıp gidecek.
“Satışımız geçen yıla göre yüzde 60 düştü. Bir üre geçen sene 1900 lirayken şu anda 6500 lira, piyasada mal da yok. Çiftçinin bu kadar mağdur olması hepimiz için kötü… Çiftçi şu anda bankalarla, kartlarla boğuşuyor.”
'HİÇ BÖYLE ARTIŞ GÖRMEDİM'
2012’den beri sektörde olduğunu söyleyen İlyas Çelik gübrenin hiç bu kadar zamlandığını görmediğine dikkat çekerek şöyle konuştu: “Geçen sene sattığımız 20’ye 20 gübrenin kilosu 2100 liraydı, şu anda 4800 lira… 20’ye 6 gübre 1100 liraydı şimdi 3800 lira, üre geçen sene 3500 liraydı, şimdi 6000 lira, çiftçiler gerçekten mağdur, satış yapamıyoruz. 15-20 gün içinde ekim başlıyor ama çiftçiler bekliyor. Geçen sene 2300 ton satış yaptık, şu an 150 tona çıkamadık.
“Geçen sene buğday alımı 2100 liraydı, 20’ye 20 gübre de 2100 liraydı, gübre 3800 lira ama buğday aynı yerinde sayıyor. Çiftçi mercimek, nohut ekmeye yöneliyor ama onun tohumu da 10 liraya çıktı. Gemlik gübre bayisiyim, fabrika şu an satışı durdurdu, yeni bir zam gelecek. Satışlar ne zaman kapatılsa açıldığında mutlaka zam geliyor. Devlet bir an önce bu konuya el atsın, fiyatları düşürsün.”
'TOPRAĞIM BOŞ KALACAK'
Mardin’in Derik ilçesi çiftçilerinden Ramazan Kadiroğlu da ürettiği buğdayı 2500 liraya sattığını ama kooperatife tohum almak için gittiğinde 5500 liradan satıldığını ifade ederek mağduriyetine dikkat çekiyor. Kadiroğlu durumunu şöyle anlatıyor: “Gübre 6500 lira diyorlar, alamıyoruz. Bu şartlarda ekmeyi düşünmüyorum, toprağı boş bırakmayı düşünüyorum. Batıya gidip çalışacağız, başka çare yok. Haftada bir zam yapıyorlar. Devlet yarısını karşılasın, yarısını da biz karşılayalım. Ancak böyle altından kalkabiliriz. Borcumuzu ödeyemiyoruz, kredimiz var, ödeyemiyoruz. Çok zorluk çekiyoruz. Bir ay içinde ekim yapmamız lazım daha bir kilo gübre tohum alamadım. Tarım Kredi Kooperatifine gidiyorum, buğday tohumunun kilosu peşin fiyatına 5500 lira, borçla alırsak 7500 liraya çıkacak. Gübre 6500 lira, borçla alırız o da 8 bin liraya çıkacak. Toprağımızın verimi bu kadar maliyeti karşılamıyor. Devlet gübrenin, tohumun yarısını karşılarsa ekebiliriz. Zarar edeceksek niye ekelim, boş bırakırız. Bundan herkes zarar görür. Devlet de, millet de biz de zarar görürüz. Kara kara düşünüyoruz, devletten bir çözüm bekliyoruz.”