İtalya’dan banka karlarına yüksek vergi

İtalya hükümeti dev banka karlarına yüksek oranda vergi uygulama kararı aldı. Vatandaşlar kredi borçlarını ödeyemezken, yüksek faiz gelirleri elde eden bankaların karlarına İtalya, yüzde 40 vergi uygulayacak.

Konuya ilişkin açıklamalar yapan Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Hakan Topkurulu, 2021’den beri Türkiye’de banka karlarına yönelik vergi uygulayarak bütçe açığını ve gelir eşitsizliğini azaltma politikasını savunduğunun altını çizdi. Topkurulu, Vatan Partisi iktidarında yüksek banka karlarına yüzde 80 kurumlar vergisi getireceğini vurguladı.

İtalya, banka karlarından yüzde 40 vergi alacak. İtalyan hükümeti, yüksek faiz oranlarından büyük karlar elden eden bankalardan bir defaya mahsus olmak üzere yüzde 40 kazanç vergisi alacak. Vergi, geçen yıla göre faiz gelirini yüzde 3’ten fazla artıran bankalara uygulanacak. Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini, banka karlarının yılın ilk yarısında milyarlarca avroyu bulduğuna işaret etti. Salvini, yüksek faiz oranları nedeniyle hane ve işletmelerin borçlanma maliyetinin iki kat arttığını, mevduat sahiplerine verilen faizin ise bu ölçüde artmadığını belirtti. Alınacak vergi, bankaların kredi faizleri ile mevduat faizleri arasındaki farktan elde ettiği kara uygulanacak. Az vergi ödemek isteyen bankaların kredi faizlerini düşürürken, mevduat faizlerini yükseltmeleri gerekecek. İtalyan hükümetinin aldığı kararda, Avrupa Merkez Bankası’nın aldığı faiz artışı kararları da etkili oldu.

1 milyonun üzerinde İtalyan ev kredilerini ödeyemedi. Bankalar ise bu kredilerden yüksek karlar elde etti. Salvini, vergiden elde edilmesi beklenen 3 milyar avroluk ek gelirin ilk önce ipotek sahiplerine yönelik destek amacıyla kullanılacağını ifade etti. Kararın ardından İtalya’daki büyük bankaların hisseleri düşüşe geçti. Ülkenin en büyük iki bankası olan Intesa Sanpaolo ve UniCredit’in hisseleri yüzde 8,2 ve yüzde 7,2 oranında düştü. Bu düşüşün ardından bankaların ödeyecekleri vergi yüküne tavan sınırlama getirildi. Buna göre vergi ödemesi bankanın toplam varlıklarının yüzde 0,1’ini geçmeyecek. Ancak bu değişiklik, toplam ödemelerde önemli bir fark yaratmayacak. İtalya’nın en büyük 5 ticari bankasının tavan ödeme sınırı yine 2,5 milyar avroya yakın olacak.

İtalya, aldığı bu kararla olası krizlere karşı önlem alan ve bütçe açığını aşırı karların vergilendirilmesiyle önlemeye çalışan İspanya, Çekya, Macaristan ve Letonya gibi ülkelerin arasına katıldı.

VATAN PARTİSİ ÇÖZÜMÜ 3 YILDIR ANLATIYOR

Türkiye’de ise bir yandan bütçe açığı devam ederken diğer yandan bankalar karlarına kar katıyor. Bankalar, 2023 yılının ilk 6 ayında bankalar 250 milyar TL net kar elde ederek, karlarını geçen yıla göre yüzde 48 artırdılar. Bütçe açığı, dolaylı vergilerin artmasıyla ücretli çalışanların üzerine yüklenirken gelir uçurumu sürekli açılmaya devam ediyor. Vatan Partisi, gelir eşitsizliğinin ve bütçe açığının çözümünü bankaların dev karlarına tek sefere mahsus olarak getirilecek yüzde 80 oranındaki kurumlar vergisi ile çözüleceğini 2021 yılından beri savunuyor. İtalya’nın aldığı kararı yorumlayan Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Ekonomi Siyasetleri Bürosu Başkanı Hakan Topkurulu, Vatan Partisi’nin Türkiye’de banka karlarına vergi uygulama politikasını yeniden vurguladı.

