Hiçbir ülke kendisini sarsacak salgını tasarlamaz
ABD Başkanı Donald Trump defalarca kez yeni tip koronavirüs için 'Çin virüsü' nitelemesini kullandı. Tüm bu suçlamalar arasında sorulması gereken bir soru var: Çin böyle bir 'salgın silahı'nı kullanarak ne kazanmayı planlayabilirdi?
National Interest'in haberine göre, ülkeler ve bazı gruplar virüsleri bir silah olarak kullanmıştır lakin bu silahın özellikleri yeni tip koronavirüsten belirgin şekilde farklıdır. Bir silah olarak tasarlanan virüsler onu kullananlar için bir miktar güvenlik sağlarken hedeflerini ise öldürür ya da etkisiz hale getirir. En çok arzu edilen virüsler bu bağlamda hızlı, hassas ve etkili olanlardır. Oysa, koronavirüste bu kriterlerin hiçbirine rastlanmaz. Virüsün kuluçka süresi günler ve hatta haftalar olabilir. Bunun epidemiyolojik olarak tahmin edilmesi zordur. Bununla birlikte mağdurların çoğu enfekte bile olmayabilir ve dahası bu virüs hedef grupların çok azının hayatını elinden alır.
Virüsü silah olarak kullananlar düşmanların ve sivillerin üzerine ölüm yağdırırken kendilerini güvenli bir mesafede tutar. Gerçekte ise Çin nüfusu koronavirüsten uzak duramıyor. Salgın Çin'in nüfusu ve ekonomisini harap etti. Çinli yetkililerin ABD'de ve diğer her yerde yıkıma yol açmak için kendi vatandaşlarını da enfekte ettiklerini iddia edebiliriz ancak pandemi Çin ekonomisini de büyük ölçüde yıprattı. Dolayısıyla Çinli elitler de zayıfladı. Dünya pazarları koronavirüse yanıt olarak daraldıkça Çin de ekonomik zatürreye maruz kalmaya mahkumdur.
ÇİN NEDEN KENDİNE ZARAR VERMEYE ÇALIŞSIN?
Çin'in ticaret ortaklarına kasıtlı olarak bir salgını empoze etmesi günün sonunda kendi şirketinin ürünlerini alan girişimcilere dönük bir saldırı demektir. Böyle bir mantık imkânsız olmasa da bu tür eylemler verimsizdir. Silahlar kaybetmek üzere dizayn edilmez. Çin elbette bugün ve gelecekte ABD ile rekabet etmeyi planlıyor. Salgın ise Çin'e fayda sağlayacak hiçbir şeyi içermiyor. Çin Halk Cumhuriyeti bunun yerine rekabete hazırlanmak için kendi geliştirdiği yapısal ekonomik bağımlılıkları aşmaya çalışacaktır.
ABD Çin'in nasıl hâkim olmaya çalışacağını ve bu çabaya nasıl yanıt vereceğini düşünmelidir. Bununla beraber çeşitli türden karşılıklı bağımlılıklar Çin ve Batı'yı ortak hedeflerde buluşturabilir. Her rakip kasıtlı olarak kötü niyetli değildir.