Macron çoğunluğu kaybetti Seçimin asıl galibi Le Pen

Fransa’nın parlamento seçimlerinin ikinci turu 19 Haziran Pazar akşamı sonuçlandı. Dün İçişleri Bakanlığının açıkladığı resmi verilere göre Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un seçim ittifakı Ensemble (Birlikte) oyların yüzde 38,48’ini alarak ancak 245 milletvekili çıkarabildi. Böylece hükümet kurmak için gerekli 289 eşiğinin 45 sandalye altında kalarak iktidarı kaybetti. Jean Luc Melenchon’un kurmuş olduğu Nupes isimli sol cephe ise beklentilerin çok altında kaldı. Dört partiden oluşan Nupes ittifakı, yüzde 31,76 oyla meclise yalnızca 131 milletvekili gönderdi. Böylece parlamentoda üstünlüğü sağlayıp iktidarını pekiştireceği söylenen Macron ve “Bir sonraki başbakan ben olacağım.” iddiasıyla yarışan Melenchon’un her ikisi de seçimlerden hayal kırıklığıyla ayrıldı.

FRANSA’NIN YARISI SANDIĞA GİTMEDİ

Seçim sonuçlarında sandalye dağılımı kadar dikkat çeken bir diğer olgu da sandığa gitme oranı oldu. Birinci turda yüzde 47,5 olarak seyreden katılım oran ikinci turda da yüzde 46,2’de kaldı. 2017’de Fransız halkının yüzde 57’si sandığa gitmemiş ve bu en düşük seçim katılımı rekoru olmuştu. 2022 seçimleri de yüzde 53,77 oranla ikinci sıraya yerleşti. 48,9 milyonluk Fransız seçmenin yarısından fazlasının oy kullanmadığı seçimlerde milyonlarca Fransız, ülkelerinin demokrasisinden bir beklentisi ya da mevcut partilerden bir umudu olmadığını ortaya koydu.

LE PEN’DEN TARİHİ BAŞARI

Diğer yandan seçimlerden açık bir zaferle ayrılan tek parti, Cumhurbaşkanı adayı Marine Le Pen’in Ulusal Birlik Partisi (RN) oldu. Macron ve Melenchon’dan farklı olarak seçimlere hiçbir partiyle ittifak yapmadan kendi başına giren Ulusal Birlik Partisi, oyların yüzde 17,20’sini alarak milletvekili sayısını 89’a çıkardı. 2017’de yapılan önceki seçimlerinde ikinci turda yüzde 8,8 oy alarak yalnızca 8 milletvekili çıkarabilen Le Pen’in partisi, tarihi bir başarı elde ederek meclisteki sandalye sayısını 11 kat arttırdı.

Le Pen ise partinin kalesi olarak görülen kuzeydeki Pas-de-Calais bölgesinde yüzde 63,21 oy oranıyla açık ara farkla milletvekili seçildi. Ulusal Birlik Partisi, ülke çapında meclise gönderdiği 89 milletvekiliyle 15 olan grup kurma eşiğini de büyük farkla aştı. Böylece Le Pen geleneği, 1986’dan beri ilk defa mecliste bir parti grubuyla temsil edilecek.

Ulusal Birlik Partisi’nin Genel Başkanı Jordan Bardella da TF1 kanalına yaptığı değerlendirmede seçim başarısını “tsunamiye” benzetti. Bardella, “Bu gecenin mesajı Fransız halkının Emmanuel Macron’u bir azınlık başkanı haline getirmesidir.” ifadelerini kullandı.

‘MECLİS ARTIK DAHA MİLLİ’

Marine Le Pen, 19 Haziran akşamı yaptığı seçim konuşmasında “Halk, Ulusal Birlik’i (RN) çok güçlü bir grupla meclise göndermeye karar verdi. Artık meclis daha milli.” ifadelerini kullandı. "Macron'u azınlık cumhurbaşkanı yaparak, ülkeyi tek partili bir yönetimden korumak", "siyasi yeniden yapılanmayı sürdürmek", "Macron ve aşırı sola karşı kararlı bir muhalefet grubu oluşturmak" şeklindeki 3 amaçlarına ulaştıklarını kaydeden Le Pen, Meclis'e girecek olan yeni RN milletvekillerinin Macron dönemi sona erdiğinde iktidara gelecek olan "yeni siyasi elitin öncüleri" olacağını ifade etti.

Le Pen, hükümet kurmak için gerekli oyun yarısına bile ulaşamayan Melenchon’un seçmenlerine yalan söylediği ve bu yüzden halk tarafından cezalandırıldığını ifade etti. Sağdan ve soldan tüm “vatanseverlerle” birlikte çalışacaklarını söyleyen Le Pen “güçlü bir muhalefet meydana getireceklerini” duyurdu. Le Pen ayrıca “hakları olan” Meclis Başkan Yardımcılığı ve Finans Komitesi Başkanlığı’nı almak için mücadele edeceklerini dile getirdi.

