Kovid-19'a karşı en umut vadeden tedavi ve ilaçlar hangileri?
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) dünya genelinde hızla yayılmayı sürdürse de bilim insanları da dört bir koldan salgını frenleyecek ilaç ve tedaviler üzerinde çalışıyor.
Bu çalışmalar hem yeni ilaçları hem de koronavirüs tedavilerinde daha önceden kullanılmış ilaçları da kapsıyor. Umut vadeden birçok ilaç kısa süre önce hastalarda denenmeye başlandı ya da birçok ilaç firması ve hastane bu ilaçları kısa süre içinde kobaylar ve ardından insanlar üzerinde denemeye hazırlanıyor.
Peki, günümüzün "vebası" olarak da anılan Kovid-19'u durdurma potansiyeli bulunan bu ilaçlar ve tedaviler hangileri?
- Hidroksiklorokin (Plaquenil)
Fransa'nın Marsilya Üniversite Hastanesi'nde yapılan testlerde sıtmayı önlemek ve tedavi etmek için kullanılan klorokin ilacının koronavirüsün yol açtığı Kovid-19'un tedavisinde etkili olduğu açıklanmıştı.
Üniversiteden Profesör Didier Raoult ve ekibi yapılan testlerin başarılı olmasının ardından klorokinin Kovid-19 tedavisinde kullanılabileceğini belirtmişti. Raoult, tedavi ettiği koronavirüs taşıyan 24 hastanın Plaquenil ilacı almaya başladıktan 6 gün sonra dörtte üçünde virüsün kaybolduğunu ifade etti.
Öte yandan Fransa Halk Sağlığı Yüksek Konseyi ise Kovid-19 tedavisinde olumlu sonuç verdiği bildirilen sıtma ilacı "klorokin"in çok ağır vakalar haricinde kullanılmaması uyarısı yaptı.
MEVCUT ANTİVİRAL İLAÇLAR
- Lopinavir, ritonavir (Kaletra)
AIDS hastalarında kullanılan bu iki ilaç kombinasyonu, hafif ila orta dereceli semptomları olan Çinli hastalarda da kullanıldı. Ancak ilacın, kronavirüse karşı pek başarılı olamadığı belirtildi.
- Umifenovir
Rusya'da grip için kullanılan ilaç, Kovid-19 hastalarında da denendi. Fakat yetkililer, ilaçların etkinliği konusunda kesin bir sonuç çıkarmak için erken olduğunu duyurmuştu.
- Oseltamivir (Tamiflu)
Yaygın olarak kullanılan grip ilacı, Çin'de ve bazı diğer klinik çalışmalarda denendi.
- Baloxavir
Yepyeni bir anti-influenza ilacı olan Baloxavir, yakında Çin'de klinik çalışmalarda denenecek. Ancak çok az umutla.
- Yomesan
Bağırsaklarda bulunan parazitlere karşı kullanılan ilaçlar sınıfındaki bu ilacın, SARS virüsüne karşı bir etkiye sahip olduğu da söylendi. Ancak, hiçbir zaman klinik çalışmalara tabi tutulmadı.
- Azitromisin (Zithromax)
Bu antibakteriyel antibiyotik bazen ciddi viral hastalıklarda bakteriyel süperinfeksiyona karşı koymak için kullanılıyor ve bazı Kovid-19 hastalarına da hidroksiklorokin ile kombinasyon halinde verildi. Güvenli olarak biliniyor. Fakat herhangi bir faydasının olduğuna dair bir kanıt yok.
EN UMUT VERİCİ TEDAVİLER
- Remdesivir
Birçok uzman tarafından Kovid-19 için en umut verici antiviral olarak kabul edilen ilacın laboratuvar sonuçları koronavirüse karşı etkili olduğunu ortaya koydu. Kuzey İtalya hastanelerinde de kullanıldı. Şu anda beş İtalyan merkezi de ilacın klinik çalışmalarına katılıyor.
- Favipiravir (Avigan)
Favipiravir ile ilgili Çinli yetkililer klinik testler gerçekleştirdi. Geçen ay yapılan bu denemelerden umut verici sonuçlar alındığı açıklandı. Pekin'e göre Favipiravir koronavirüse yakalanan hastaların iyileşme sürelerini kısaltmayı sağladı.
Olumlu sonuçları ardından Japon devi Fujifilm ilacın 100 hasta üzerinde haziran sonunda Tokyo'da deneneceğini açıkladı. Fotoğraf ve büro malzemeleri ile tanınan Japon şirket ülkede tıbbi ürünler alanında da önemli bir yer teşkil ediyor.
- Serum ile antikor aktarımı
Çin'in Şenzen Hastanesi'nde 20 Ocak ile 25 Mart arasında Kovid-19 testleri pozitif çıkan 5 hastaya bu hastalığa yakalandıktan sonra kurtulan kişilerden alınan antikorlar aktarıldı. Başarılı sonuçlar elde edilen çalışma Amerikan Tabipler Birliği Dergisi JAMA'da yayınlandı.
Antikorlardan üretilen serum daha sonra İtalya'ya da getirildi. Şu anda kendi serumunu üreten İtalya'da 10 vakada olumlu sonuçlar alındığı açıklandı.
- Tocilizumab (Actemra)
Bir immunomodulatör olan bu ilaç hastalığa karşı bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini düzenleyebilme ve hastalığı ölümcül gücünü azaltma konusunda gelecek vadeden sonuçlar verebilir. Zira romatolojide kullanılan bir immünosüpresör olan Tocilizumab, hastalığın son evrelerinde yaşanan ateşli durumlarda bir çözüm getirme potansiyeline sahip olarak görülüyor. Bu sebeple ünlü ilaç firması Roche 19 Mart'ta Tocilizumab üzerinde araştırmalar yapmaya başlayacağını açıkladı.
- Interferon
Tıpkı Tocilizumab gibi Interferon'un da bağışıklık sistemi üzerinde karmaşık etkileri olabiliyor. Hepatit-C ve çoklu skleroz durumlarında kullanılan bu ilaç Kovid-19 olmayan diğer tip koronavirüslerde etkili olduğu tespit edildi Bu sebeple Avrupa genelinde ilaç üzerinde klinik araştırmalar devam ediyor.
Akciğer enfeksiyonu olan astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı vakalarının iyileşmesine yardımcı olduğu fark edilen bu ilacın İngiltere'de Kovid-19'un son evresindeki ağır hastalar üzerinde deneneceği açıklandı.
- Ivermectin
Avustralyalı bilim insanları parazit öldürücü tablet Ivermectin'in laboratuvar ortamında Kovid-19 virüsünü 48 saat içerisinde öldürdüğünü açıkladı. ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) de onayını alan Ivermectin, daha önce AIDS, dengue ateşi ve grip gibi virüs kaynaklı hastalıkların tedavisinde kullanılıyordu.