Köye yapılanma derken kontrolsüz yapılaşma
Eski Aydın Belediye Başkanı, İnşaat Yüksek Mühendisi, Kent Bilimci Aksu, TBMM’ye sunulan Köy Kanunu teklifini değerlendirdi. Aksu, ‘Bu torba kanunda, kırsal alandaki yapılanmayı destekleyelim derken kontrolsüz yapılaşmayı körükleyen unsurlar var.’ dedi
AK Parti, 26 maddeden oluşan Köy Kanunu teklifini bu hafta TBMM’ye sundu. Kanun teklifi, TBMM Komisyonu'nda kabul edildi. Yeni torba kanun teklifi; Köy Kanunu kapsamında evini yapamayan ya da taksitlerini ödeyemeyenlere ek süre verilmesi, alternatif enerji kaynaklarının teşvik edilmesi, Kentsel Dönüşüm Başkanlığının tahsis ettiği arsaların KDV dışına alınması, imar hakkının aktarılması ve Gecekondu Kanunu’nda değişiklikler içeriyor.
Eski Aydın Belediye Başkanı, İnşaat Yüksek Mühendisi, Kent Bilimci Hüseyin Aksu, Köy Kanunu teklifini Aydınlık’a değerlendirdi. Aksu, kontrolsüzlüğün köy alanlarını rant alanlarına dönüştürdüğünü belirterek, “Buna daha fazla izin verilmemeli.” uyarısında bulundu.
‘KONTROLÜ KAYBEDECEK NOKTAYA GELDİK’
Hüseyin Aksu, konuya ilişkin olarak şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ülkemizde kentlerin büyümesi, yakın köyleri kaplaması ve etkisi altına alması ile kırsal alandaki yapılaşmada kontrolü kaybedeceğimiz bir noktaya geldik.
“Bunun pek çok nedeni var. Kovid-19 salgını döneminde kırsal yapılaşmayı destekleyen kararlar, temelsiz ve kontrolsüz biçimde köylerimizi cazibe ve rant alanlarına dönüşme riskine soktu. Artık köylerde ve tarım alanlarındaki yapılaşmayı bir disiplin altına sokacak hukuki tedbirleri almamız lazım. Bu torba kanunda, sadece siyasi bir yaklaşımla, kırsal alandaki yapılanmayı destekleyelim derken, bu alanlardaki kontrolsüz yapılaşmayı körükleyen unsurlar var.
‘TARIM ALANLARI TEHDİT EDİLMEMELİ’
“Bu konuyu çok daha köklü biçimde ele alarak, hem ‘Tarım Parkları’ adı altında tarım alanlarının organize biçimde işletilmesi gerekiyor, hem de kırsal alandaki yapılaşmayı daha modern ve tarım alanlarını tehdit etmeyen şekilde gereken kanuni düzenlemeleri yapmak gerekiyor. Bu amaçla, köy yollarının genişletilerek bulvar şeklinde altyapısı olan, toplu ulaşım olanakları bulunan akslar haline getirerek, kırsal yapılaşmayı doğrusal biçimde köy yollarının kenarında, doğrusal bir yapılaşma ile planlamak temel unsur olmalıdır.
“Ayrıca, bu yollar üzerinde hem yol üstünde, hem de yol boyunca oluşacak kırsal yerleşmelerde güneş enerjisinden üretim yapan sistemlerin kurulması ile çiftçinin büyük bir destek alabileceği bir sitemden bahsediyoruz. Müşterek tarım şantiyelerinin mandıralar kurabileceği, paketleme ve üretim merkezleri açabileceği, tüm tarım makine ve aletlerinin elektrikli sisteme dönüşeceği bir model kurulması esas alınmalıdır.”
‘ÇOK RİSKLİ VE İSTİSMARA AÇIK’
Kanunda düzenlemeyle İmar Hakkı Kanunu'na “imar hakkı aktarımı” tanımı eklendi. Aksu bu tanıma ilişkin de şöyle konuştu:
“İmar rantlarının takası yani aktarılması çok eski bir öneri ve kavramdır. Çok riskli ve istismara açıktır. Umarız ki, bu kavramı kişisel çıkar aracı haline getirenlere yol açılmasın.”
İMAR HAKKI AKTARIMI NEDİR?
İmar hakkı aktarımı, “1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması mümkün olmayan alanlarda, parselin tamamının ya da bir kısmının umumi ve kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle, parsel üzerinde özel mülkiyete konu yapılaşma hakkının verilememesi durumunda, verilemeyen emsale esas inşaat hakkının başka parsel ya da parsellere imar planı kararı ile taşınması işlemidir.” şeklinde tanımlanıyor.
İmar hakkı aktarımı yapılarak umumi ve kamu hizmet alanlarının kamuya mali külfet getirmeden bedelsiz karşılanarak kamu mülkiyetine geçirilmesi, vatandaşların mülkiyetlerindeki kısıtlılığın kaldırılması ve kamulaştırmasız el atma davalarının önüne geçilmesi amacıyla İmar Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor.
Bu kapsamda imar hakkı aktarımı yapılırken alıcı parselin emsale esas inşaat alanı en fazla imar planı ile belirlenmiş oranlar kadar ve her halde alıcı parselin yüzde 20'sini geçmemek üzere artırılabilecek. Verici parselin/parsellerin aktarıma esas inşaat hakları, en yakın komşuluğundaki imar parselinin/adasının emsale esas inşaat hakkını aşmamak kaydıyla ilgili idarece belirlenecek. Aktarma işlemi, alıcı ve verici parselin değer tespitleri üzerinden yapılacak.