İmalatçı işçi arıyor

Şubat ayında yayınlanan “İstihdamı imalat sırtladı” başlıklı haberimizde İŞKUR verilerine göre geçen yıl imalat sanayisi tarafında 604 bin iş ilanı açıldığını, 342 bin kişinin de işe yerleştirildiğini aktardık. O tarihte İSO PMI alt endeksleri ve TCMB anketi, önümüzdeki dönemde de imalat sanayisi tarafında istihdam artışının süreceğine işaret ediyordu. Mart ayı İSO PMI raporunda da Türk imalatçıların mart ayında personel sayılarını güçlü bir şekilde artırmaya devam ettiği, böylece istihdamın son 10 ay boyunca düzenli olarak artış gösterdiği not edildi. Yatırımlar, kurulan yeni üretim hatları ve üretim gereksinimlerindeki yükseliş, istihdam artışını destekleyen faktörler arasında yer aldı.

KONFEKSİYONCU İSTİHDAMI ARTTI

Raporlardaki bu veriler İŞKUR istatistiklerine de yansıdı. Yılın ilk üç ayında açılan 349 bin 299 iş ilanının yüzde 51'i yani 177 bin 960'ı imalat sanayisinden geldi. İŞKUR eliyle yılın ilk üç ayında 223 bin 828 kişi işe yerleştirildi. Bunun 96 bin 452'si tek başında imalat sanayisinde istihdam edildi.

Bunun yanında yılın ilk üç ayında açık iş ilanı sayısı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 36.6 oranında azaldı. İşe yerleştirilenlerin sayısı da aynı dönemde yüzde 8.9 azaldı. Mart ayı özelinde açık iş ilanı sayısı yüzde 12 azalırken, işe yerleştirilen kişi sayısı yüzde 22.8 oranında arttı. Mart ayı özelinde 91 bin 267 kişi işe yerleştirildi. Kayıtlı işsiz sayısı geçen yılın mart ayına göre yüzde 27.5 azalarak 2 milyon 663 bine geriledi. Mart ayında en çok açık iş ilanı 10 bin 231 ile proses işçisi alanında oldu. Bu alanda 5 bin 8 kişi işe yerleştirildi. İkinci sırada 7 bin 407 ile satış danışmanı alanında iş ilanı açılırken, bu alanda işe yerleştirme 10 bin 450 oldu ve aynı ayda açılan iş ilanında fazla kişi istihdam edildi. Üçüncü sırada 7 bin 178 konfesiyon işçisi ilanı yer aldı. Yine bu alanda da 10 bin 177 işçi işe yerleştirildi.

194 BİN KİŞİ ÖDENEK İÇİN BAŞVURDU

İşe yerleştirilenlerin yüzde 51'ini 20-29 yaş arası gençler oluşturdu. İşe yerleştirilenlerin yüzde 78'i ise ilköğretim ve lise mezunu. Yılın ilk iki ayında ise 194 bin 369 kişi işsizlik ödeneğine başvurdu. Bu kişilerden 57 bin 898'i işsizlik ödeneği almaya hak kazandı. Geçen yıl ocak-şubat döneminde 281 bin 540 kişi işsizlik ödeneğine başvurmuş bunlardan 153 bin 821'i ödenek almaya hak kazanmıştı. İşsizlik ödeneğine başvuranların sayısında azalma, istihdamda ise nispeten artış olduğu görülüyor. Özellikle imalat sanayi kaynaklı bir istihdam artışı var. Hizmetler tarafında ise yıl içindeki çöküşten sonra toparlanma emareleri görülse de özellikle hazirandan sonra turizm sektörünün açılması, salgın kısıtlamalarının da tam anlamıyla kalkmasıyla durum netleşecek. İmalat tarafındaki artışın nedeni ise artan ihracat kaynaklı. “İmalatçı 20 milyar dolar için kolları sıvadı” başlıklı haberimizde ihracattaki gelişmelere işaret etmiş, istihdam ve yatırım tarafındaki yansımalarına dikkat çekmiştik. Ticaret Bakanlığı’nın Dış Ticaret Beklenti Anketine göre de bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin ihracat beklentisi bir önceki çeyreğe göre 17.1 puan artışla 132 oldu. Endeks geçen yılın aynı dönemine göre ise 20.9 puan arttı. Bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin İthalat Beklenti Endeksi ise ilk çeyreğe kıyasla 1.2 puan azalarak 111.6 seviyesinde gerçekleşti.

‘İNSAN KAYYNAĞI SORUNU VAR’

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclis Üyesi, Bağlantı Elemanları Sanayici ve İşadamları Derneği (BESİAD) Başkanı Mustafa Tecdelioğlu'na İŞKUR verilerine göre imalat tarafında artan istihdamın yanında açık iş ilanlarının neden fazla olduğunu sorduk. “İmalat sanayisinde talep artıyor. İşler hızlandı. En büyük sorun insan kaynağı” diyen Tecdelioğlu, Türkiye'nin 2023 yılında 200 milyon ton ihracat hedefine ulaşmak için yetişmiş, liyakatlı insan kaynağına ihtiyaç duyduğunu bildirdi. Sadece mavi yakada değil her kademede yetişmiş elemana ihtiyaç olduğunu anlatan Mustafa Tecdelioğlu, “Şu anda okullarda eğitim aksadı. Meslek liselerinden mezun olacaklar da üniversitelerdekiler de staj yapamıyorlar. Bunun olumsuz yansımasını daha sonra göreceğiz. Son altı ayda onlarca yeni istihdam sağladık, içlerinden sadece biri meslek lisesi mezunu. Bir de yüksek okul mezunu var. Mecburiyetten ilkokul mezunlarını veya 'ne iş olursa yaparım' diyen üniversite mezunlarını işe almaya başladık” dedi.

İKTİSAT MEZUNU AMA TAVACILIK YAPIYOR

Bunun çok acı bir tablo olduğunu kaydeden Tecdelioğlu, iktisat mezunu veya beden eğitimi mezunu olanların sanayi tesislerinde en alt iş olan tavacılık gibi en basit işleri yaptığını dile getirdi. “Ne gelirse gelsin alıyoruz. İyi eleman yetişmiyor” ifadelerini kullanan Tecdelioğlu, “Bu kadar üniversite olacağına meslek okulları olsaydı adam kendi bölümündeki işi yapsa daha iyi maaş alırdı. Meslek edindirme kursları ile bu iş gitmez. Eğitimi Güney Kore, Almanya, Çin gibi planlamamız lazım. Bu kadar üniversiteye gerek yok, kapatalım. Oteller açılınca şimdi sanayiye gelenler geri dönecekler. Ulaşım ve hizmet sektöründe de işler açılınca istihdam ihtiyacı doğacak. Yeni makine alınca ne yapacağız? Birbirimizin elemanını alacağız” diye konuştu. Tecdelioğlu'na, sanayide bu kadar yetişmiş elemana ihtiyaç duyulduğu halde milyonlarca işsizi sorduğumuzda, “Onların bir kısmı hiçbir zaman çalışmayacak olanlar. Onlar üç ay orada beş ay burada çalışmadan para almak isteyenler” dedi. Yakında eleman için yurt dışından işçi getirmek gerekebileceğini sözlerine ekleyen Tecdelioğlu, hedeflere varmak için buna ihtiyaç duyulabileceğini ifade etti.