İhracata deprem faturası Kilogramda yüzde 30 kayıp
İhracat depremin 11 ili sarstığı ay, ihracat geliri 18.6 milyar dolar oldu. Şubatta kilogram bazında ihracat yüzde 29.9 azaldı. TİM Başkanı Gültepe, 'Ramazan bayramından sonra kapasitenin yüzde 60'a çıkacağını öngörüyorum.' dedi
Türkiye şubat ayında 18.6 milyar dolarlık ihracat geliri sağladı. 12 aylık dönemdeki ihracat ise 254.8 milyar dolar oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe yaptığı açıklamada, depremler nedeniyle şubat ayının tüm ülke için zorlu geçtiğini hatırlattı. İhracat ailesinin bir yandan depremzedelerin yaralarını sarmak için seferber olurken bir yandan da ticaretin durmaması için çalıştığını belirten Gültepe, “Deprem bölgesindeki 11 ilimizin ihracatı yüzde 43 düşüşle 985 milyon dolara geriledi.” dedi. TİM kayıtlarına göre kilogram bazında ihracat şubat ayında yüzde 29.9 oranında azaldı. Buna karşın ihracatta değer bazında gerileme yüzde 6.4'te kaldı.
ÇARKLAR DÖNMEYE BAŞLADI
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, TİM öncülüğünde ihracatçı birliklerinin depremzedelere yardım çalışmaları ve bölgedeki üretime yeniden dönüş süreci hakkında da bilgi verdi. Gültepe şunları aktardı: “Depremzedelerle ve sanayicilerimizle konuştuk. Fiziki olarak üretim alt yapısında fazla hasar bulunmamakla birlikte istihdam kaybı nedeniyle üretim durma noktasına gelmişti. Depremden az etkilenen Adana ve Gaziantep gibi illerimizde üretim devam ediyor. Kahramanmaraş, Adıyaman ve Malatya’da ise çarklar dönmeye başladı. Bu illerimizde yer yer yüzde 30 kapasiteye ulaşıldı. Ancak barınma sorunu olduğu için insanlar göç etmek zorunda kalıyor. Dolayısıyla geçici barınma ihtiyacının bir an önce karşılanması büyük önem taşıyor. Bu gerçekten hareketle ihracatçı birliklerimizle el ele vererek ‘TİM Konteyner ve Prefabrik Konut Projesi’ni başlattık. İlk etapta, depremden en çok etkilenen Kahramanmaraş, Adıyaman, Hatay ve Malatya’da 5 bin kişinin yaşayabileceği bin konutluk geçici barınma merkezleri oluşturuyoruz.”
İLAVE BİR MAAŞ ÖNERDİ
Organize sanayi bölgelerinin yakınında yer alacak barınma merkezleri için konutların sevkiyatına önümüzdeki haftadan itibaren başlayacaklarını açıklayan TİM Başkanı, “Bu merkezlerde çalışanlarımıza ve ailelerine her türlü desteği vereceğiz. Çünkü insanlar çok ağır travmalar yaşadı. Bu travmanın atlatılması ve çalışanlarımızın üretime katılması zaman alacak. Ramazan bayramından sonra kapasitenin yüzde 60 çıkacağını öngörüyorum. Burada devlet ve özel sektör olarak depremzede yurttaşlarımızın bölgede kalmalarını ve yeniden işe dönüşlerini cazip hale getirecek adımları atmamız gerekiyor. Bakanlıklarımız ve ilgili kurumlar bu konuda önemli düzenlemeler yaptı. Bütün bunların yanı sıra bölgedeki fabrikalarda işine dönen depremzedeye çalıştığı firmadan alacağı maaşa ilave olarak en az 6 ay süre ile bir maaş da devletimiz verebilir.” ifadelerini kullandı.
'SİPARİŞLERİ KARŞILAYABİLİRİZ'
Mustafa Gültepe, ilk günden itibaren yurt dışındaki müşterilerden çok güçlü işbirliği ve dayanışma mesajları aldıklarını da bildirdi. Bölgede üretimin geçici olarak devre dışı kalmasına rağmen Türkiye’nin siparişleri karşılayabilecek kapasiteye sahip olduğunu vurgulayan Gültepe, “Rakibimiz olan bazı ülkelerin yaymaya çalıştıkları ‘Türkiye’de tedarik sorunu yaşanacak’ şeklindeki söylentilere itibar etmeyen birçok müşterimiz bizimle işbirliğini artırmak istiyor. Ben tüm ihracatçılarımız adına kendilerine teşekkür ediyorum.” diye konuştu.
DEPREMİN ETKİSİ 1.5 MİLYAR DOLAR
Ticaret Bakanlığından geçilen bilgilendirme notunda, “Aylık tahminlerimizde yaşanan sapmalar ve il bazlı düşüşler dikkate alındığında, deprem nedeniyle şubat ayı ihracatımızda doğrudan 1.5 milyar dolarlık bir aşağı yönlü etki olduğu değerlendirilmektedir.” denildi.
Bakanlığın açıklamasında, “Parite sebebi ile ihracatımız 2023 yılı Şubat ayında 529.2 milyon dolar daha az gerçekleşmiştir.” ifadesi dikkat çekti. TİM'in kayıtlarında ise parite kaybı 457.6 milyon dolar olarak hesaplandı. Ticaret Bakanlığı, “Şubat ayı ithalatının 30.8 milyar dolar olurken, bu tutarın yüzde 22’si enerji ithalatı kaynaklıdır. Ayrıca, ithalattaki artış önemli oranda işlenmemiş altın ithalatından kaynaklanmaktadır. Nitekim bu dönemde işlenmemiş altın ithalatı 3.7 milyar dolar artarak (yüzde 858.7 artış) 4.1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.” bilgilerini aktardı.
Şubat ayında dış ticaret açığı 12.2 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatın ithalatı karşılama oranı 10.9 puan azalarak yüzde 60.5'e geriledi. Enerji verileri hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 21.5 puan azalarak yüzde 73.5 oldu. Enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda ise, ihracatın ithalatı karşılama oranı 8.8 puan azalarak yüzde 87.7 oldu.
'ENERJİ İNDİRİMLERİ REKABETE OLUMLU YANSIYACAK'
Geçen ay ihracata en yüksek katkıyı 2.6 milyar dolarla otomotiv sektörü verdi. İlk beşteki diğer sektörler 2.3 milyar dolarla kimya, 1.6 milyar dolarla hazır giyim, 1.3 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1.1 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı. Şubat ayında 18 il ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan ilk beş il İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Geçen ay bin 455 firma ihracat ailesine katıldı. Birim ihracat değeri ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 29.6 artışla 1.69 dolara yükseldi. En çok ihracat yaptığımız ülkelerin Almanya, İtalya, ABD, Rusya ve İngiltere şeklinde sıralandığını bildiren Gültepe, Suudi Arabistan’a ihracatta toparlanmanın da devam ettiğini vurguladı.