'Kusurlarım affola işçi kardeşlerim'

Dünya Madenciler Günü'nde Türkiye'nin ilk işçi anıtı olan "Zongoldak Maden İşçileri Anıtı"nı sayfamıza taşıdık. Eser, 2007 yılında kaybettiğimiz bronzun ve taşın sıradışı ustası Prof. Dr. Tankut Öktem tarafından yapıldı.

Anıtta, bir maden ocağı kompozisyon biçiminde ele alınırken, kompozisyonda bir madencinin çalışma koşulları, madenden eve dönüşü ve ailesiyle buluşmasının yanı sıra, ülkenin çeşitli yerlerinden gelerek maden ocaklarında çalışmaya başlayan diğer madencileri temsil eden figürler betimlenmiş. Kompozisyon Mustafa Kemal Atatürk’ün kent hakkındaki özdeyişi ile tamamlanmış.

'ALIN TERİNİ HİSSETMELİYDİ SEYİRCİ'

4 Temmuz 1986 tarihinde törenle açılışı yapılan heykelin hazırlık sürecinde, Öktem, 1 ay boyunca madende çalışmıştır. Açılışın ardından ise, işçilere yazdığı mektupta "Kusurlarım affola işçi kardeşlerim." diyerek bitirmiştir. Öktem'in işçilere yazdığı mektup şöyledir:

"Zonguldak Maden İşçileri için bir anıt yapmak mutluluğuna ermenin hazzını yaşadığım günlerde bir an geriye dönüp baktığımda nasıl başladım diye düşünmemezlik edemiyorum.

Önce bir heyecan duydum. Türkiye'de ilk işçi anıtının yapılması heyecanı. En iyiyi, en layık olanı yapmak isteği kapladı benliğimi.

Bunun için madeni inip görmek, her şeyi anlamak, hissetmek, bir işçi gibi yaşamak gerekliydi. Madene indim. Madenden çıktıktan sonra toplanan kömürün her bir parçası artık gerçek bir ziynet eşyası olmuştu benim için.

O duygularla başladım anıta. Anıtın başarılı olması için kullandığım figürler gerçek maden işçisi olmalıydılar. Alın terlerini hissetmeliydi seyirci.

Bunun için gerçek işçileri kullandım model olarak. Bazen de hayalimde ya da resimlerden yararlanarak madeni yaşamış, onun meşakkatini çekmiş olanları yarattım.

İşçiliği ve işçileri benliğinde en çok yaşamış kişi olarak kompozisyonda başkanı simge olarak kullandım.

Kusurlarım affola işçi kardeşlerim.

Prof. Dr. Tankut Öktem"