Kadro ve düzenleme talebi: İİBF mezunları tükeniyor
Her yıl neredeyse 500 bin artan İİBF mezunları, kadro alımlarının belirsizliğinden, kurum içi atamalardan, sınav ücretlerinden şikayetçi. İİBF'liler, liyakat ve kadro istiyor.
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) mezunları, önceki gün Twitter'da "İİBFTükeniyor 1500Guyİstiyor" etiketiyle sorunlarını gündeme getirdi. Gelir Uzman Yardımcılığı (GUY) alımlarının yanı sıra belirsiz kadro alımlarından da şikayetçi olduklarını ifade ettiler. Binlerce İİBF mezununun talebi kadro, liyakat ve açılacak kadroların sistemli hale getirilmesi.
HER YIL YARIM
MİLYON MEZUN
ÖSYM istatistikleri incelendiğinde Türkiye'de 199 üniversitenin 167’sinde İİBF var. Sayılara bakıldığında her yıl yarım milyona yakın mezun verilen fakültelerle, bu sayı her geçen yıl artıyor. Ancak İİBF'liler bu durum karşısında açılan kadrolardan memnun değil. A grubu kadroların, her yıl ancak 2 bini kamuda atanma hakkı elde ediyor.
'TUTANAK TUTULAMIYOR'
Mezunların taleplerini Aydınlık'a değerlendiren KPSS öğretmeni ve Anayasa Hukuçusu Erdem Cömert, kadro alımının mezun sayısına göre çok az olduğunu vurguladı. Cömert, bu süreçte yaşanan en büyük sorunları şöyle değerlendirdi:
"Mülakatlarda çok ciddi şekilde referans gerekiyor. Kayırmacılık yüksek. Mülakatlara kadar sınavlar, kurum sınavları geçiliyor ama devreye başka şeyler giriyor. Mülakatlarda kamera sistemi yok, tutanak tutulmuyor. Mülakata karşı dava da açamıyoruz. Çünkü idarenin her işlemi denetlemesi lazım, denetleyebileceği bir sistem yok."
ELEME VE SEÇİLMEDE
YETKİNLİK SORUNU
ÖSYM ve YÖK'ün verilerine göre, bazı üniversitelerin ikinci öğretimleri dolmuyor bile. Bunun yanı sıra bazı bölümlerde ise kontenjanların doğrudan boş kaldığı da görülmekte. Örneğin Pamukkale Üniversitesi'nde 2021 yılında 80 kişilik Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölümüne yalnızca 3 öğrenci kayıt yaptırdı. Aynı üniversitenin iktisat bölümü kontenjanlarına yapılan kayıtlar ise şöyle:
İktisat, 82 kontenjan, 19 kayıt
İngilizce İktisat, 82 kontenjan, 66 kayıt
İkinci öğretim İngilizce İktisat, 41 kontenjan, 4 kayıt
İkinci öğretim İktisat, 41 kontenjan, 0 kayıt.
Yani yalnızca bir üniversitenin 246 kişilik bölümüne 89 öğrenci kayıt yaptırmış.
Cömert bu durumun etkilerini açıklarken yalnızca boş kalan kontenjanlara değil, bu bölümlere çok düşük puan alan öğrencilerin de yerleştiğine dikkat çekti. Cömert, şöyle konuştu:
"Her üniversitede en başta İİBF var. Fakültelerin bu kadar çok olması kontenjanların dolmamasına neden oluyor. Bunun yanı sıra İİBF, görece çok düşük puan alan öğrencilerle doldurulan bölümlere dönüşüyor. Sonuçta da iktisat hocalarının dediğini söylüyorum ben, karşılarına gelenler çok düşük puanlı gelen ve matematik bilgisi olmayan öğrenciler olduğu için anlattıkları dersi anlamadıklarını ifade ediyorlar. Dolayısıyla çocuklar iktisat, maliye gibi dersleri hiç öğrenemeden mezun oluyor okuldan. Çünkü en başta yetkinliğe göre bir seçilme ve elenme sağlanamıyor. Çok fazla bölüm olması, böyle çok fazla öğrencinin olmasına neden oluyor."
HAYAT KURAMIYORLAR
TAKVİM İSTİYORLAR
Aydınlık'a konuşan ve 2019 yılında mezun olan bir İİBF'li kamu sektöründe yaşanan sürecin karmaşık ve belirsiz olmasına dikkat çekti. Türkiye dereceleri olmasına karşın senelerce atanamayan arkadaşları olduğunu ifade eden genç mezun, "Mülakatlar saydam değil ve bir sistematiği yok. Size sorulan bütün soruları doğru yanıtlamış olsanız bile elenebiliyorsunuz ve bunun sebebini hiçbir şekilde bilemiyorsunuz." diye konuştu. Kamu alımlarının çok kısıtlı olmasının yanında genel idare hizmetleri kadrolarına başka fakültelerden alımın olmasının da sorun yarattığını ifade eden İİBF'li "Bu belirsiz süreç bizleri hem maddi hem de manevi olarak yıpratıyor. Çalışma çağında genç insanlar hala aileden maddi destek almanın baskısı altında eziliyor, hayatını kuramıyor. İİBF mezunları, kamu alımlarının bir takvime bağlanmasını, mülakat sisteminin adilleştirilmesini ve kendilerine ait kadroların verilmesini istiyor." dedi.
