'Kürdistan' girişimi 6 adımda önlenir

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin 25 Eylül’de yapacağını duyurduğu bağımsızlık oylamasına karşı alınması gereken 6 önlem

AYDINLIK/ANKARA

Mesut Barzani başkanlığındaki Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin ABD ve İsrail'in desteğiyle 25 Eylül’de bağımsızlık için halk oylaması yapma kararına karşı tepkiler giderek yükseliyor. Karara bölge ülkelerinden İran ve Irak Merkezi Hükümeti sert tepki gösterirken Türkiye’nin tepkide cılız kalması eleştiriyor.
Daha önce Irak, İran ve Suriye’de görev yapmış diplomatlar, sınır bölgelerinde görev yapmış askerler, 1. Körfez Savaşı sonrasında Barzani, Talabani ile temas kuran güvenlik yetkilileri, Saddam döneminde Bağdat yönetimi ile yapılan anlaşma uyarınca Irak’ın kuzeyinde görev yapmış olan ve bölgeyi yakından bilen komutanlarla Barzani yönetiminin 25 Eylül’de yapacağı bağımsızlık halk oylamasını ve halk oylamasına karşı atılacak adımları konuştuk.

GEÇ KALINMAMALI

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin bağımsızlık kararı alması ve uygulamaya koymasının bölgede bütün taşları yerinden oynatacağını vurgulayan konunun uzmanları Türkiye’nin bir an önce Bağdat ve Tahran yönetimi ile temasa geçmesini ve ortak tedbirler alması gerektiğini söyledi. Geç kalınması halinde telafisi çok zor olacak gelişmelerin önünün açılacağını vurgulayan uzmanlar, geçmiş tecrübelerine de dayanarak alınması gereken 6 önlemi şöyle sıraladılar:

1- BAĞDAT, TAHRAN VE ŞAM’LA İŞBİRLİĞİ

Alınacak önlemler konusunda Tahran ve Bağdat işbirliği yapılmalıdır. Erbil yönetimine bundan sonra kendilerinin muhatap alınmayacağı, ilişkilerin Bağdat’la sürdürüleceği net olarak anlatılmalıdır. Alınacak tüm önlemler Bağdat ve Tahran’la koordine edilmeli.

2-HABUR KAPATILMALI

Habur, Erbil için olmazsa olmazdır. İthalatının yüzde 80’i Habur’dan, geri kalanı da İran sınırındaki kapılardan yapılıyor. Ancak Batı ile ilişkilerde Habur dışında seçeneği yok. Tahran ve Bağdat’la birlikte hareket edilirse Barzani yönetiminin yapacağı hiçbir şey kalmaz.

3- YENİ KAPI AÇILMALI

Hemen Bağdat’la temasa geçip Habur’a alternatif yeni bir kapı için çalışmalara başlanmalıdır. Ovaköy’den açılacak kapı, Telafer’den Musul’a bağlanabilir. Bir “Arap-Türkmen koridoru” oluşturulabilir. Bununla ilgili fizibilite çalışmaları Saddam döneminde yapılmıştır. Yapılacak köprülerin yeri bile bellidir. Teafer, IŞİD’den temizlenince sıkıntı kalmaz.

4- PETROL SATIŞI DURDURMALI

Barzani yönetimi gerek kara yoluyla, gerekse Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattından kendi adına petrol satmaya devam ediyor. Bu petrolün müşterisi de esas olarak İsrail. Irak Merkezi Hükümeti ile de aramızda soruna da yol açan bu uygulamaya son verilmeli ve Irak’ın petrol satışı için Bağdat yönetimi muhatap alınmalı.

5- BARZANİ’NİN ŞİRKETLERİNE EL KONULSUN

Barzani’nin Türkiye’de büyük miktarlarda yatırımı bulunuyor. Gaziantep’te, Mersin’de, serbest bölgelerde, İstanbul’da milyarlarca dolarlık serveti var. Bağımsızlık oylamasında ısrar ederse Barzani’nin mal varlıklarına el koymak için hazırlıklara başlanmalı.

6- RUDAW TÜRKSAT’TAN ÇIKARILSIN

Barzani bölgesinde Barzani’ye yakın yayın yapan Rudaw TV’de yayınlanan haritalarda ve halk oylaması afişlerinde Türkiye toprakları Kürdistan bölgesi içinde gösteriliyor. Türkiye topraklarını “Kürdistan” haritası içinde gösteren yayınları yapan televizyon Türkiye’ye ait Türksat’tan yayın yapıyor. Rudaw TV Türksat’tan hemen çıkarılmalıdır.

'KÜRDİSTAN' ADI İSRAİL'İ GİZLEMEK İÇİN

Eski Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri Ümit Yalım, Barzani’nin 25 Eylül’de yapılacağını ilan ettiği “bağımsızlık için halk oylamasını” kararın arkasında Batı’nın ve İsrail’in olduğunu hatırlatarak, bu karara en sert tepkinin İran'dan geldiğini vurguladı. Yalım, “Kuzey Irak’ta yapılması planlanan referandum ile bağımsız bir Kürt Devleti’nin kurulacağı iddia ediliyor. Ancak gerçek durum öyle değil. Barzani ve ailesinin İsrail ile olan ilişkileri yıllar öncesine dayanıyor. ‘Bağımsız Kürt Devleti’ ifadesi tamamen paravan. Kuzey Irak’ta kurulacak olan İkinci İsrail Devleti’ni gizlemek için kullanılıyor. Referandumun gerçekleşmesi ve Bağımsız Devlet kurulmasına karar verilmesi halinde Türkiye ve İran,İkinci İsrail Devleti ile komşu olacak” dedi.

TÜRKİYE REFERANDUMA ENGEL OLMALI

Yalım Barzani’nin bağımsızlık halk oylamasına karşı Türkiye’nin yapması gerekenlerle ilgili de şunları söyledi: “Türkiye, 1926 Ankara Antlaşmasının tarafları olan İngiltere ve Irak nezdinde diplomatik girişimlerde bulunmalı, tarafları referandumun neden olacağı vahim sonuçlar konusunda uyarmalı ve referandumun yapılmasına kesinlikle engel olmalıdır. Türkiye, İngiltere ve Irak’ın yeterli tepki vermemesi halinde 29 Mart 1946 Türkiye-Irak Dostluk ve İyi Komşuluk Antlaşmasının 11. Maddesinden kaynaklanan hakkını kullanarak uygun tedbirlerle referanduma engel olmalıdır. Anılan madde Türkiye’ye, Irak’ın ülke bütünlüğüne yönelik hareketlere karşı engel olma yetkisi vermektedir. Bu durum kararlılıkla Barzani’ye anlatılmalıdır.”

Sonraki Haber