İran lideri Hamaney, Irak Cumhurbaşkanı’nı ağırladı: ‘Irak’ta tek bir Amerikalı kalmamalı’
Batı Asya’da hızlanan diplomasi trafiğinin son hamlesi İran ve Irak’tan geldi. Irak Cumhurbaşkanı Raşid, İran dini rehberi Hamaney ve mevkidaşı Reisi’yle görüştü. Hamaney, ABD’yi bölgeden kovmak için Irak’la işbirliğinin önemine işaret etti
İran İslam Devrimi Rehberi Seyit Ali Hamaney, önceki gün Tahran’da Irak Cumhurbaşkanı Abdüllatif Raşid’i ağırladı. Irak Cumhurbaşkanı, göreve geldiği Ekim 2022’den bu yana komşu İran’ı ilk kez ziyaret ederken üst düzey yetkililerden oluşan bir heyete de başkanlık ediyor. Hamaney, Raşid’le görüşmesinde, “Irak’ta tek bir Amerikalının bile bulunmasının çok fazla” olduğunu belirtti. Amerikalıların kimsenin “dostu” olmadığını, Avrupalı müttefiklerine bile ihanet ettiklerini vurguladı.
‘IRAK’IN REFAHI VE BAĞIMSIZLIĞI İRAN İÇİN SON DERECE ÖNEMLİ’
İran lideri iki ülke arasındaki kopmaz bağın altını çizerek dış müdahalelerin iki komşuyu birbirinden ayıramayacağını sözlerine ekledi. İki ülkenin sahip olduğu “genişleyen ve derinleşen birlikteliğe” dikkat çeken Hamaney, bunun Irak vatandaşlarının yıllık Erbain yürüyüşleri sırasında İranlı hacılara gösterdikleri misafirperverlikte kendini gösterdiğini belirtti. Hamaney, bu ilişkilerin, iki devletin düşmanlarının Irak ve İran’ı birbirinden ayırmak istemesi nedeniyle büyük bir baskıyla karşı karşıya olduğuna dikkat çekti. İki ülke arasındaki güçlü tarihi ve dini bağların, dış baskılar karşısında olası bir bozulmadan kaçınmalarını sağladığına işaret etti.
Hamaney, Irak’ın “ilerleme, refah, bağımsızlık ve yükselme” mücadelesinin İslam Cumhuriyeti için son derece önemli olduğunu belirterek, iki komşu ülke arasındaki mevcut anlaşmaların hayata geçirilmesinin hayati önem taşıdığını vurguladı. Görüşme kapsamında İran ve Irak, ticaret, malların transit geçişi ve bir demiryolu projesine odaklanan bir dizi işbirliği anlaşması imzaladı.
Geçen ay İran ve Irak, silahlı grupların Tahran için önemli bir tehdit oluşturduğu Irak’ın yarı özerk Kürdistan bölgesi ile sınır güvenliğini artırmayı merkeze alan bir güvenlik ve savunma mutabakatı üzerinde anlaşmıştı.
‘BATI’NIN GÖZ ARDI ETTİĞİ ORTAK ÇIKARA DAYANIYORUZ’
Irak Cumhurbaşkanı Abdüllatif Raşid, daha sonra beraberindeki heyetle birlikte İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile kapsamlı bir toplantı yaptı. Görüşmelerinin ardından ortak bir açıklama yayınlayan iki cumhurbaşkanı, ülkeleri arasındaki ilişkilerin stratejik olduğunu ve “Batı tarafından büyük ölçüde göz ardı edilen karşılıklı çıkarlara dayandığını” vurguladı.
Reisi, İran ve Irak arasındaki ticaretin 10 milyar doların üzerine çıktığını belirtti. Her iki ülkenin enerji ve su kaynakları alanındaki ortaklıklarını ilerletmeleri gerektiğini vurguladı. İran ve Irak arasındaki Güvenlik Mutabakat Zaptının önemini vurgulayan Reisi, bunu iki ülkenin güvenliği için çok önemli olarak nitelendirdi. İran lideri ayrıca bölge ülkeleri arasındaki müzakerelerin güvenlik ve istikrarın artmasına yol açtığını, ABD’nin bölgedeki varlığının ise istikrara zarar verdiğini belirtti.