ÜCRETLER YIPRATICI
Öğrenciler, sınav ücretlerinin yüksekliğinin, sınavların her ilde yapılmamasından kaynaklanan seyahat ve konaklama zorunluluğun mağduriyet yarattığını belirtti. Şartları sağlayan adayların sınav maliyetleri ile elenmemesi gerektiğine dikkat çekti. Aydınlık'ın ulaştığı 2018 yılı mezunu genç, "Sınırlı sayıda atama geldiği için adaylar her sene puan yenilemek adına KPSS'ye giriyor. İlçede yaşayanlar ortak belirlenen ilde sınava giriyor. Yani ek bir yol ve konaklama ücreti de ödüyorlar. KPSS genel yetenek, genel kültür sınavı oturumları 90 TL iken sınava girdim. A grubunda ise her oturum 65 TL idi ki en az 3 oturuma giriyor herkes. Buna ek kurumlar eleme sınavı yapıyor. Yine ek ücret isteniyor. Geçenlerde bir kurum alım yaptı. 200 lira civarı ücret aldı sınava. Gireceği kesin olmayan sınava adaylar böyle meblağlar ödüyor sırf işe gireyim diye." diye konuştu.
MÜKERRER ATAMA
MAĞDUR EDİYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığının alım sürecini bütünüyle yürüttüğü GUY alımlarına başvuruda bulunmak isteyen İİBF mezunları, mükerrer atama sorunu ile de karşı karşıya. Mezunlar, halihazırda GUY mesleğinde bulunan ya da bu mesleğe yeni atanmış olan adayların mevcut alımlara başvuru yapabilemesinden, kurum içi atamadan şikayetçi.
Yeni ilanlarda, puanları bulunan ya da puan tazelemiş olan meslek mensuplarının, merkezde çalışma şansı elde etmek adına başvuruda buluanabilmeleri, işsiz adayların bir kısmının, zaten elenecek olan bu meslek mensuplarının işgal edecekleri kontenjan sebebiyle liste dışı kalmalarına neden oluyor. Benzer şekilde yazılı sınavda da taban puanların yükselmesi ve belki de başarılı olacak bir adayın liste dışı kalması neticesi ortaya çıkmakta.
Sosyal medyada yapılan çalışmada adaylar, halihazırda GUY meslek grubuna mensupların tekrar sınava girebilmesine tepki gösterdi. 750 kişi olarak açılan kontenjanın 1500'e çıkarılmasını istedi. Atılan tivitlerin bazıları şöyle oldu:
"İİBF mezunları için onay verilen 1500 Gelir Uzman Yardımcılığı aynen ilan edilmelidir. Alımlar takvime bağlanıp her sene düzenli ve mezun sayımız ile Kurumun ihtiyacı göz önünde bulundurularak onay verilmelidir."
"İşsizlik var, ihtiyaç var, biz varız, en az 1500 kişilik alım bekliyoruz."
"1500 nedir ya? En fazla mezun veren fakültelerden biriyiz. Diğer fakülte mezunları 50.000-60.000 için etkinlik yaparken bize 1500 için bile etkinlik yaptıran herkese kırgınım."
"Dışarıda bekleyen milyonlarca İİBF'li işsiz varken, kurum içi alımının iptal edilmesini ve sayının artırılmasını istiyoruz."
MEZUNLAR ÇÖZÜME
İŞARET EDİYOR
İİBF mezunları böyle bir durumda kurumların önlem olarak alacağı fiili engellerin tek başına yeterli olmayacağını ve mağuriyetlerin önüne geçmeyeceğini ifade etti. Çözüm önerilerini sıralarken sistemde başvuru yapılmasının en başta engellenmesi gerektiğini belirttiler. İİBF'liler sistem takibiyle sorunun çözülebileceğine işaret ediyor.
İİBF mezunları, hem Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığının hem de Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisinin söz konusu sorunun ortadan kaldırılmasında gerekli adımları atacaklarına inancının tam olduğunu belirtti. Mezunlar "Aciliyeti olan bu konuda atılacak olan adımların diğer mesleklerin alım süreçlerine de emsal teşkil edeceğini de düşünerek aslında büyük iyileştirmelere gebe olan bu düzenlemelerin en kısa sürede hayata geçirilmesini umuyoruz." dedi.