İstanbul Emlak Müşavirleri: ‘Kentsel tasarım olmadan kentsel dönüşüm olmaz’

Bakan Özhaseki’nin yerinde dönüşüm hakkında ayrıntılar paylaşmasının ardından kentsel dönüşün faaliyetlerinin nasıl olması gerektiğini konunun uzmanlarına sorduk. Uzmanlar çürük binaların yıkılıp aynısının yapılmasının kentleri daha kötü bir hale getireceğini vurgulayarak yapılması gerekenleri anlattı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Yerinde Dönüşüm Projesi’ne başvuranların sayısının 36 bin 825 olduğunu ve bakanlığın denetlediği işlerin aksaması ve yarım kalması durumunda, TOKİ’nin tamamlayacağını açıkladı. Çalışmalar hakkında bilgi verdi.

Mevcut kentsel dönüşüm çalışmalarını ve bu çalışmaların nasıl olması gerektiğini konunun uzmanları Aydınlık’a anlattı. Uzmanlar münferit bir şekilde çürük binaların yıkılıp yapılmasının kentsel dönüşüm olmadığını, bu yolla kentlerin daha çarpık hale geleceğini aktardılar. Ada bazlı dönüşümle otoparklı, çevreye saygılı, yeşil alanı olan düzenli bir kentsel dönüşüm yapılması gerektiğinin belirterek, çağdaş bir şehirleşmenin nasıl olması gerektiğini anlattılar.

‘MÜNFERİT YIKIP YAPILMALAR

KENTSEL DÖNÜŞÜM DEĞİLDİR’

Marmara Emlak Müşavirleri Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Yeşiltaş:

“Yerinde dönüşüm deniliyor, bunu yanlış buluyorum. Ben kentsel tasarım olmadan kentsel dönüşüm olmayacağına inanıyorum. Beşiktaş’ta bir adayı düşünün. Burada tarihi bir yapı olmadığını düşünün. Şimdi bu adanın içerisinde irili ufaklı çeşitli gayrimenkuller var. Birisi 35 metrekare, biri 135 metrekare. Şimdi birlikte yapma zorunluluğu getirmeden burada otopark sorununu çözemezsiniz. Toplumun yararına ülkenin yararına olacak kararlar alınmadan münferit binaların yapılıp yıkılıp yapılması kentsel dönüşüm değildir.

‘ÇARPIK KENTLEŞME DE

DAHA ÇARPIK HALE GELİR’

“Çürük diş gibi bir tane binanın sökülüp oraya yeniden yapılması kentsel dönüşüm değildir. Bu doğru sonuç doğurmaz. Çarpık kentleşmeyi daha da çarpık hale getirir.

“Ada bazında veya bina bazında toplu halde şehrin siluetine, dokusuna zarar vermeden büyük hamlelere kentsel dönüşüm diyoruz. Oysa şimdi bu yapılanlara kentsel dönüşüm demek yanlış olur.

‘BÖYLE YAPILIRSA ÇAĞDAŞ KENTLER OLUŞUR’

“Yüklenici firma olaya rant gözüyle bakıldığı zaman otopark problemi göz ardı ediliyor. Şu anda konutlara bakıyoruz bir tanesi üç kat, bir tanesi sekiz kat. Bunları aynı ittifakla, aynı yükseklikle yaptığınız zaman çocuklara oyun bahçeleri çıkar. Buranın arasında güvenle çocukların oynayabileceği sosyal donatılar çıkar. İşte bunun adı da kentsel dönüşüm olur. Böyle yapılırsa çağdaş, modern kentler yapılabilir. Ada bazlı dönüşüm yapılmazsa daha beter kargaşa olur.

‘KOMİSYONLAR KURULMALI’

“Devletin yaptığı kentsel dönüşüm projelerini olumlu buluyorum ama çok eksik. Evet yapılması gereken şey ivedilikle bu kolajene uğramış binaların yıkılması. İstanbul’u yıkıp yeniden yapmak lazım. Zira İstanbul yıkılırsa Türkiye yıkılır. Dolayısıyla ilçe, mahalle, sokak bazında yerbilimcileriyle, mimarlarla, mühendislerle, yerel yönetimlerle, emlak müşavirleri dernekleriyle, ekmek ve ticaret odalarıyla mahalle bazında komisyon kurularak insanların da gönlünü alarak ikna edilmelidir. Ayrıca her binanın bir deprem karnesi olmalı. Bu deprem karnesi de eğer depreme dayanıklı değilse mutlaka yaptırımı olmalı.”