Irak Cumhurbaşkanı Abdüllatif Raşid ise İran’a gerçekleştirdiği ziyaretin Irak ve İran arasındaki bağların, özellikle de tarihi ve coğrafi bağların gücünü teyit etmek için geldiğini belirtti. Raşid, Irak halkının, “Irak’ın diktatörlüğün baskısından muzdarip olduğu dönemde İslam Cumhuriyeti’nin duruşunu unutmayacağını” söyledi. Irak ve İran arasındaki ilişkilerin uyumlu olduğunu ve giderek güçlendiğini vurgulayarak, bu ilişkilerin her düzeyde koordinasyon ve sürekli işbirliği yoluyla geliştirilmesinin önemini belirtti.
DİRENİŞ EKSENİ YENİ BİR ‘CAYDIRICILIK DENKLEMİ’ YARATIYOR
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, önceki gün yaptığı açıklamada, “Direniş Ekseni’nin çatışma kurallarını değiştirmeye ve yeni bir caydırıcılık denklemi dayatmaya kararlı olduğunu” söyledi.
Umman’ın ardından Lübnan’a giden Abdullahiyan, Beyrut ziyaretinin İran’ın “Lübnan halkına, ordusuna ve direnişine olan sarsılmaz desteğinin” göstergesi olduğunu belirtti.
Abdullahiyan, Beyrut’ta Hizbullah Genel Sekreteri Seyyid Hasan Nasrallah ve Filistin İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad El-Nakahlah ile görüştü.
Abdullahiyan, Nasrallah’la görüşmesinde, “İşgal varlığında artan iç krizler, Filistin halkının iradesi, direnişi ve mücadelesi karşısında Siyonist işgalcilerin acizliğinin ve zayıflığının kanıtıdır” dedi. Lübnan’daki cumhurbaşkanlığı boşluğuna da değinen Abdullahiyan, “İran’ın Lübnan’ın iç meselesi olan seçim sürecine hiçbir zaman müdahale etmediğini ve etmeyeceğini, Tahran’ın üzerinde uzlaşılan herhangi bir ismi destekleyeceğini” vurguladı.
İBRAHİM REİSİ ŞAM YOLCUSU
İran Dışişleri Bakanı Abdullah Emir Abdullahiyan, Lübnan ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, Tahran ve Şam arasındaki ilişkilerin “mükemmel, derin ve stratejik” olduğunu vurguladı. İran’ın Suriye’nin Arap dünyası ve bölge devletleri arasındaki ilişkilerin güçlenmesini memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın hükümet, ordu ve halkla birlikte teröristlere ve emperyalist savaşa karşı durduğunu ve sonunda kazandığını vurgulayan Abdullahiyan, İslam Cumhuriyeti’nin askeri danışmanlarıyla Suriye’nin yanında olduğunu kaydetti.
Abdullahiyan, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin önümüzdeki günlerde Suriye’ye bir ziyaret yapmayı planladığını da açıkladı.
Reisi’nin yardımcısı Muhammed Cemşidi de “Direnişin zafer kıtlaması, Ayetullah Reisi’nin Suriye gezisi sırasında yapılacak. Rahmeti Şehit Hacı Kasım Süleymani sahada güçlü olmanın tek yolunun diplomaside başarılı olmaktan geçtiğini herkese öğretti.” Açıklaması yaptı.
Reisi’nin Şam ziyareti, bir İran Cumhurbaşkanının 12 yıl sonra Suriye’ye ilk ziyareti olacak.
SUUDİ ARABİSTAN’DAN HİZBULLAH AÇILIMI
Lübnan’da faaliyet yürüten Al-Akhbar gazetesinin haberine göre İran Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan ile Hizbullah Genel Sekreteri Seyyid Hasan Nasrallah arasında yapılan son görüşmede, Riyad ile Lübnan direnişi arasındaki diyalog ele alındı.
Al-Akhbar’a göre adı açıklanmayan bir Avrupa hükümeti Riyad’ın Hizbullah ile üçüncü bir tarafın arabuluculuğunda görüşmelere başlamak istediğini iletti. Suudi Arabistan için İran ile yakınlaşma, Suriye ile normalleşme girişimi ve Yemen ile barış görüşmelerinden sonra sırada Lübnan var gibi görünüyor.