Kaplanoğlu’ndan büyük yönetmenler dönemi ve Yapay Zekâ çıkışı: İnsan zihninin yaratıcılığını taklit etmek zor

Anadolu Ajansı’nın düzenlediği sinema atölyesine konuk olan Semih Kaplanoğlu günümüz sinemasıyla ilgili dikkat çeken açıklamalar yaptı. Kaplanoğlu’nun Yapay Zekâ çıkışı ve sinemada yeni bir döneme işaret eden sözleri tartışma yarattı.

‘BÜYÜK YÖNETMENLER DÖNEMİ’ BİTTİ

“Büyük yönetmenler dönemi bitti” diyen Kaplanoğlu, “Mesela dışarı yani Hollywood'un ya da ticari sinemanın ürettiği şeyleri izliyorum. Yani çok iyi şeyler yok. İyi filmler yok bence. Yani büyük yönetmenler dönemi bitti. Açıkçası o öyle gözüküyor. Ne bileyim işte bir (Stanley) Kubrick yok, o adamlar artık yoklar. Bir Terrence Malick zaman zaman ortaya çıkıyor, bazı işler yapıyor. Yani sinema başka bir yere doğru evriliyor bence ama nereye gidiyor bilmiyorum.” dedi.

EKRAN HAKİKATİ YANSITMIYOR

Sinemanın başka bir yere doğru evrildiğini kaydeden Kaplanoğlu, bugün pek çok projenin gerçeklerden uzak olduğunu dile getirdi. Kaplanoğlu “Ekrandan gelen görüntüye sırtımıza dönmemiz lazım” diyen Kaplanoğlu, bugün ekranda ve dijital platformda gösterilenlerin hakikatten uzak olduğunu söyledi.

Kaplanoğlu, “Körleşmeye ihtiyacımız var bence. Bunu nasıl söyleyeceğim, kelimeyi tam kuramıyorum ama yani dünyanın görüntüsü, dışarıdan, ekrandan gelen görüntüye sırtımıza dönmemiz lazım galiba. Çünkü o gerçeği karşılamıyor, gerçek değil o. Gerçek gibi geliyor bize ama gerçek değil. Yani televizyonda, dijital platformda, dizide, orada burada gördüğümüz şeyin insan hakikatine dair bir şey olmadığını düşünüyorum artık. Onu terk ettiğini düşünüyorum.” diye konuştu.

‘YAPAY ZEKÂYI DENİYORUM’

Yapay zekânın sinema üzerindeki etkisiyle ilgili de değerlendirmelerde bulunan Kaplanoğlu, yeni bir dönemin başladığını belirtti.

“Başka bir şey geliyor. Belki sinema, bu teknolojiler çok daha yüksek bir seviyeye gelecek sanat olarak” diyen Kaplanoğlu, “Mesela ben bazen Yapay Zekayı deniyorum. Oturup ona küçük bir sinopsis veriyorum. Bundan bakalım bir tretman yaz diyorum. Olağanüstü şeyler çıkartıyor. Müthiş böyle, farklı yollar izleyen öykü örüntüleri veriyor.” dedi.

Yapay Zekânın Hollywood bilgisiyle oluşturulduğunu belirten Kaplanoğlu, “Ama görüyorum ki onların hepsi aslında klasik sinemanın, Hollywood'un ya da bir sürü şeyin bilgisiyle oluşturulmuş, dramatik kapsamı doğru kurulmuş öyküler. Bütün hayatımızı o öyküleri kırmak üzerine, yani o yapıyı kırmak üzerine harcamış insanlar olarak ondan nasıl faydalanayım ben şimdi?” ifadelerini kullandı.

‘ÇOK İDDİALI BİR SÖYLEM’

Kaplanoğlu’nun “Büyük yönetmenler dönemi bitti” sözlerini değerlendiren yönetmen ve yapımcı Murat Şeker, Kaplanoğlu’nun çok iddialı bir söz söylediğini ifade etti. Şeker, Nolan’ın Oppenheimer filmiyle 1 milyar dolar gişe yaptığını hatırlattı.

Şeker, “Büyük yönetmenler dönemi bitti demek çok iddialı bir söylem. Christopher Nolan mesela Oppenheimer filmi ile hem 1 milyar dolar gişe yaptı hem de Oscar’ları topladı. Nolan şu an için yaşayan aktif sinemacılar arasında o ‘büyük yönetmen’ kavramının yaşayan ve üretken timsali bence.

Yapay Zekâ bir yazılım, çok donanımlı çok bilgi yüklü ama duyguları ve sinir uçları olmayan bir yapı. Kısa vadede yaratıcılığı destekleyen bir yapı olarak görüyorum ben. Uzun vade için sağlıklı bir kestirim yapmak zor. Etkileri olacaktır ama olumsuz etkilerini görmek zaman alacaktır. İnsanın yaratıcılığını ve öngörülmezliğini taklit etmek zor. Yapay Zekâ yapılanın varyasyonları yapıyor sonuçta.” dedi.

ÖNEMLİ OLAN İNSAN ZİHNİYETİ

Yönetmen Taha Feyizli de, Yapay Zekâyı üretenlerin de insan olduğunu ve önemli olanın insan zihniyeti olduğunu kaydetti. Feyizli, Yapay Zekâ konusunda endişelerin olduğunu ancak umudun ve üretimin de her zaman var olacağını ifade etti:

“Bugünlerde tartışılan bir konu Yapay Zekâ olgusu. Sinema özeline geldiğimiz zaman, Semih Kaplanoğlu’nun ifade ettiği gibi bizde de tartışma başladı. Yapay Zekânın sinema ürünlerine nasıl katkı sağlayacağı ya da sağlamayacağı tartışılıyor. Bir yönetmen olarak şunu söyleyebilirim:

Teknolojiyi kullananlar ve üretenler de insanlardır. İnsanların zihniyetidir. Cemil Meriç de bunu ifade eder. Onun zihniyeti neyse teknolojik araçlar da ona hizmet eder. Yapay Zekâyı üreten de insan zihnidir. Sinema insanlara dokunmayı amaçlayan dünyanın en önemli sanat dallarından bir tanesidir.

Filmlerde teknoloji kullanımı önemli olmakla birlikte, bir filmi iyi film yapan şey onun anlattığı duygudur. Bir film insanlara ulaşabiliyor ve dokunabiliyorsa orada kalıcı bir sanattan söz edebiliriz. Ben teknolojinin doğru kullanıldığı takdirde faydalı olduğuna inanan bir insanım.”