Kanda Artan Tiroid Hormonu ile Ortaya Çıkan: TSH Hastalığı
TSH, kandaki tiroid hormon seviyelerinin arttığı ve metabolik dengesizlik ile karakterize edilen bir durumdur. Tiroid bezi, boynun tabanında bulunan küçük bir endokrin bezidir. Çeşitli vücut fonksiyonlarını kontrol eden tiroid hormonu üretir. TSH veya tirotoksikoz, vücuttaki aşırı miktarda tiroid hormonundan kaynaklanır. TSH, aşırı aktif tiroid bezinin çok fazla tiroid hormonu ürettiği bir hastalıktır. Tiroid bezi boynun önünde bulunur ve normal metabolizma için kritik bir hormon üretir. Tiroid bezi çok fazla tiroid hormonu ürettiğinde, vücudun metabolizmasının aşırı uyarılmasına yol açar. Tipik semptomlar sinirlilik, kaygı, kilo kaybı ve hipertansiyona neden olur.
TSH, vücudun otoimmün yanıtı veya tiroid bezinde anormal bir büyüme dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Graves hastalığı adı verilen bir durum TSH hastalığının en yaygın nedenidir. Diğer nedenler arasında tiroid nodülleri, iyot kaynaklı TSH ve hipofiz bezinden aşırı miktarda tiroid uyarıcı hormon bulunur. TSH kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. TSH Yüksekliği neden olur sorusunun birden çok sebebi bulunmaktadır. Bu nedenler bir sonraki bölümde detaylı olarak açıklanmaktadır. Hipertiroidinin hızlı tanı ve tedavisi, bazı durumlarda iyi bir prognoza veya tedaviye yol açabilir. Düzenli tıbbi bakım ve tedavi planlarına uyum ile, hastalığı olan birçok insan aktif, normal yaşamına devam eder.
TSH YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?
TSH, tiroid bezi aşırı aktif olduğunda ve normal metabolizma için önemli olan çok fazla tiroid hormonu ürettiğinde ortaya çıkar. Çeşitli durumlar tiroid bezini çok fazla tiroid hormonu üretmesi için uyarabilir.
TSH nedenleri arasında şunlar vardır:
● Tiroid bezinin vücudun kendi bağışıklık sistemi tarafından saldırıya uğradığı otoimmün tiroid hastalığı (Graves hastalığı). Bu, hipertiroidizmin en yaygın nedenidir.
● Hipofiz bezinden aşırı tiroid uyarıcı hormon seviyeleri
● İyot kaynaklı hipertiroidizm
● Tiroid bezi üzerinde büyüyen ve ek tiroid hormonu üreten kanserli olmayan bir kist olan tiroid nodülü
● Viral bir enfeksiyon nedeniyle tiroid bezinin iltihaplanması olan tiroidit
TSH YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
TSH belirtileri, tiroid hormonunun aşırı üretimi nedeniyle metabolizmanın aşırı uyarılmasından kaynaklanır. Belirtiler şunlardır:
● Anksiyete ve sinirlilik
● İshal
● Uyku güçlüğü
● Son derece pürüzsüz bir cilt ve tırnaklardaki değişiklikler
● Şişkin gözler, göz şişliği, ışık hassasiyeti ve yoğun bir bakış gibi göz belirtileri
● Aşırı enerjili hissetmek
● Guatr (boynun önündeki tiroid bezinin şişmesi)
● İştah artışı
● Isıya karşı artan hassasiyet
● Kas zayıflığı ve yorgunluk
● Titrek eller veya titreme
● Terlemek
● Beklenmedik kilo kaybı
TİROİD SERBESTLEŞTİRİCİ HORMON TEŞHİSİ
TSH tanısı fizik muayene ve laboratuvar testlerine dayanır. Fizik muayenede tiroid büyümesi veya guatr da tespit edilebilir. Laboratuvar testleri, serum TSH (tiroid uyarıcı hormon), T3 ve T4 ölçümü gibi kan testlerini içerir. Bazı durumlarda, antitiroid antikorları saptama testi de yararlı olur. Tiroid alım taraması adı verilen bir nükleer görüntüleme taraması, tiroidin ne kadar iyi çalıştığını ölçer. Bu, hipertiroidizmin spesifik nedenini teşhis etmeye yardımcı olur. İyot tiroid taraması, nedenin tek bir nodül mü yoksa tüm bez mi olduğunu gösterecektir. Sorunu teşhis etmek için röntgenler de kullanılır.
TSH YÜKSEKLİĞİ TEDAVİSİ
Tedavinin ana amacı tiroid hormonu üretimini azaltmaktır. Bu propiltiyourasil, metimazol ve potasyum iyodür gibi ilaçların yardımıyla yapılır. Atenolol veya metoprolol dahil beta-blokerler olarak adlandırılan ilaçlar, tiroidin dokular üzerindeki etkilerini engellemek ve hızlı kalp hızı, titreme, çarpıntı, terleme ve anksiyete gibi semptomları tedavi etmek için de kullanılır. Radyoaktif iyot, hipertiroidizmin en çok tavsiye edilen kalıcı tedavisidir. Tercihen emen tiroid hücrelerini yok eden radyasyon veren radyoaktif bir iyot şekli verilir. Cerrahi, bezin kısmen veya tamamen çıkarılmasını içeren TSH bir başka kalıcı tedavisidir. TSH Yüksekliği tedavi edilmezse ne olur sorusu için öncelikle kalp hastalığı ve yüksek tansiyon riskini artırdığı belirtilmektedir.
GEBELERDE TSH YÜKSEKLİĞİ
Hamileliğin ilk birkaç ayında, fetus tiroid hormonları için anneye güvenir. Tiroid hormonları normal beyin gelişiminde önemli bir rol oynar. Maternal tiroid hormonunun TSH'ye bağlı olarak yoksun bırakılmasının fetus üzerinde geri dönüşümsüz etkileri olabilir. İlk çalışmalar, gebelik sırasında TSH'li annelerden doğan çocukların daha düşük IQ'ya ve bozulmuş psikomotor (zihinsel ve motor) gelişimine sahip olduğunu bulmuştur. Düzgün kontrol edilirse, genellikle tiroid hormonu miktarını artırarak, TSH'si olan kadınların sağlıklı, etkilenmemiş bebekleri olması mümkündür.
TSH YÜKSEKLİĞİNDE HANGİ DOKTOR, HANGİ BÖLÜM? NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMELİ?
Tiroid hormon seviyesinin artışına dair belirtiler görüldüğünde hastanenin Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları bölümüne gidilmesi gerekmektedir. Eğer bu bölüm hastane de bulunmuyor ise İç Hastalıkları (Dahiliye) bölümüne gidilmesi gerekmektedir. Belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden doktora gitmek tedavi süreci için önemlidir. Bu bölümde endokrinoloji doktorları müdahalede bulunacaklardır.