İZSU zam alarmlarını çaldı! Su, o şehirde neden pahalı?

İzmir’de yaşanan deniz taşmasına önceden engel olamayan ve altyapı çalışmalarında sınıfta kalan İZSU’da yatırıma sadece yüzde 10 pay ayrıldı

İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İZSU), geçmiş dönem boyunca ne yağışlarda su baskınını ve deniz taşmasını engelleyebildi ne de atık su arıtma tesislerine sağlıklı bakabildi. Buna karşın Türkiye’nin en pahalı suyunu kullanan İzmir’de İZSU’ya ayrılan 2024 yılı bütçesi 22 milyar 750 milyon lira oldu. İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) Meclisi’nde ise İZSU’nun bütçesi içinden ayrılan yatırım miktarı tartışmalara neden oldu. Plan ve Bütçe Komisyon Başkanı Bülent Köklü, “Bütçenin yüzde 50’sini yatırıma ayırdık.” dese de AK Parti İzBB Grup Başkanvekili Özgür Hızal ise İZSU bütçesinden yatırıma sadece yüzde 10’luk bir tutarın ayrıldığını söyledi. Hızal, “Kanalizasyon, rögar temizlemek yatırım demek değildir. Yeni yağmur suyu hattı, yeni tesisler yatırımdır. Bunun için de İZSU yüzde 10 bütçe ayırmış.” dedi. Ayrıca toplantıda İzmir’de suya yüzde 15 zam yapılacağı da gündemdeydi.

‘İSİMLER DEĞİŞİYOR ANLAYIŞ DEĞİŞMİYOR’

İzmir'de bir altyapı sorununun var olduğunu dile getiren Hızal şöyle konuştu:

“İzmir'i bir kanalizasyon ve yağmur suyu ayrıştırma problemi var mı? Var. İzmir'de bittiği iddia edilse de önümüzdeki dönem artacağını bildiğimiz bir koku problemi var. İzmir'de kayıp kaçak oranları ile ilgili hala problem yaşıyoruz. Dereler ile ilgili birtakım sorunlarımız var. Yüksek fiyatlı, neredeyse Türkiye'nin en yüksek su fiyatını İzmir ödediğini biliyoruz. Genel hattıyla baktığımızda bir sorun var. Bu sorun bugünün sorunu değil. İzmir'deki koku sorunu Tunç Soyer gelmeden önce de vardı. Bundan 15 sene önce İzmir'de kanalizasyon ve yağmursuyu hattı ayrıştırma sorunu vardır. Bundan 20 yıl önce körfez kirliliği söz konusuydu. Bundan 25 sene önce başka çevresel sorunlar var mıydı? Vardı. Demek ki isimler değişiyor ancak anlayış değişmediği müddetçe bunlar katlanarak devam ediyor. Bu sorunların bugünün sorunu olmadığını farkındayız. Ancak bu sorunların CHP yerel iktidarını temel sorunu olduğunu biliyoruz.”

‘YATIRIMA AYRILAN BÜTÇE

yüzde 10’ Bütçenin sadece yüzde 10’nu yatırımlara ayırdığını iddia eden Hızal şu ifadeleri kaydetti:

“İZSU bir saniye bile zaman kaybetmeden yatırım yapmak zorunda. Yatırımdan hiç geri durmamak zorunda. İZSU’nun diğer kurumlardan farkı da bu. Yatırım dediğinizde aklınıza gelen yeni yağmur suyu hatlarını yapılması, tesislerin yapılması geliyor. Bunun için İZSU'nun ayırdığı bütçe yüzde 10. Önünüzdeki bu oran İZSU'nun yatırım performansının ne kadar kötü olacağını gösteriyor. Bir söz verdiğinizde vaatte bulunduğunuzda samimi olacaksınız. Samimiyet noktasında bir sorun varsa orada ciddi bir sorun var demektir.”

300 MİLYON LİRA ÇAMUR KURUTMA TESİSİNE GİDİYOR

İzmir’de ödenen pahalı su faturalarının kaynağının İzBB’ye ait bir çamur kurutma tesisi olmadığını ve bu yüzden yıllık 300 milyon lira İZSU’nun başka bir tesise ödeme yaptığını söyleyen Hızal konuşmasına şöyle devam etti:

“İzmir’de ciddi bir çevre felaketi yaşandı uzun yıllar. İzBB, İZSU eliyle İzmir'in en kıymetli alanlarına çamur döküldü. Çiğli Atıksu tesisinden çıkan çamurlar, tesis çevresindeki alana döküldü. Bunu miktarı 2,5 milyon metreküp. İzmir ölçeğinde bir belediye 25 yılda bu kadar arıtma tesisi yaptık diye övünen belediyenin bir çamur kurutma tesisi olmaz mı? Bir çamur kurutma tesisi yapıp, sonra yakıp onaramamak beceriksizlik değil de nedir? Şu an çamurlar orada duruyor. Anlık tesisten çıkan çamurları da Manisa tarafındaki bir kurutma tesisine götürüyorlar ve yıllık 300 milyon liranın üstünde bir kurutma bedeli ödüyorlar. Sonra tabii ki Türkiye'nin en pahalı sularından birini İzmirlilere kazandırırsınız. Söz söylemek vaat vermek ve bunları yerine getiriyoruz demek samimiyet gerektirir.”

İZMİR’DE SU NEDEN BU KADAR PAHALI?

Meclis oturumunda ayrıca suya zam da gündeme geldi. Türkiye’de üç büyükşehir arasında en yüksek su tarifesini ödeyen İzmirlileri Ocak 2024’te yüzde 15 zamlı faturalar bekliyor. Meclis gündemine gelen zam önergesi CHP ve İYİ Parti’nin kabul, AK Parti ve MHP’nin ret oyları sonrası oy çokluğuyla kabul edildi. İzmirli vatandaş ise bu neden bu kadar pahalı su kullandığını merak ediyor.

HUKUKA AYKIRI SU TARİFESİ

2022 yılı Sayıştay raporunda pahalı suyun sebebi ortaya çıktı. Sayıştay raporuna göre, su tarifelerinde esas alınan maliyet analizine yağmur sularının uzaklaştırılması için yapılan harcamalara ilişkin hesaplanan amortisman giderlerinin de dâhil edildiği tespit edildi. Raporda söz edilen konu şöyle açıklanıyor:

“Yapılan incelemelerde, su tarifesi belirlemek amacıyla yapılan maliyet analizine yağmur sularının uzaklaştırılması için yapılan harcamalara ilişkin dönem sonunda hesaplanan amortisman giderlerinin de dâhil edildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kamu kaynaklarının hukuka uygun olarak elde edilmesi adına yağmur sularının uzaklaştırılması için yapılan harcamalara ilişkin hesaplanan amortisman giderlerinin tarifelere yansıtılmaması gerekmektedir.”

İŞTE ZAMLI TARİFE

1 Ocak 2024 tarihinden itibaren konutlarda 0-10 metreküp suyun fiyatı 19,21 liradan 22,09 liraya, 11-20 metreküp suyun fiyatı 24,56 liradan 28,25 liraya, 21 ve üzeri metreküp suyun bedeli ise 45,99 liradan 52,89 liraya yükseltildi. Atık su bedelinin de eklenmesiyle birlikte İzmirliler konutlarda 0-10 metreküp suyu 33,13 lira, 11-20 metreküp suyu 42,37 lira, 21 ve üzeri metreküp suyu ise 79,33 liradan kullanacak.

Sonraki Haber