Nüfus İstanbul’a yığıldı! O ilde kilometrekareye 11 kişi düşüyor. Atatürk’ün İstanbul planı neydi
Türkiye’nin nüfus yoğunluğu yani kilometrekareye düşen insan sayısı en yüksek şehri İstanbul. Deprem tehlikesi kapıda. Fakat buradan geri dönüş mümkün mü? İstanbul’da nüfus azaltılabilir mi?
Türkiye’yi sarsan Kahramanmaraş merkezli ve 10 ilimizi etkileyen depremin ardından gözler fay hattı üzerindeki diğer şehirlere çevrildi. Kimi kentsel dönüşümün öneminden, kimi ise denetimlerin yetersizliğinden bahsediyor. Fakat dile getirilmeyen en büyük sorun Türkiye’nin şehirlere ve üretim merkezlerine göre nüfus planlamasındaki sorun.
Türkiye'de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2022 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 599 bin 280 kişi artarak 85 milyon 279 bin 553 kişiye ulaştı. Bu nüfusun 16.6 milyonu ise İstanbul’da yaşıyor. Buna fay hattının etki alanındaki diğer Marmara bölgesi şehirlerini de ekleyince 25 milyona ulaşıyor. Atatürk’ün planında düşük nüfuslu, finans ve kültür şehri olan İstanbul, 1945 yılı sonrası üretim çarkını elinde tutan batı merkezlerinin düşük maliyetli bulması nedeniyle devasa bir üretim merkezi haline geldi. Şimdi ise burada artan kira maliyetlerini, sıkışan şehrin getirdiği problemleri ve büyük deprem sonrası oluşacak yıkımın Türkiye’ye maliyetini konuşuyoruz. Neden üretim merkezlerini teşviklerle Anadolu’ya yaymayı ve beraberinde İstanbul nüfusunun azaltılmasını konuşmuyoruz?
İşte TÜİK’in verilerine göre nüfus yoğunluğu en yüksek ve en düşük iller;
Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan "bir kilometrekareye düşen kişi sayısı", Türkiye genelinde 2021 yılına göre 1 kişi artarak 111 kişiye yükseldi. İstanbul, kilometrekareye düşen 3 bin 62 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek olan ilimiz oldu. İstanbul'dan sonra 576 kişi ile Kocaeli ve 371 kişi ile İzmir nüfus yoğunluğu en yüksek olan iller oldu.
Diğer yandan nüfus yoğunluğu en az olan il ise bir önceki yılda olduğu gibi, kilometrekareye düşen 11 kişi ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 19 kişi ile Ardahan ve 21 kişi ile Erzincan izledi.
Yüz ölçümü büyüklüğünde ilk sırada yer alan Konya'nın nüfus yoğunluğu 59, en küçük yüz ölçümüne sahip Yalova'nın nüfus yoğunluğu ise 350 olarak gerçekleşti.