İsveç’te stokçuluk yüzünden raflar boşaldı

Krizlere karşı hazırlıklı olmanın önemli olduğuna ancak stokçuluğun yanlış olduğuna vurgu yapan kurum yetkilisi Anna Wennerström, “Herkes bir hafta yaşayabilecek kadar alışveriş yapmalı. En temel ihtiyaçları ısı, su, yemek ve iletişim olarak düşünün ve alışverişlerinizde dayanışma gösterin, diğer insanları da düşünün” dedi. Mağazalarda su bidonları, manyetolu radyolar, kamp ocakları, mangal kömürü gibi ürünler tamamen tükendi. Nükleer santral yakınlarında yaşayanlara dağıtılan iyot tabletleri de tükenen ürünler listesinde. Gıda marketlerinde her türlü konserve, makarna, pirinç ve kamp yapanlar için hazırlanmış gıdaların satışında rekor düzeyde artış olduğu bildirildi. Eczanelerde de reçetesiz ilaçlar, ilk yardım paketlerinin ve yara temizleme mendillerinin satışında artış gözlendi. İsveç’te Kovid-19 salgını başlangıcında da büyük panik yaşanmış, başta tuvalet kâğıdı olmak üzere birçok ürün market ve mağazalarda tükenmişti.

65 BİN SIĞINAK VAR

İsveç’te sığınaklar 1930 yılları sonunda inşa edilmeye başlanmış. “Soğuk Savaş” dönemindeki silahlanma yarışı nedeniyle 1950-1980 yılları arasında inşa edilen her yeni binada sığınak odası yapılması zorunlu tutulmuş. Şu anda herhangi bir savaş veya kriz durumunda halkın sığınabileceği tam 65 bin sığınak var. Sadece sivil halkın kullanabileceği bu sığınaklarda 7 milyon kişinin güvenlikle korunabileceği bildiriliyor. Her bir kişinin kullanabileceği alan 0,75 metre kare olarak düşünülmüş. Sığınaklar kimyasal, nükleer ve biyolojik savaş araçları başta olmak üzere her türlü savaş silahına karşı koruma sağlayacak şekilde inşa edilmiş. “Teyakkuz” durumunda 2 günde kullanıma hazır hale getirilebilecek olan sığınaklarda ortak tuvalet bulunuyor. Sığınağa gelen herkes kendi temel ihtiyaçlarını yanında getirmek zorunda. İnsanlar için olduğu belirtilen sığınaklara ev hayvanlarının getirilmesi ise uygun görülmüyor. Rusya Ukrayna kriziyle birlikte tüm bölgelerde sığınakların adresleri ve kapasitelerini gösteren bilgiler halka dağıtıldı. Uzun süredir kullanılmayan, bakımı ve havalandırma sistemleri ihmal edilen, bisiklet garajı, pinpon salonu, depo gibi kullanılmaya başlanılan sığınaklar gözden geçirilmeye başlandı. Yapılan incelemelerde birçok sığınağın yetersiz olduğu gözlendi. Ayrıca 10,5 milyon nüfusu olan İsveç’te herkese yetecek kadar sığınak da yok. Sığınakta yer bulamayanların nasıl korunabileceği henüz belli değil. Bazı sığınaklar yeni yol projeleri ve inşaatlar nedeniyle devre dışı kalmış durumda. Örneğin Stockholm’ün 20 bin kişiyi alabilecek kapasitedeki en büyük sığınağı “Katarinaberget” yeni otobüs terminali inşaatı nedeniyle kapatıldı. Metro istasyonlarının ve tünellerinin de alternatif sığınaklar olarak kullanılabilme imkanları araştırılıyor.