İranlı gazeteci: Asya bloğu güçlendi
İranlı gazeteci ve Orta Doğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (CMESS)’nde kıdemli araştırmacı Abbas Aslani, İran’ın Şanghay İş birliği Örgütü (ŞİÖ)’ne tam üyeliğini ve bundan sonraki süreci Aydınlık’a değerlendirdi.
İran’ın ŞİÖ’ye tam üyeliğinin, yeni Cumhurbaşkanı Reisi yönetimini oldukça memnun ettiğini söyleyen Aslani, şöyle devam etti:
“Çünkü, Reisi döneminin dış politikası eski yönetimden daha farklı olacak. Reisi ile İran, Asya ülkeleri ile daha fazla bölgesel iş birliği çabası içine giriyor. ŞİÖ’ye tam üyelik, yeni dönemin ilk büyük zaferi olarak yorumlanabilir. İran, uzun zamandır Batı bloğunun baskısı ve yaptırımları altındaydı. Buna tepki olarak İran, Asya bloğu ile daha yakın ilişkilere yönelme stratejisi içindeydi. İran, başta Çin, Rusya hatta Hindistan ve diğer ŞİÖ üyeleri olmak üzere yeni dönemde ‘ilişkileri artırma’ yönelimine girdi.”
BÖLGESEL İTTİFAK STRATEJİSİ
“Türkiye, Irak ve Afganistan gibi komşu ve bölge ülkeleriyle de yeni bir dönem, daha yakın ilişki arzusu var. ŞİÖ’ye tam üyeliği bu yeni yönelimle birlikte ele alırsak, İran artık Batı’ya karşı ‘Asya bloğu’ ile birlikte hareket edecek.
“Hatırlarsanız, geçen yıl Çin ile 25 yıllık stratejik bir anlaşma imzalanmıştı. Muhtemelen İran’ın “Avrasya Ekonomik Birliği”ne de üye olacağını göreceğiz. Tüm bunları birlikte değerlendirdiğimizde İran, Asya’daki yerini sağlamlaştırıyor. ŞİÖ üyeliği de bu değişen dış politikanın ilk büyük adımı.”
BATI YAPTIRIMLARINA KARŞI ASYA BLOĞU
“ŞİÖ üyeliğinin İran’a politik olarak ve güvenlik açısından olumlu etkileri olacaktır. Bunlar kadar önemli bir şey de, Batı’nın yaptırımlarına karşı Asya ve ŞİÖ ülkeleri ile artacak olan ekonomik olanaklar olacaktır. Çin ve Hindistan’ın devasa büyüyen ekonomik gücü, Rusya’nın bölge ve dünyada artan etkisini düşündüğümüzde tüm bu ülkeler birlikte ekonomik, politik ve güvenlik alanlarında İran ile iş birliğini derinleştireceklerdir. İran’ın Orta Asya’ya erişimi ve oradaki ülkelerle de ilişkilerini artıma şansı artacaktır.”
‘ŞİÖ, BATI ASYA’YA AÇILACAK’
“Diğer açıdan bakarsak, ŞİÖ ülkeleri de İran’ın tam üyeliği sayesinde Batı Asya’ya erişme şansına sahip olacaklar. Asya’nın diğer yakasındaki Çin ve Hindistan gibi ŞİÖ ülkeleri, İran’ın üyeliği ile Batı Asya coğrafyası ile her alanda ilişkilerini artırma fırsatı yakalıyor böylece. Böylece Çin, Rusya ve İran, bölgede Amerikan hegemonyasına karşı koymada daha güçlü olacaklar. İşte bu yüzden İran’ın Örgüt’e tam üyeliği oldukça önemli ve anlamlı. Biden yönetimi ile Çin, Rusya ve İran’a karşı artan ABD merkezli saldırılar mevcut, bu üç ülke İran’ın üyeliği ile ABD’nin baskısına karşı koymada önemli bir avantaj yakaladılar diyebiliriz.”