IRINI'ye 10 veto
Türkiye, sözde Libya'ya yönelik silah ambargosunu denetleyen IRINI Operasyonu'nda tam 10 kez gemilerinin incelenmesini reddetti. Son dönemde ise Türkiye'den Libya'ya giden kargo uçaklarının farklı bir rota kullanmaya başladığı öğrenildi
Avrupa Birliği Konseyi tarafından Birleşmiş Milletler (BM)'in Libya'ya yönelik sözde silah ambargosunun denetlenmesi için başlatılan IRINI Operasyonu'nun son faaliyet raporu açıklandı.
Temmuz ayı içinde 491 ticari geminin soruşturulduğu belirtilen raporda, kaptanların izniyle 16 gemiye çıkma yapıldığı bildirildi. Operasyon kapsamında 16 liman ve 25 havaalanının da izlenmeye devam edildiği kaydedildi.
ŞUBATTA GEMİMİZE ÇIKMAK İSTEMİŞLER
Operasyonun başlatıldığı 31 Mart 2020'den bu yana yürütülen faaliyetlerin toplam verilerinin de sunulduğu raporda, bugüne kadar 25 “şüpheli” gemiye çıkıldığı, 3 olayda “silah ambargosunu ihlal ettiği değerlendirilen” yüklere el konulduğu bildirildi.
Raporda, “Bir bayrak devleti (Türkiye), 10 kez şüpheli gemilere çıkma ve denetleme iznini reddetmiştir.” ifadelerine yer verildi.
2023 yılı başında 9 olarak kaydedilen bu sayının, şubat ayındaki yeni bir talep ve Türkiye'nin vetosu neticesinde 10'a yükseldiği öğrenildi.
TRABLUS MADDESİ HAYATA GEÇİRİLMEDİ
Diğer yandan faaliyet raporunda, IRINI Operasyonu'nun görevleri hakkında da hatırlatmalarda bulunuldu. Operasyonun temel görevinin “Libya'ya uygulanan silah ambargosunun uygulanmasını destekleyerek yasa dışı silah kaçakçılığıyla mücadele etmek” olduğu belirtilirken, bunun yanında “Libya ekonomisi üzerindeki etkileri ve silah piyasasını finanse etmek için kullanılma ihtimali nedeniyle petrol kaçakçılığı hakkında bilgi toplamak” maddesi yer aldı. Ancak yine operasyonun dört hedefinden biri olan “Libya Sahil Güvenlik ve Deniz Kuvvetleri'nin arama ve kurtarma kapasitesinin eğitim yoluyla geliştirilmesini desteklemek” ifadesinin yanına şu not düşüldü: “Bu görev henüz hayata geçirilmemiştir.”
ANKARA VE TRABLUS RAHATSIZ
Türkiye ve Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti, daha önce IRINI Operasyonu'nu pek çok kez “tarafsız” olmadığı gerekçesiyle eleştirmişti. İtirazın temelinde ise silah ambargosunun tek taraflı olarak uygulanması vardı. Avrupa Birliği, meşru Trablus yönetimine deniz yoluyla gönderilen askeri yardımları durdururken, hava veya karayolu ile darbeci gruplara gönderilen silah ve mühimmata yönelik herhangi bir önlem almadı.
Kasım 2020'de ise IRINI Operayonu'nda görev alan Alman Hamburg firkateyni, Türk bayraklı “Roseline A” kargo gemisine izin almadan asker çıkartarak 16 saat boyunca arama yaptı.
Türk ticaret gemilerinin Avrupa'daki FETÖ'cüler tarafından da yakından izlendiği, sık sık hedef gösterilerek IRINI'ye şikayet edildiği biliniyor.
TÜRK KARGO UÇAKLARI LİBYA ROTASINI DEĞİŞTİRDİ
Türk kargo uçaklarının son dönemde Libya'ya gidiş rotasını değiştirdiği ortaya çıktı. Daha önce Akdeniz üzerinden ATİNA ve KAHİRE FIR'a girerek Libya'ya uçan Türk kargo uçakları, son dönemde Balkan rotasını kullanmaya başladı. Yeni rotada Bulgaristan, Kuzey Makedonya, Arnavutluk ve İtalya üzerinden Libya'ya gidildiği görülüyor. Bu değişikliğin nedeni ise henüz bilinmiyor.