Kraliyet yatı projesi iptal oluyor

Emekli edilen Brittannia, 43 yıllık servis ömrü sonunda 1997'de İskoçya'da Leith şehri limanına bağlanmıştı ve yılda 300.000 turist ziyareti ile büyük bir turistik etkinlik haline gelmişti. Yerine yapılması planlanan kraliyet yatı projesini ise geçtiğimiz günlerde savunma bakanı Ben Wallace iptal etti. Ben'in iptal gerekçesi, 200 milyon seterlin bütçenin "çok işlevli okyanus gözetleme gemilerine" (ing: MROSS) aktarılmasının daha faydalı olacağı. MROSS'ler dron sualtı robotları taşıyor, gelişmiş sensörleri var ve özellikle sualtı kabloları ve boru hatları güvenliği konusunda işlev görüyorlar. İngiltere'de yayınlanan güvenlik belgelerinde sualtındaki varlıkların güvenliği önemli bir tehdit ve kırılganlık noktası olarak tespit edilmiş durumda. Muhtemelen Kuzey Akımı boru hattına yapılan saldırı sonrasında sualtı kablo ve boru hatlarının güvenliği birçok ülke donanmasında önceliklendirilmiş durumda.

Birleşik Krallık'ın kraliyet yatlarının temel işlevi ülkelerdeki diplomat ekibe destek olarak tanımlanabilir. Bu yatların sembolik önemi olduğunu da söyleyebiliriz. Türkiye için de benzer bir Cumhuriyet Yatı veya gemisi projesi düşünülebilir. Bu gemiler hem ilgili limanlarda düzenlenecek davetler ile ilgili ülkelerdeki Türk diplomasisini güçlendirebilir, hem istihbarat ve araştırma amaçlı kullanılabilir. Türkiye'nin son derece gelişmiş bir yatçılık ve gemicilik sektörü mevcut ve bu konuda yapılacak özgün bir tasarım ile dünya denizlerinde boy ve bayrak gösterilmesinin bir zararı olmaz. Bu tür projeler, hem ülkelerin denizcilik, yatçılık sanayi konusunda geldiği noktayı göstermek için bir fırsat olur, hem görev süresi boyunca diplomasi faaliyetleri etkinliğinin artmasına faydası olur hem de görev süresi sonunda seçilecek bir sahil şehri için önemli bir turizm geliri haline dönüşür. İşin sembolik tarafına bakacak olursak, üzerinde güneş batmayan imparatorluğun, ticari fizibilitesi olmasına rağmen önceliklerden dolayı finanse edemediği bir projenin Türkiye tarafından devreye alınması da fena olmaz. Tersanecilik sektörümüz, İngiltere'nin yapacağı geminin yarı maliyetine, daha iyisini yapabilecek seviyededir