Kiev'de iktidar kavgası: Zelensky düşerken Zalujnıy yükseliyor!
Kiev'in başarısız askeri harekatı, beklenen maddi ve askeri yardımların gelmemesi Ukrayna'da ciddi bir iktidar mücadelesini de beraberinde getiriyor. Kamuoyu araştırmalarına göre Devlet Başkanı'na olan güven azalırken Genelkurmay Başkanı yükselişte. Kılıçlar çekildi, ardı ardına demeçler geliyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin popülerliği, ülkedeki savaşın yıpratıcı etkisi altında azalmaya devam ediyor. Kiev'deki Uluslararası Sosyoloji Enstitüsünün bugün yayımladığı anket sonuçlarına göre Zelenskiy'ye duyulan güven geçen yılın aynı dönemine göre %20'lik bir düşüşle %62'ye geriledi.
Karşı operasyonlardaki azalma ve Batı'dan beklenen yardımların gelmemesi nedeniyle savaş cephesinde faaliyetler azalıyor. Ankete göre Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanı Valeri Zalujnıy, halkın %88'inin desteğine sahip. Başkomutanın Zelenskiy'ye yönelik eleştirileri ise artarak devam ediyor.
ZALUJNIY BİR SİYASİ TEHDİT
Ukrayna medyasında çıkan haberlere göre Zelensky ve Zalujnıy, neredeyse iki aydır bir arada görünmedi. Ukrayna Devlet Başkanı'nın Zalujnıy yerine astlarıyla iletişeme geçmeyi tercih ettiği ifade ediliyor. İddialara bakılırsa savaşın durumu konusunda ikili arasında açık anlaşmazlıklar var.
Genelkurmay Başkanı'nın Economist'e yaptığı cephede "durgunluk var" açıklamasının Zelenskiy'in tutumuyla çeliştiği fakat daha da önemlisinin Başkan'ın artık Başkomutanı siyasi bir tehdit olarak algılaması olduğu belirtildi.
Ukrayna gazeteleri, Kiev hükümeti için yapılan ancak sızdırılan siyasi destek anketlerinin Zalujnıy'ın Zelenskiy'in yerine geçebilecek tek potansiyel aday olarak gösterdiğini vurguladı.
ZELENSKİY'İN KARŞISINA MI ÇIKACAK?
Tüm bu gelişmelerin Ukrayna'nın başarısız karşı saldırısı ile Zelenskiy'in gelecek yıl sona erecek olan başkanlık dönemine denk gelmesi dikkat çekiyor. Seçimler teknik olarak sıkıyönetim nedeniyle ertelendi gibi görünse de olasılıkların hala “havada asılı durduğu” belirtiliyor.
2019 seçimlerindeki zaferinden bu yana Zelenskiy, gerçek bir politik rakibe sahip olmamıştı. Zelenskiy'in ofisinin, Zalujnıy'ın popülerliğiyle ilgili endişeli olduğuna dair söylentiler, 2022 yazından beri Ukrayna medyasında dolaşıyor.
Bu durumun Zelenskiy'i “rahatsız edici bir konuma soktuğu” şu sözlerle ifade edildi: “Komutanın değiştirilmesi, Zelenskiy'in ikinci dönemini engelleyebilecek siyasi bir rakip yaratabilir.”
'RUSYA'YA YARDIMCI OLUYOR'
Economist'e verdiği nadir röportajlardan birinde Başkomutan, savaşın durumu hakkında kasvetli bir görüş ortaya koymuş ve mevcut durumu "çıkmaz" olarak nitelendirmişti. Ayrıca Ukrayna'nın uzun süreli savaş "tuzağından" kurtulması gerektiğini de sözlerine eklemişti.
Zelenskiy kısa süre sonra Zalujnıy'ın değerlendirmesine, "statüsü ne olursa olsun herkes yorulur. Ve farklı görüşlerimiz var. Ancak bu bir çıkmaz değil" diyerek açıkça karşı çıktı. Konu daha da ileriye gitmiş, Zelenskiy'in ofisi Zaluzhny'nin yorumlarının “Rusya'ya yardımcı olduğunu” ifade etmişti.
Ukrayna basını, Zalujnıy'ın yorumlarının ABD Kongresinde Cumhuriyetçilerin Ukrayna'ya yardımın yeniden gözden geçirilmesi tartışmalarına yol açtığı bildirildi.
ARAKHAMİA YİNE SAHNEDE
Karşılıklı atışmalara çok geçmeden Zelenskiy'in partisinden milletvekilleri de katıldı. Partinin önde gelen isimlerinden David Arakhamia, ordunun yeni askerlerin seferber edilmesi ve uzun süredir görev yapanların terhis edilmesi konusunda bir planı olmadığını ileri sürdü.
Arakhamia katıldığı bir televizyon programında, "Askeri komutanlara soruyoruz: Vizyonunuz nedir? Onların bir vizyonu yok" dedi ve "onların vizyonu şu: Biz yaşadığımız gibi yaşamaya devam edelim. Biz bunu kabul etmiyoruz." ifadelerini kullandı.
'ZALUJNIY'I GÖREVDEN ALMAK BİR SEÇENEK DEĞİL'
The Times of Kiev'de konuya ilişkin yapılan yorumlarda “son derece popüler olan Genelkurmay Başkanı'nı görevden almak Zelenskiy için pek olası bir seçenek değil” sözlerine yer verildi. Aynı haberde görüşlerine yer verilen siyasi analist Fesenko şu şekilde konuştu: “Zelenskiy, Zalujnıy'ın medyada özerk bir şekilde boy göstermesini onaylamasa da popüler komutanı görevden almak savaş zamanlarında ulusun birliğini zayıflatma riski taşır.”
ZELENSKİY, BAŞKOMUTANI 'BYPASS' EDİYOR
Ancak görünen o ki Zelenskiy, Zalujnıy'ın bazı üst düzey astlarını değiştirdi ve görünüşe göre orduyla konuşurken başkomutanı atlamaya başladı. Economist'teki makalenin yayınlanmasından iki gün sonra Zalujnıy'ın yardımcısı Özel Harekat Kuvvetleri Komutanı Viktor Khorenko görevden alındı.
Ukrainska Pravda'nın birden fazla kaynağa dayandırdığı haberine göre Zelenskiy'in Kara Kuvvetleri Komutanı Oleksandr Syrskyi ya da Hava Kuvvetleri Komutanı Mykola Oleshchuk gibi bazı askeri komutanlarla iletişimde Genelkurmay Başkanı'nı "bypass" ettiği iddia ediliyor.