MACRON CEPHESİ ÇÖZÜMSÜZ

Cumhurbaşkanı Macron'un partisi Cumhuriyet Yürüyüşü (LREM) ile Horizons (Ufuklar) ve Demokrasi Hareketi (MoDem) partilerinden oluşan Ensemble ittifakının sahip olduğu 245 milletvekili salt çoğunluğu sağlamaya yetmediği için gözler olası koalisyon ortaklarına döndü.

Macron cephesinden farklı isimlerin önceki akşam yaptığı açıklamalar, Macron'un projelerinin yerine getirebilmesi için kısa veya uzun vadeli anlaşma ya da ittifaklara gidilebileceğine işaret etti. Eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin Cumhuriyetçiler Partisi (LR), bu tür bir işbirliği için ilk akla gelen partiydi. Seçimlerde yüzde 7,25 oyla 64 milletvekili çıkaran LR'den farklı iki isim hükümetle anlaşmaya sıcak baktıklarını dile getirirken, dördüncü kez milletvekili seçilen LR partili Eric Ciotti, Macron cephesine "yedek teker" olmayacağını açıkladı. Cumhuriyetçiler Partisinin Başkanı Christian Jacob ise yaptığı basın açıklamasında, muhalefet olarak seçim kampanyası yürüttüklerini belirterek, "Muhalefetteyiz ve öyle de kalacağız." dedi.

MECLİS FESHEDİLEBİLİR

Genel seçimin ikinci turuna ilişkin açıklama yapan Fransa Başbakanı Elisabeth Borne ise "5. Cumhuriyet dönemince Ulusal Meclis'in hiçbir zaman böyle bir siyasi biçimlenme görmedi. Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde yüzleşmemiz gereken zorluklar göz önüne alındığında bu durum ülkemiz için bir risk." dedi. Borne, bu oylamaya saygı duyulması ve gereken sonuçların çıkarılması gerektiğini ifade ederek, yeni meclisteki merkezi güç olduklarını, yarından itibaren "eylem çoğunluğu" kurmak için çalışacaklarını kaydetti.

Fransız basınında çıkan haber ve analizlerde, koalisyon hükümeti için anlaşma sağlanamaması halinde Macron’un meclisi feshetme yetkisini kullanabileceği dile getirildi. Meclisin yeni başkanının belirlenmesi için oylamanın 28 Haziran'da yapılacağı kaydedildi.

MELENCHON’UN HAYAL KIRIKLIĞI

İttifak bazında değerlendirildiğinde Melenchon liderliğindeki Nupes, ülkenin en büyük muhalif siyasi gücü haline gelmesine rağmen bir hükümet ortaklığı mümkün olmadığı için cephenin dağılması yüksek ihtimal olarak değerlendiriliyor. Melenchon'un partisi Boyun Eğmeyen Fransa (LFI), Yeşiller Partisi (EEVL), Sosyalist Parti (PS) ve Komünist Partiyi (PCF) kapsayan "Sosyal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği" (Nupes) ittifakı 131 milletvekili çıkararak hükümet kurmak için gerekli 289 sayısının çok altında kaldı. Melenchon’un cepheye dahil ettiği Sosyalist Parti, Komünist Parti ve Yeşiller, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde açıktan Macron’a oy çağrısı yapmıştı.

Başbakan olacağı iddiasıyla kendi bağımsızlıkçı çizgisinden sosyal demokrasiye ödün veren Melenchon’un hesabı, Fransız seçmeninden geri döndü. 131 milletvekili, ittifakı oluşturan 4 partiye bölündüğünde aslında Nupes’in değil, Le Pen’in Ulusal Birlik (RN) Partisi’nin ana muhalefet konumunda bulunduğu ortaya çıkıyor.

‘HALKIN ÇIKARINA AYKIRI YASALAR MECLİSTEN GEÇEMEZ’

Marine Le Pen’in Ulusal Birlik Partisi’nin gençlik kolu olan “Marine’le Birlikte Gençler”in Uluslararası Sekreteri Enzo Alias, gazetemize şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu bizim için tarihi zafer. Artık mecliste bütün Fransızları temsil edecek şekilde gücümüz var. Alım gücü, güvenlik, egemenlik, kontrolsüz göçün reddi, ordusuzlaşma gibi konularda milli çıkarları savunmaya hazırız. Macron ve aşırı sol, vatansever ve milli blok ile karşılaşacak. Şimdi 89 milletvekili bize nasıl bir avantaj sağladı? Fransız halkını temsil etmeyen bütün yasaları bloke edebileceğiz. Bu sonuçlarla Macron artık eskisi gibi kafasına estiğini yapamayacak.”