Lula dolar hegemonyasına meydan okudu
Latin Amerika’nın en büyük ülkesinin lideri Lula, Pekin’de önemli mesajlar verdi. ‘Her gece neden dolarla ticaret yapmak zorunda olduğumuzu düşünüyorum.’ diyen Lula, BRICS’in Yeni Kalkınma Bankası’yla birlikte IMF dayatmalarından özgürleştiklerini söyledi.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, önceki gün Çin ziyareti kapsamında BRICS Yeni Kalkınma Bankası açılış törenine katıldı. Eski Brezilya Devlet Başkanı Dilma Rousseff’in banka başkanı olarak seçilmesini tebrik eden Lula, dolar hegemonyasını yıkma çağrısında bulundu. BRICS’in kendi para birimine sahip olabileceğini söyledi.
‘ZİNCİRLERİMİZDEN KURTULUYORUZ’
13 Nisan Perşembe günü Çin ziyaretine başlayan Lula’nın ilk durağı, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS’in Yeni Kalkınma Bankası’nın görev değişikliği töreni oldu. Lula, görevin “Eski Devlet Başkanı ve yoldaşı” Dilma Rousseff’e tevdi edilmesinden gurur duyduğunu” belirtti. “Brezilya’nın uluslararası arenaya geri döndüğünü” belirten Lula, törende yaptığı konuşmada şu vurgularda bulundu:
l “Bu bankanın kurulması kararı, gelişmekte olan ülkelerin ortak hareket etmesinde bir dönüm noktası olmuştur. Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika, büyüklükleri, nüfuslarının büyüklüğü, ekonomilerinin ağırlığı ve bölgelerinde ve dünyada sahip oldukları etki göz önüne alındığında, önemli uluslararası meselelere kayıtsız kalamazlardı.”
l “İlk kez gelişmiş ülkelerin katılımı olmaksızın küresel erişime sahip bir kalkınma bankası kuruluyor. Dolayısıyla gelişmekte olan ülkeler, geleneksel kurumların gelişen ekonomilere dayattığı koşulların zincirlerinden kurtulmuştur. Projelere yerel para birimi cinsinden finansman sağlama imkanı oluşmuştur.”
‘NEDEN KENDİ PARAMIZLA TİCARET YAPAMIYORUZ?’
l “Bu Bankanın kurulması, gelişmekte olan ülkeler birliğinin dünya için önemli sosyal ve ekonomik değişimler yaratabileceğini göstermektedir. Biz kimseden daha iyi olmak istemiyoruz. Potansiyelimizi arttırmak ve insanlarımıza saygınlık, vatandaşlık ve yaşam kalitesi sağlamak için fırsat istiyoruz.”
l “Her gece neden tüm ülkelerin ticaretlerini dolar üzerinden yapmak zorunda olduklarını merak ediyorum. Neden kendi para birimimizle ticaret yapamıyoruz? Neden yenilik yapma kararlılığına sahip olamıyoruz? Altın parite olarak ortadan kalktıktan sonra doların para birimi olmasına kim karar verdi? Neden yen değildi? Neden real ya da peso değildi? BRICS bankası gibi bir banka neden Brezilya ve Çin arasındaki, Brezilya ve diğer BRICS ülkeleri arasındaki ticari ilişkileri finanse edecek bir para birimine sahip olamıyor?”
‘IMF VE DÜNYA BANKASI BOĞAZIMIZA BIÇAK DAYIYOR’
IMF, Dünya Bankası gibi Atlantik sisteminin mali hegemonyasında önemli rol oynayan kurumları da eleştiren Lula, IMF’yi Arjantin’i “boğmakla” suçladı. “Hiçbir yönetici, ülke borçlu olduğu için boğazına bıçak dayanarak yönetemez.” dedi. Lula, şunları kaydetti:
l “BM, IMF ve Dünya Bankası’nın etkin bir şekilde reforme edilmesi ve ticaret kurallarında değişiklik yapılması için çalışmaya devam edeceğiz. Yeni Kalkınma Bankası, gelişmekte olan ülkeleri, bizi yönetme yetkisine sahip olmadan yönetmek isteyen geleneksel finans kurumlarına boyun eğmekten kurtaracağı için büyük bir dönüştürücü potansiyele sahiptir.
l “Tüm insanlığın ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar gıda üreten bir gezegende, yüz milyonlarca erkek, kadın ve çocuğun yiyecek hiçbir şeyinin olmaması kabul edilemez. Küçük bir azınlığın sorumsuzluğu ve açgözlülüğünün gezegenin ve tüm insanlığın hayatta kalmasını riske atması kabul edilemez.”
ATLANTİK’İN GÖZÜNDE LULA’NIN ‘SUÇ DOSYASI’
ABD’nin etkili gazetelerinden Washington Post (WP), Lula’nın Çin ziyaretinin birinci gününde “Batı, Lula’nın ortak olmasını umuyordu. Onun ise kendi planları vardı.” başlıklı bir makale yayımladı. Makalede Lula’nın göreve geldikten sonra yaptığı eylemlerle ABD ve AB’yi yabancılaştırdığı vurgulandı. İşte Atlantik basınına göre Lula’nın “suç dosyası”:
l Yaptırım altındaki İran savaş gemilerinin Rio de Janerio’ya yanaşmasına izin verdi.
l Venezuela lideri Nicolas Maduro’yla buluşmak üzere üst düzey bir danışman gönderdi.
l Biden’ın Demokrasi Zirvesi’nde Rusya’nın saldırısını kınayan bildiriyi imzalamayı reddetti.
l BM Güvenlik Konseyi’nde reforma gidilmesini ve Brezilya’nın üyeliğini savundu.
l BRICS’in kurulmasında ve gelişmesinde öncü rol oynadı.
l Brezilya’nın Çin ve Rusya’yla ticaretini rekor seviyelere taşıdı.
l Brezilya Merkez Bankası, yuanın ülkenin ikinci büyük uluslararası rezerv para birimi olarak avroyu geride bıraktığını duyurdu.
l Çin’de ABD’nin yaptırımlarına rağmen Huawei temsilcileriyle buluştu.