İhracatçılar kendi bankasından fonlanacak
Finansman sorunundan yakınan ihracatçılar en sonunda banka sahibi oldu. Türkbank'ı satın alan İGE AŞ, ihracatçıların uygun koşullarda finansman elde etmesine katkı sağlayacak. Bir ihtisas bankası gibi işlev görecek.
Türkiye'nin asırlık değeri Türk Ticaret Bankası (Türkbank), İhracatçı Geliştirme AŞ'ye (İGE) satıldı. Salı günü düzenlenen ihalede adrese teslim satış yapıldığı öne sürüldü. Haberi ilk duyuran Sözcü gazetesi muhabiri Erdoğan Süzer oldu.
TMSF tarafından satışa çıkarılan Türkbank'ın taliplisi çok olsa da "kamunun değeri kamuda kalsın" anlayışı ile İGE AŞ'ye yapılan satışla ilgili Ticaret Bakanlığı kaynaklarımız, "Türkiye'nin milli değeri olan banka bir anlamda devletin bünyesinden çıkmadı. Bu sayede misyonu gereği ihracata ve ticarete destek verecek. Kamu bankası gibi çalışacak. Mevduat bankacılığı da yapacak." bilgilerini verdiler.
NEDİR BU İGE?
İki ayrı lisansla birlikte banka sahibi olan İGE AŞ, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bünyesindeki ihracatçı birliklerinin paraları ile kurulan bir şirket. Daha önce tanıtım gruplarındaki kaynaklar, bazı birlikler tarafından kullanılamayınca tek bir tanıtım grubuna aktarılmıştı. Burasının da işlevsiz olduğu öne sürülerek ihracatçının kaynak ihtiyacını çözmek için İGE AŞ bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da onayı ile devreye alındı. İGE AŞ'nin yapısı biraz enteresan. Yönetim Kurulu Başkanı aynı zamanda Ticaret Bakan Yardımcısı da olan Rıza Tuna Turagay. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ise mevcut TİM Başkanı Mustafa Gültepe. Yine Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar da şirketin yönetim kurulu üyesi. Yönetimde TİM Başkanı dışında iki ihracatçı, Eximbank Genel Müdürü Ali Güney,Hazine ve Maliye Bakanlığı Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdür Yardımcısı Deniz Yılmaz yer alıyor. İGE'nin Genel Müdürü ise önceki dönem Kredi Garanti Fonu Genel Müdürlük görevini üstlenen Kasım Akdeniz.
KAYNAK SORUNU AŞILIR MI?
Peki İGE niye banka aldı veya İGE'ye neden banka aldırıldı? İhracatçılar her ne kadar İGE kurulmuş olsa da finansman konusunda sıkıntı yaşıyorlardı. İGE'nin sağladığı imkanlarla kullanılan kredilerin büyük şirketlere gittiği öne sürülüyordu. İGE kaynakları kapsamında bugüne kadar kullandırılan imkanların dağılımı konusunda net bir bilgimiz yok. Fakat küçük firmalar İGE kaynaklarını nasıl kullanacaklarını bilmedikleri için bu oranın az kaldığı söyleniyor. Bu nedenle çeşitli illerde İGE tanıtım toplantıları yapılıyor.
İGE ilk kurulduğunda hakim ortak (yüzde 86) ihracatçı birlikleriydi. TİM'in de yüzde 8'lik hissesi vardı. Aynı zamanda yüzde 5'lik pay ile de Türk Eximbank ortaktı. Geçen yıl sonbaharda ise 20 özel ve kamu bankası yüzde 20'lik bir hisse ile İGE'ye ortak olmuştu. Bu sayede ihracatının kaynak imkanlarının artırılması amaçlandı. Fakat sorunlar sürdü. İhracatçı birlikleri, yıl içinde harcayamadığı veya harcatılmayarak (Ticaret Bakanlığı harcamaları kısıtladı) artırdığı bütçelerini İGE'ye devrediyor. Böylece beyanname başına ihracatçıdan kesilerek oluşturulan birlik bütçelerinin artanı yine ihracatçıya uygun finansman kaynağı olarak dönüyor.
TMSF VE TİM AÇIKLAMA YAPACAK
Dış ticareti finanse etmek üzere Türk Eximbank başarılı bir şekilde çalışırken, İGE'nin 20 bankalı yapısı da sisteme eklenmişti. Yeterli kalmamış olacak ki ihracatçılara banka satın aldırıldı.
Elbette bankalar eliyle sağlanan imkanlarda istenilen sonuçların alınamamış olması bunda etkili. Şimdi Türkbank, finansmanda diğer bankaları bir nevi rekabete zorlayacak oyuncu işlevi görecek. Banka bir ihtisas bankası görevi görecek ve ihracatçının uygun koşullarda finansman elde etmesine katkı sağlayacak. Satın almaya ilişkin TMSF'den ve ardından İGE AŞ'den açıklama yapılması bekleniyor. Bankanın ne kadar sermayeye sahip olacağı ise henüz belli değil. Fakat ihracatçı birliklerinin 2022'den kalan yedek akçelerinin 500 milyon TL ile 1 milyar TL arasında olduğunu birlik üyesi yönetimlerince ifade ediliyor.
TMSF VE İGE'DEN AÇIKLAMA YAPILDI
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Resmî Gazete’de duyurularak yapılan Türk Ticaret Bankası ihalesinde, Türkiye İhracatçılar Meclisi, İhracatçılar Birlikleri, Türk Eximbank ile birlikte 20 kamu ve özel bankasının ortak olduğu İGE'nin (İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi) 455 milyon TL teklif verdiğini açıkladı. Türkbank ihalesinde en yüksek teklif İhracat Geliştirme Anonim Şirketi'nden geldi. TMSF'nin açıklamasına göre muhammen satış bedeli, uluslararası bir bağımsız denetim şirketinin incelemeleri neticesinde 380 milyon TL olarak belirlenirken bu bedelin içerisinde, bankanın son bir yıl içerisinde güncellenen değerleme raporlarına göre gayrimenkullerinin toplam değeri 19 milyon TL oldu. İhale, BDDK ve Rekabet Kurumu onayları alındıktan sonra, TMSF Fon Kurulu’na sunularak sonuçlandırılacak.
İhracatı Geliştirme (İGE) A.Ş.'den yapılan açıklamada da, “Teminat yetersizliği yaşayan firmalara sağladığı kefalet mekanizması ile ihracatı büyütmeyi hedefleyen İGE, ihracatçıyı desteklemek üzere ortağı olan bankalar üzerinden faaliyetlerini artırarak sürdürecektir. Türk Ticaret Bankası’nın ise bu yeni dönemde ihracata ve ihracatçıya odaklı, uzmanlaşmış bir bankacılık faaliyeti yürütürken mevduat ve diğer dış kaynaklar yoluyla öz kaynaklarının gücünü katlayarak kullanması, kısa vadeli krediler kadar ihracatçıların uzun vadeli yatırım ihtiyaçlarına da cevap verebilmesi hedeflenmektedir.” denildi.
İhracatı Geliştirme A.Ş.’nin bir yıl gibi kısa bir sürede yaklaşık 8 bin ihracatçının 30 milyar TL’lik ihracat kredisine kefalet sağladığı belirtilen açıklamada, “İGE’nin bu katkısı kefaletler yoluyla aynı şekilde artarak devam edecek, Türk Ticaret Bankası’nın kuruluşu ile katlanarak büyüyecektir. Yeni dönemin ülkemize ve tüm ihracat ailesine hayırlı olmasını diliyoruz.” bilgisi verildi.