‘KONUT İHTİYACI

YOĞUNLAŞACAK’

Ankara Tüm Emlakçılar Odası Başkanı Hakan Akçam “Kentsel dönüşüm yıllardır Türkiye’de uygulanmaya çalışıyor ama şu ana kadar randıman alınamadı. Otopark ve yatay mimari düşünülerek tekrar yenileme yapılırsa daha mantıklı olur. Bunun da öyle bir dengesi olmalı ki vatandaşın konut ihtiyacını karşılamalı. Diğer taraftan da arsa sahiplerine maddi açıdan yük olmayacak şekilde dizayn edilmeli.” dedi.

TOKİ’nin yanı sıra devlet iştirakli firmaların da bu işin üzerine gitmesi gerektiğini söyleyen Akçam şöyle devam etti: “Özel sektöre de bu işin önünün açılması lazım. Özel sektörde TOKİ tarzı konutları yapıp ülkenin ihtiyacı olan konutları karşılaması gerekiyor.

“Ülkenin barınma sorununa orta ve uzun vadede çözüm bulunmalı. Çünkü vatandaş şu ara konuttaki yükselişten dolayı çok zorluk çekiyor. Kiralık tarafa yöneliyor. Kiralıkta da zaten çok astronomik rakamlar isteniyor. Bu konuya şu anda daha da yoğunlaşmak gerekiyor. Çünkü YKS açıklandı. Öğrencilerimiz gelecek. Tayinler olacak. Konut ihtiyacı yoğunlaşacak.

‘E-KONTRAT SİSTEMİ

HEMEN HAYATA GEÇMELİ’

“Hükümet kiracı ev sahibi arasındaki sorunları çözmek amacıyla, 1 Eylül’de ‘ara buluculuk sistemini’ devreye sokacak. Kısa süreli çözüm. Hükümet tarafından lokasyona göre fiyat belirleme yapabilir. Bir de 2024’te e-Devlet üzerinden e-kontrat sistemi hayata geçecek. Onun da hemen hayata geçmesi gerekiyor. Devlet vatandaşın evinde oturan kiracının ve sahibinin tüm hareketlerini oradan görebilsin.”

‘KONUT SERBEST PİYASA EKONOMİSİNDEN ÇIKARTILMALI’

Konut fiyat ve kiralarının astronomik rakamlara geldiğini de söyleyen Hakan Akçam, kısa vadeli çözüm yollarını aktardı: “Konutun serbest piyasa ekonomisinden çıkarmaları gerekiyor. İki konutu olan üçüncü konutu aldığı zaman ciddi bir vergi ödemeli ki gayrimenkulde konut rant tarafı değil, yatırım aracı değil barınma tarafı olsun. Vatandaşın 100 tane konutu var. Kiradan çok ciddi geliri oluyor. Satılıktan ciddi geliri oluyor. Çok konutu olanlar fiyatları belirlemede etken oluyor. Bunun önüne geçilmeli.”

BUTİK OTELDE ÇIKAN YANGINDA 2 TURİST ÖLDÜ

Antalya’nın Muratpaşa ilçesinde butik otelde çıkan yangında Lübnanlı 2 turist hayatını kaybetti, 10 kişi yaralandı. Tarihi Kaleiçi’ndeki Barbaros Mahallesi Hesapçı Sokak’taki iki katlı butik otelde dumanın yükselmesi üzerine bölgeye itfaiye, polis, UMKE, AFAD ve sağlık ekipleri yönlendirildi. İtfaiye ekipleri, kısa sürede yayılan alevlere müdahale etti. Kontrol altına alınan yangında Lübnanlı turistler Dory Mhomma ve Viviane Saad yaşamını yitirdi. Norveç, Danimarka ve Hollandalı turistler ile gurbetçilerin de bulunduğu 1’i ağır 10 kişi yaralandı. Yaralılar, 112 Acil Sağlık ekiplerince Atatürk Devlet Hastanesi ile özel hastanelere kaldırıldı. Cenazeler, Antalya Adli Tıp Kurumu morguna gönderildi. İtfaiye ekipleri, büyük bölümü ahşap olan ve dar sokakta yer alan oteldeki soğutma çalışmalarını sürdürüyor.