HÜKÜMET EŞİTSİZLİĞİ ARTIRIYOR

AK Parti hükümetin dolaylı vergileri yükselterek gelir eşitsizliğini artırdığına dikkat çeken Topkurulu, şunları söyledi: “Türkiye’de olduğu gibi dünyada da ciddi kriz belirtileri var ve bu krize karşı önlemler alınmaya başlanıyor. Türkiye’de özellikle 2018 yılından beri içine girdiği süreç sonucunda ciddi bir bütçe açığı ve nakit ihtiyacı doğdu. Hükümet bu ihtiyacı bugün dolaylı vergiler üzerinden kapatmaya çalışıyor bu da tabii, gelir dağılımında ciddi bir bozukluğa neden oluyor. Oysa bu nakit ihtiyacını doğrudan vergiler üzerinden karşılanması hem toplumsal dinamiklerin sağlıklı gelişmesi hem de gelir dağılımındaki bozulmanın önlenmesi açısından çok önemlidir.”

BANKALARA YÜZDE 80 VERGİ UYGULAYACAĞIZ

Hakan Topkurulu

Vatan Partisi’nin 2021 yılından beri önerdiği politikaların bugün Avrupa ülkelerinde krize karşı önlem amacıyla uygulanmaya başlandığını hatırlatan Topkurulu, Vatan Partisi’nin vergi politikasını anlattı: “Vatan Partisi olarak biz, 2021 yılından bu yana özellikle bankaların elde ettikleri yüksek karların yüzde 80’inin kurumlar vergisine tabii tutulmasını öneriyoruz ve bugün önerimiz daha yakıcı bir ihtiyaç olarak ön plana çıkmıştır. Aynı zamanda görüyoruz ki doğrudan vergilerin artırılması önlemini Avrupa ülkeleri de almaya başladı. En son İtalya, bankalardan ciddi bir kurumlar vergisi talep etti. Macaristan, İspanya, Letonya ve Çekya gibi ülkeler de aynı şekilde bankaların elde ettikleri gelirlere yüksek kurumlar vergisi getirerek ihtiyaç duydukları nakdi dolaysız (doğrudan) vergilerle sağlamaya çalışıyorlar. Türkiye mutlaka başta bankalar olmak üzere çok yüksek kar oranlarına ulaşan şirketlerin gelirlerinden kurumlar vergisini yükselterek ayrıca gelir vergisi dilimlerinde yeni düzenlemeler yaparak hem nakit ihtiyacını karşılamalı ve bütçe açığının kapatılmasını sağlamalı hem de toplumda gelir dağılımının bozulmasına engel olmalıdır.”

Bankalara vergi getiren Avrupa ülkeleri

İtalyan bankacılık sektörü 2022 yılında, geçen yıla göre yüzde 66 artışla 12,8 milyar avro net kar açıklamıştı. Büyük ölçüde yüksek kredi faizlerinden kaynaklanan karların vergilendirilmesi Giorgia Meloni hükümeti tarafından ilk olarak 2023’ün başlarında gündeme getirilmişti. Ancak, bankaların yüksek karlarına vergi getiren tek Avrupa ülkesi İtalya değil. İşte diğer örnekler:

Çekya, Kasım 2022’de enerji firmalarına ve bankalara yüzde 60 oranında bir vergi uygulayarak bütçeye 3,4 milyar dolarlık ek gelir sağlamıştı. Bu vergiyle ülke, yüksek elektrik ve gaz fiyatlarından zarar gören hane halklarının ve şirketlerin zararlarını finanse etmeyi amaçlamıştı.

Letonya, Avrupa Merkez Bankası’nın keskin faiz artışının ardından banka karlarının ikiye katlanacağı gerekçesiyle Mayıs 2023’te bankacılık sektörünün 2023 ve 2024 yıllarında elde edeceği net faiz geliri üzerinden alınacak bir vergiyi onayladı.Yasaya göre, dört yıl boyunca faiz gelirleri ortalama yüzde 50’nin üzerinde artan bankaların net faiz gelirleri üzerinden yüzde 60 vergi alınacak. Bu yolla bütçeye 451 milyon dolarlık katkı sağlanacak.

İspanya, geçen yıl onayladığı yasayla net faiz geliri 800 milyon avronun üzerinde olan bankalara yüzde 4,8 ek vergi uygulama kararı aldı. Bu verginin bütçeye katkısının 2024 yılında 3 milyar avro olması bekleniyor.

Macaristan, Haziran 2022’de yüksek karlar elde eden şirketler için fazladan bir vergi uygulamasını yürürlüğe soktu. Bu kapsamda bankacılık ve sigortacılık sektörlerine yönelik yeni vergiler getirildi. Bankalara getirilen ekstra vergi oranları 2022 yılı için yüzde 10, 2023 yılı için yüzde 8 olarak gerçekleşti.

Sonraki Haber