İsrail'i destekliyor ama en yakın şubesi sınırda! Starbucks'ın İsrail'de neden şubesi yok?
Son günlerde yaşanan boykot hadiseleriyle sık sık gündeme gelen Starbucks, dünyanın dört bir yanında şubeleri olan bir marka. Fakat bir ülkede hiç Starbucks şubesi yok ki bu ülkenin adını duyunca çok şaşıracaksınız…
Starbucks dünyanın en popüler kahve zincirlerinden biri olarak biliniyor. Amerika merkezli markanın ismini son zamanlarda Filistin adına yapılan boykot hadiselerinde sık sık duyuyoruz. Görüldüğü kadarıyla boykotlarda şube çalışanlarından tutun da müşterilere kadar birçok insana fiziksel müdahalelerde bulunuluyor. Starbucks’ın Türkiye’de bulunan 663 adet şubesinden bazılarında da bu tip boykot hadiselerine rastlandı. Durum böyleyken akıllara Starbucks’ın hiç şubesinin olmadığı o ülke geliyor. Orta Doğu ülkeleri arasında hiç Starbucks şubesi bulunmayan ülke İsrail. Bu ilginç durumun nedenlerine gelin hep birlikte bir göz atalım.
AMERİKALI ÜÇ ARKADAŞIN GİRİŞİMİ
1971 yılında Amerika’da yaşayan üç arkadaşın bir kahve dükkânı açmaya yönelik girişimleri, onları dünyanın en büyük kahve zincirinin kurucuları yaptı. Jerry Baldwin, Gordon Bowker ve Zev Siegl isimli bu üç arkadaşın girişimlerini daha sonradan ekibe dahil olan Howard Schultz’un etkili yöntemleri geliştirdi. Schultz, markanın modernleştirilmesi ve geliştirilmesi için birçok fikir ortaya attı. Başlangıçta yalnızca kahve çekirdeği ve kahve ekipmanları satan bir dükkân olan Starbucks, Schultz’un İtalya’da deneyimlediği kafe kültürünün etkisiyle bir kahve içme mekanına dönüştürülmek istendi.
Ancak Schultz’un bu fikrine marka kurucuları hiç sıcak bakmadı. Schultz karşısına çıkan engelleri hiçe sayarak ilerleyen yıllarda şirketi satın aldı. Bugün bildiğimiz haliyle Starbucks atmosferini de yıllar içerisinde oluşturdu. Schultz’un yönetimindeki şirket kısa sürede dünyanın en büyük kahve zinciri haline geldi. Peki içinde bulunduğumuz günlerde Starbucks’ın İsrail boykotunun bir parçası haline gelmesinin sebebi ne? Starbucks boykotunun odağı da yukarıda sözünü ettiğimiz Howard Schultz’um bizzat kendisi ile alakalı. Detaylara birlikte devam edelim…
STARBUCKS BOYKOTUNUN SEBEPLERİ
Boykot hadisesinde Starbucks’ın hedef alınmasının en temel sebebi şirketin yöneticisi olan Howard Schultz’un Yahudi kökenli olması. Bununla birlikte Amerika Birleşik Devletleri’nin İsrail-Filistin savaşında İsrail’i destekleyen politikaları da boykot hadisesini körükleyen etkenlerden bir diğeri. Starbucks çalışanları tarafından kurulan “Starbucks Çalışanları Sendikası” isimli oluşum ile Starbucks yönetimi arasında gerçekleşen hadiseler ise işleri giderek karıştırmaya başladı. Starbucks Çalışanları Sendikası’nın Filistinlilere yardım ve destek içerikli paylaşımlar yapmalarının akabinde Starbucks sendikalılara hukuki yollarla müdahale edileceğini açıkladı. Geçtiğimiz ay cereyan eden bu olayın neticesinde şirket çalışanlara karşı imaj zedeleme ve öfke yaratma gerekçeleriyle dava açtı.
Ardından Starbucks Genel Müdür Yardımcısı Sara Kelly, yaşanan olaylarla alakalı bir açıklama yaptı. Starbucks’ın internet sitesinde yayınlanan açıklamanın bir kısmı şu şekilde:
“Değerli iş ortağımız, lider kadro olarak, bu hafta İsrail ve Gazze'de yaşanan korkunç terör eylemleri, artan şiddet ve nefretin ardından hayatını kaybeden, yaralanan, yerinden edilen ve etkilenen masum insanlara en içten taziyelerimizi bir kez daha iletmek istiyoruz. Starbucks, nefreti, terörü ve şiddet eylemlerini açıkça kınamaktadır.”
Bu açıklamanın içerisinde konuyla ilgili diğer iddialar da bulunuyor. Yönetici Howard Schultz’un İsrail’e finansal destek sağlamasına yönelik iddialara şu şekilde yanıt verildi:
“Bu kesinlikle yanlış bir bilgidir. Starbucks veya Howard, İsrail hükûmetine ve/veya İsrail ordusuna finansal destek sağladığına dair dolaşan söylentiler kesinlikle doğru değildir. Starbucks, halka açık bir şirket olduğundan, her yıl yapılan kurumsal bağışları bir vekâlet beyanı aracılığıyla açıklamak zorundadır.”
İSRAİL'DE NEDEN HİÇ STARBUCKS ŞUBESİ YOK?
Peki İsrail’de neden Starbucks şubesi bulunmuyor? Aslında 2001 ve 2003 yılları arasında İsrail’de Starbucks şubeleri bulunmaktaydı. Ancak varlığına çok uzun süre devam edemeyen bu şubeden sonra yenisi açılmadı. Starbucks bu durumun sebebini yaşanan operasyonel sıkıntılara bağlıyor. Öte yandan Starbucks’ın diğer Arap ülkelerindeki şubelerini kaybetmemek için İsrail’den çekildiğine yönelik iddialar da mevcut. Şirket bu iddiaları yalanlayarak politik bir neden olmadığının altını çiziyor.
Starbucks’a göre İsrail’de şubelerinin bulunmayışının asıl sebebi ise kahve kültürü ile ilgili. İsrail’de içilen kahvenin Starbucks ürünleriyle uyuşmamasından dolayı şube olmadığı ileri sürülüyor. Bütün meselenin damak zevkiyle alakalı olduğunu savunan bu görüşü İsrail medyasından da teyit etmek mümkün. Nitekim İsrail de bu durumun yeme-içme alışkanlıklarından kaynaklandığı konusunda hemfikir…