İran’da cumhurbaşkanlığı adaylığı için 6 isme onay çıktı

İran’da Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin helikopter kazasında şehit olmasının ardından seçimlerin yenilenmesi için hazırlıklar sürüyor. Çok sayıda isim 28 Haziran’da yapılacak seçimde cumhurbaşkanı adayı olmak için başvuru yaptı. Bu başvurulardan kimlerin aday olup olamayacağına karar vermesi için gözler Anayasayı Koruyucular Konseyi’ndeydi. Konsey bugün karar verdi.

Anayasayı Koruyucular Konseyi, cumhurbaşkanı seçimine aday olmak isteyenlerin rejime bağlılığı ile siyasi, ahlaki ve dini sabıkalarını inceledi. Konsey, nihai aday listesini İçişleri Bakanlığına göndermesinin ardından bakanlık adayları açıkladı.

İran İçişleri Bakanlığının yayımladığı nihai aday listesinde muhafazakarlardan Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, eski Ulusal Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri Said Celili, eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi, Şehit ve Gaziler Vakfı Başkanı Emir Hüseyin Kadızadehaşimi, Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani ile reformistlerden eski Sağlık Bakanı Tebriz Milletvekili Mesud Pezeşkiyan yer aldı.

LARİCANİ VE AHMEDİNEJAD KARARI

Nihai aday listesine göre, ılımlı muhafazakar eski İran Meclisi Başkanı Ali Laricani, eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve reformistlerin adaylarından Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri veto edildi.

Konseyin seçime katılmasına onay verdiği adaylar 27 Haziran sabah 08.00'e kadar kampanya faaliyetlerini sürdürebilecek...

Cumhurbaşkanı seçimine adaylık izni alan isimler kimler?

SAİD CELİLİ KİMDİR?

Said Celili: 58 yaşındaki Said Celili, eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad döneminde 2007-2013 yıllarında Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreterliği görevinde bulundu. Celili aynı dönemde İran'ın nükleer görüşmelerinde Başmüzakereci olarak görev yaptı. Celili, 2021'deki seçimlerde aday olmuş ancak daha sonra İbrahim Reisi lehinde adaylıktan çekilmişti.

Halihazırda İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'ndeki temsilcisi Celili, kayıt işlemleri sonrası yaptığı konuşmada, göreve gelmesi halinde odak noktasının "hizmet, dürüstlük, verimlilik ve adalet" olacağını ve Reisi hükümetinin politikalarını devam ettireceklerini söyledi.

Celili, "İran artık büyük güçlerle eşit kabul edilmektedir. Artık, tek tek tüm İran halkının ülkenin kalkınmasında rol oynamasının vaktidir." ifadesini kullandı.

MUHAMMED BAKIR KALİBAF KİMDİR?

Muhammed Bakır Kalibaf: Eski Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Komutanı Muhammed Bakır Kalibaf (62) bir dönem İran Emniyet Genel Müdürü olarak görev yaptı.

2005-2017 yıllarında Tahran Belediye Başkanı görevini yürüten Kalibaf, 2005, 2013 ve 2017'de cumhurbaşkanı seçimlerine aday oldu. Kalibaf, 2017'deki seçimde ise İbrahim Reisi lehine adaylıktan çekildi.

Mayıs 2020'den bu yana İran Meclis Başkanı olarak görev yapan Kalibaf, Tahran’dan aday olduğu son genel seçimlerde Meclise dördüncü sırada girebildi.

MESUD PEZEŞKİYAN KİMDİ?

Mesud Pezeşkiyan: Tebriz Milletvekili Mesud Pezeşkiyan, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminde 2001-2005 arasında Sağlık Bakanı olarak görev yaptı.

2021'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde İbrahim Reisi'ye karşı aday olma talebi Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından veto edildi. Pezeşkiyan, son genel seçimlerde ise Tebriz'den birinci sırada Meclis'e girdi.

MUSTAFA PURMUHAMMEDİ KİMDİR?

Mustafa Purmuhammedi: Mustafa Purmuhammedi, uzun yıllar savcı olarak görev yaptı. 1997-1999 yılları arasında İstihbarat Bakan Yardımcısı olan Purmuhammedi, Mahmud Ahmedinejad döneminde 3 yıl İçişleri Bakanı olarak görev yaptı. Mustafa Purmuhammedi, Hasan Ruhani'nin cumhurbaşkanı olduğu dönemde de 4 yıl Adalet Bakanı görevini yürüttü.

EMİR HÜSEYİN KADIZADEHAŞİMİ KİMDİ?

Emir Hüseyin Kadızadehaşimi: Emir Hüseyin Kadızade Haşimi, siyasi hayata atılmadan önce Simnan Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü olarak görev yaptı. 2008'den 2021'e kadar 4 dönem Milletvekili olan Kadızadehaşimi, şu anda Şehit ve Gaziler Vakfı Başkanı olarak aynı zamanda Cumhurbaşkanı Yardımcısı sayılıyor.

ALİ RIZA ZAKANİ KİMDİR?

Ali Rıza Zakani: Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani, 4 dönem Milletvekili olarak görev yaptı. Tahran Üniversitesi'nde nükleer tıp okuyan Zakani, Irak savaşında eli, ayağı ve boynundan yaralandı. Zakani 2013 ve 2017'de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri için de aday oldu ancak veto edildi. 2021'deki cumhurbaşkanı seçimine adaylık başvurusu kabul edilen Zakani, Reisi lehine çekildi. Zakani, 2021'den bu yana Tahran Belediye Başkanı görevinde bulunuyor.