Kur ve enerji faturası faiz planını zora soktu
Petrol fiyatları haftanın ilk işlem gününde 85 doları aştı. Fiyatların 100 dolara gitmesinden endişe ediliyor. Dolar kuru da dün henüz sabah saatlerinde 9.29 TL'yi aştı. Petrol fiyatındaki artışa TL'nin diğer para birimleri karşısındaki değer kaybı da eklenince Türkiye'nin enerji faturası kabarıyor. Çok değil bundan üç ay öncesine göre TL bazında bir varil Brent petrolü yüzde 38 oranında daha pahalıya alır hale geldik. Bütçenin ÖTV gelirinden feragat edilerek petrol ve kur etkisiyle kabaran faturanın pompa fiyatlarına yansımaması için uygulanan eşel mobilde de geçen hafta itibarıyla sona gelindi. İstanbul Avrupa Yakası'nda kurşunsuz benzinin litresi 7.92 TL'ye, motorinin litresi de 7.96 TL'ye çıktı.
DOMATES ŞİMDİDEN 20 TL
Akaryakıttaki fiyat artışları ulaştırma maliyetlerini yukarı çekiyor bu da tedarik zinciri yoluyla market fiyatlarına yansıyor. Fotoğrafta da görüleceği üzere daha kış ayı gelmeden İstanbul Beyoğlu'nda bir markette domatesin kilosu 20 TL'ye dayandı. Oysa birkaç sene öncesine kadar kış ortasında bile fiyatlar 10 TL'yi geçmezdi. Otomovi fiyatlarına da kur kaynaklı zam geleceği öğrenildi. Dünya Gazetesi'ndan Aysel Yücel'in haberine göre, markalar kasımda yüzde 5'e varan zam yapma hazırlığında. Kur güncellemesi, yüzde 50 ÖTV bareminde olan birçok modeli yüzde 80'lik vergi dilimine sokacak. Yani fiyata bir de 60 bin TL'lik vergi farkı eklenecek. Çip sorunu çözülse de artan fiyatların talebi aşağı çekeceği öngörülüyor
BAZ ETKİSİ YALAN MI OLDU?
ÜNLÜ & Co'nun günlük piyasa bülteninde yer alan yorumda, “Cuma günü artan jeopolitik riskler nedeniyle dolar/TL haftayı 9.26 ile rekor seviyede tamamladı. Bu hafta perşembe günü TCMB’nin faiz kararı ve Suriye bölgesinde Türkiye’nin askeri harekat başlatacağına yönelik haberler TL’de değer kaybını devam ettirebilir. 9.38 ve 9.50 direnç seviyelerimizdir” ifadeleri yer aldı. Kritik Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (Kurul) toplantısı öncesi piyasalardaki dalgalı seyir ilave bir faiz indirimini zora sokuyor. Diğer yandan ekim ayı ile birlikte enflasyonda görülmesi muhtemel baz etkisinin de ortadan kalktığı öne sürüldü. Eski Merkez Bankası Başekonomisti, Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Hakan Kara, Twitter'dan paylaştığı tabloya şu notu düştü: “Bugün itibarıyla baz etkisinin neden ortadan kalktığını daha açık göstereyim. 'Yılın son aylarında baz etkisiyle enflasyon düşünce faiz indirimi için alan oluşur' söylemi artık geçerli değil. Hoş, bundan sonra faiz de konuyu çözmez, sadece öteler, ama o ayrı bir tweet konusu. Bu kur ve enerji fiyatı ile baz etkisi falan kalmadı. Yakın gelecekte enflasyonun yüzde 20'nin altına inmesini beklemiyorum.”