İndirim çağrısına karşılık markette fiyatlar yüzde 4,74 arttı
TÜİK ekim ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre tüketici enflasyonu aylık bazda yüzde 3,43, yıllık bazda yüzde 61,36 oldu. Cumhuriyet’in 100. yılına özel yapılan yüzde 50’lik indirim çağrılarına rağmen TBF’nin verilerine göre marketlerde yüzde 4,74 artış oldu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 Ekim Tüketici Fiyat Endeksini (TÜFE) açıkladı. TÜİK’in verilerine göre TÜFE’de; bir önceki aya göre yüzde 3,43, bir önceki yılın aynı ayına göre de yüzde 61,36’lik artış kaydedildi. Bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 94,12 ile lokanta ve otellerde görüldü. Bu grubu yüzde 81,30 ile sağlık, yüzde 80,83’lük artışla da eğitim grupları izledi. En az artış ise yüzde 25,98 oranıyla konut, yüzde 39,15 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 46,70 ile de haberleşme gruplarında yaşandı.
EN YÜKSEK ARTIŞ KONUT VE LOKANTALARDA
Verilere göre ana harcama grupları itibarıyla bir önceki aya göre en az artış yüzde -0,18 ile ulaştırma grubunda meydana geldi. Buna karşın en yüksek artış yüzde 13,73’lük oranla giyim ve ayakkabıda belirlendi. Yüzde 7,54’lük artışla konut, yüzde 3,51’lik artışla da lokanta ve oteller en yüksek artış görülen diğer gruplar olarak sıralandı. Ekim 2023 dönemi Market Endeksi verilerini açıklayan ve ekim ayı tüketici enflasyonunu değerlendiren Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Market Endeksi Çalışma Grubu Başkanı Bingül Ceviz, marketlere yapılan indirim çağrılarının fiyatlara yansımadığını ifade etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın, Cumhuriyet’in 100. yılına özel olarak yaptığı yüzde 50’lik indirim çağrısına, perakende sektörü temsilcileri destek açıklamalarıyla karşılık vermişti. Ancak TBF’nin 5 il ve 343 farklı ürünün bulunduğu 43 ürün grubu üzerinde yaptığı Market Endeksi çalışmasına göre ekim ayında market fiyatları bir önceki aya göre yüzde 4,74 oranında arttı. TBF’nin internet sitesinden yapılan açıklamada Ekim 2023’de gıda ürünlerinde yüzde 4,75, temizlik ve hijyen ürünlerinde de yüzde 4,71 artış olduğu belirtildi. Fiyatları en çok artan ürün grupları ise yüzde 39,69 oranıyla kahve yüzde 31,61 oranıyla sıvı sabun oldu.
DÜNYADA UCUZLAYAN GIDA TÜRKİYE’DE PAHALANIYOR
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)’nun derlediği fiyatlara göre gıda fiyatları ekim ayında dünyada yüzde 11 geriledi. Gıda fiyatları dünyada; şeker, tahıl, bitkisel yağlar ve et fiyatlarındaki düşüşlerin etkisiyle Mart 2021'den bu yana en düşük seviyeyi gördü. Dünyadaki gerilemenin aksine Türkiye’de ise gıda fiyatları, TÜİK’in açıkladığı verilere göre önceki aya göre yüzde 3,20, geçen yılın ekim ayına göre yüzde 72 yükseldi.
ÜRETİCİ VE TÜKETİCİ ENFLASYONU FARKI YÜKSELDİ
TÜİK’in açıkladığı verilere göre Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 1,94, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 39,39 arttı. Tüketici enflasyonu ile üretici enflasyonu arasındaki fark yüzde 22’ye yükseldi. Sanayinin dört ana sektörü; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 69,21 artış, imalatta yüzde 53,74 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 40,19 azalış, su temininde yüzde 72,72 artış meydana geldi. Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 45,58 artış, dayanıklı tüketim malında yüzde 61,37 artış, dayanıksız tüketim malında yüzde 67,47 artış, enerjide yüzde 12,91 azalış ve sermaye malında yüzde 65,19 artış oldu. Yıllık azalış gösteren tek alt sektör Yüzde 40,19 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme oldu. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 94,85, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri yüzde 92,48, içecekler yüzde 74,80 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
‘PAZARLAMA YÖNTEMLERİ’NE KARŞI UYARI
Ticaret Bakanlığı indirimli satış kampanyalarında mağduriyet yaşanmamasına yönelik uyarı yaptı. Bakanlığın yaptığı açıklamada “Efsane Kasım İndirimleri”, “Şahane Cuma İndirimleri” gibi isimlerle adlandırılan kampanyaların çokça tercih edilen pazarlama yöntemleri olduğu ve bazı durumlarda tüketici mağduriyetlerine neden olduğu belirtildi. Bakanlık, mağduriyet yaşanmaması için vatandaşlara; satıcı hakkında ön inceleme yapılması, indirim tutarlarına dikkat edilmesi sosyal medya kanalları aracılığıyla yönlendirilen sayfalara karşı dikkatli olması, internet sitesinde SSL sertifikası, 3D security gibi güvenlik unsurlarının olup olmadığının kontrol edilmesi, ödeme yapmadan önce tüketiciye iletilmesi gereken ön bilgileri ayrıntılı okuması uyarılarını yaptı.
‘YANILTICI İFADELER KULLANILMAMALI’
Satıcılara ise indirimli satışların başlangıç ve bitiş tarihleri ile indirimli olarak satışa sunulan mal veya hizmetin miktarı sınırlı ise bu miktarın açık ve anlaşılır bir biçimde belirtilmesi, hangi mal veya hizmetlerin indirimli satışa konu edileceği veya ne kadar indirim uygulanacağı hususlarında anlam karışıklığına yol açarak tüketicileri yanıltabilecek veya gerçekte olduğundan daha fazla indirim uygulanıyormuş izlenimi oluşturacak ifade veya görüntülere yer verilmemesi gerektiği duyuruldu.