Lübnan’da renkli devrim mi oluyor?

Türkçede ve Ukraynacada "Meydan (Maidan)" kelimesi aynı anlama gelir: "Bir yerleşim, toplanma alanı." Ancak çağdaş Rusya’da, "Maidan" tamamen farklı bir anlamına gelmektedir: "darbe".

2013-14 yıllarında, Maidan’da -Ukrayna’nın başkenti Kiev’de ana meydanın adı- kitlesel protestolar düzenlendi. Rusya’nın desteklerine rağmen, Devlet Başkanı Victor Yanukoviç yurtiçi ve yurtdışındaki kamuoyunun ortak silahlı baskısı altında görevinden çekildi.

ABD DESTEKLİ 'MAİDAN'LAR

Bu darbe Batı destekliydi. Bunun birçok kanıtın arasından en sevdiğim kanıtı alıntı yapacağım: "Fon sağlayıcılar, Kiev’deki barışçıl protestolarda önemli roller oynadı". Bu ifade, ABD Ulusal Demokrasi Vakfı, NED’in 2013 raporunda yer almaktadır. Bu bağlamda, ‘Maidan’ Türkiye ve Rusya’nın paylaştığı bir kavramdır; Tıpkı kuzeydeki yeni müttefiki gibi, son 1,5 yılda Ankara, komşularında olan Maidan’larla karşı karşıya kaldı -Gürcistan, Ermenistan; şu sıralarda Irak ve özellikle de Lübnan.

Son verdiğim örnek çok önemli. Lübnan, Suriye ve Irak gibi uzun vadeli bir karışıklıkla rahatsız edilmedi. Ukrayna gibi ABD ile Rusya arasındaki bir savaş alanı değildi.

9 yıl önce Arap Baharını toplumsal bölünmeler ve ekonomik kriz başlatmıştır. Oysa Lüban’ın durumu "Arap Kardeşleri"nden farklıdır.

Mısır’ın kişi başına gayri safi yurtiçi hasılatı 2,573 dolar; Suriye’ninki ise 831 dolar; Lübnan’daki rakam ise neredeyse Türkiye’yle aynı: 9200-9300 dolar.

Bir süre önce, St. Petersburg’da Lübnanlı beş genç turistin katıldığı bir toplantıdan sonra yaptığım bir konuşmayı hatırlıyorum (Evet, dört yıl önce Beyrut’un orta gelir sınıfı, buradaki "Kuzey Palmyra"ya seyahat edebilecek kadar zengindi).

2015 yılında bana "Arap Baharı veya Suriye İç Savaşı gibi bir kriz Lübnan’da yaşanmayacak" dediler. "Bizim toplumumuz hoşgörülü ve istikrarlı."

Şimdi Beyrut Maidan’ının fotoğraflarını inceliyorum, konuştuğum bu gençleri fotoğraflarda görebilirim belki.

LÜBNAN’DA SİVİL TOPLUMCULUK

Batı’yı suçlamak için bir sebebim daha var. Yalnızca NED’in Lübnan’a 2018’de vereceği hibelerin listesine bakınız. Sivil Toplum ve Parlamento Seçimleri için Seçmen Eğitimi-150.000 $. Şeffaflığın artması için Gençliğin Güçlendirilmesi-300.000 $. Yarının Gençlik Liderleri-29.000 $. Toplamda, NED geçen yıl "Lübnan’ın özgürlüğü" için 1 milyon 652 bin dolar harcadı. Onlarca Amerikan fonu, Lübnan’da aynı işleri yapmaya devam ediyor. Eğer 2016’da Türkiye’de yaşanan kirli darbe girişimini ya da 2014’te Ukrayna Maidan’ını görmemiş olsaydım, Ortadoğu’da bu tür liberal değerlerin ön plana çıkartılmasını memnuniyetle karşılayabilirdim.

Fakat tabi ki, Batı karışıklığın tek sebep değil ve Batının rolünü bu kadar önemli görmek bizi saçma bir propagandacı yapardı. Tüm Maidanlar karmaşık olaylardır.

KRİZİ TÜRK-RUS-İRAN İŞBİRLİĞİ ÇÖZEBİLİR

2011 Suriye İç Savaşı’ndan sonra hem Türkiye’ye hem de Avrupa Birliği’ne (özellikle Almanya’ya) 2-3 milyon sığınmacı gelmiştir. Ankara veya Berlin gibi güçlü aktörler bile bu akından dolayı çeşitli sıkıntılara maruz kalmıştır - mültecilerin nüfuslarının ülke nüfusunun % 5’inden az olmasına rağmen - .

Bir de Lübnan’a bakın: nüfusu 2010’da 4.953.000 iken, 2018’de 6.848.000’e çıktı. Çok yüksek doğurganlık oranı mı dersiniz? Hayır, Suriye’deki savaştan kaçan mülteciler. Hiçbir ekonomi bu kadar sayıda yeni vatandaşı taşımak ve onlara en düşük refahı bile sağlamak için yeterli kaynağa sahip değildir.

Sosyal ve ekonomik çöküş durumundayken, vergileri arttırma girişimi iflasın önüne geçmenin devlet için tek yoluydu. Aynı zamanda kitlesel protestoları ateşlemenin de en iyi yolu.

Bu nedenle, Suriye’de silahların durdurulması ve mültecilerin ülkesine geri gönderilmeleri için Rus-Türk-İran işbirliği, bölgede istikrarın sağlanmasında başrolü oynamaktadır.

İskambil kartlarından yapılan bir kule gibi, bir devletin yıkılması komşularını da yıkmaktadır. Birini yeniden kalkındırmak, diğerlerini de kalkındıracaktır. Bu, herkesin kazanıp kimsenin kaybetmediği, yeni adil dünyayı inşa etmekten geçmektedir. Rusya’nın önerisi de budur.

Çeviri: Eren Türker Tek