Macron’un hükümeti sallantıda

Fransa, parlamento seçimlerinin ilk turu için 12 Haziran’da sandığa gitti. Seçimlerin birinci ayağını, Cumhurbaşkanı Macron’un partisi Ensemble (yüzde 25,75), Mélenchon liderliğindeki sol ittifak NUPES’in (yüzde 25,66) burun farkıyla önünde bitirdi. Cumhurbaşkanı seçimlerinde Macron’la yarışan Marine Le Pen’in Ulusal Birlik Partisi ise yüzde 18,68’le üçüncü parti oldu. Seçimlere katılım, yüzde 47,5’le Fransa tarihinin en düşük oranı olarak kaydedildi. Yaklaşık 48,7 milyon Fransız seçmeninin yarısından çoğu sandığa gitmemesi, Avrupa’da “katılım kabusu” olarak anılan duruma işaret ediyor. Parlamentoda sandalye dağılımına dair net sonuçlar 19 Haziran’da yapılacak ikinci tur seçimlerinde belli olacaksa da Macron’un partisi Ensemble, şu anda sahip olduğu 289 çoğunluğunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya. Nitekim sonuçlar açıklandıktan sonra konuşan Melenchon, Macron'un liderliğindeki ittifak için "İlk turun sonunda yenildi ve mağlup oldu." ifadelerini kullandı.

MACRON’UN OYLARI BAŞ AŞAĞI

2017 yılında yapılan parlamento seçimleriyle kıyaslandığında Cumhurbaşkanı’na bağlı koalisyonun oy kaybettiği, Melenchon’un liderliğindeki sol koalisyonun ve seçime tek başına giren Le Pen’in partisinin oylarını katladığı görülüyor. Macron’un İlerleyen Cumhuriyet (La République en marche) Partisi, 2017’de Demokratik Hareket’le yaptığı ittifak sonucu oyların yüzde 32,33’ünü almayı başarmıştı. Önceki gün yapılan seçimlerin ilk turunda ise bu koalisyon, iki yeni bileşen daha kazanmasına rağmen, yaklaşık 7 puan oy kaybederek yüzde 25,75’e geriledi. İkinci turda, baraj altı kalan partilerin seçmenleri diğer adaylara yöneleceği için bu oran elbette ciddi bir artış gösterecek. Örneğin Macron’un 2017’de ilk turdaki yüzde 32,33 oy oranı, ikinci turda yüzde 49,1 gibi bir orana ve toplamda 350 sandalyeye yükselmişti.

Ancak bu seçimlerde durum hiç de 2017’deki gibi parlak değil. France24’ün aktardığına göre anket şirketleri, Macron’un koalisyonunun belirleyici olan ikinci turda 225 ile 295 arasında bir sandalye elde edeceğini öngörüyor. Farklı kaynaklarda azami sandalye sayısı 317’lere kadar çıkıyor. Ancak tahmin edilen dip noktası, çoğunluğu sağlamak için gerekli olan 289’un çok uzağında. Anketlerin ortalaması da 270 civarında. Macron cephesini korkutan da bu.

KOALİSYON HÜKÜMETİ KAPIDA

Öte yandan, Jean-Luc Melenchon'un girişimiyle Boyun Eğmeyen Fransa (LFİ), Yeşiller Partisi (EEVL), Sosyalist Partisi (PS) ve Komünist Partiyi (PCF) kapsayan "Sosyal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği" (Nupes) ittifakının yüzde 25,66’lık oy oranı, 2017’de bu partilerin aldığı toplam yaklaşık yüzde 20,5’un beş puan üzerinde. Sosyalist Parti lideri Hollande’den sonra çakılan sol oylar, Melenchon’un kurduğu cepheyle birlikte tekrar hükümet yarışına girecek kadar artış göstermiş durumda. Nupes’in ikinci turda 150 ile 190 arasında sandalyeye sahip olması bekleniyor. Elbette 289 çoğunluğuna ulaşıp hükümet ortağı olabilmesi için diğer partilerle koalisyon kurmaları gerekiyor.

Macron’un Ensemble cephesi tek başına hükümet kurma çoğunluğunu elde edemediği durumda gözler diğer iki büyük siyasi oy tabanına dönüyor. Birincisi önceki Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin Cumhuriyetçiler Partisi (LR), Bağımsızlar ve Demokratlar Birliği (UDI) dahil çeşitli sağ partileri temsil eden “merkez sağ” ittifakı olarak anılan cephe. Bunların ikinci turda elde edeceği toplam milletvekili sayısının 50 ila 80 olması bekleniyor. Macron’un bu partilerden bir veya birkaçıyla ittifak kurabileceği dile getirilen iddialar arasında.

BAĞIMSIZ SEÇENEK LE PEN

Seçimlere hiçbir koalisyona dahil olmadan giren Le Pen’in Ulusal Birlik (RN) Partisi, ilk turda yüzde 18,68 oy aldı. Bu 2017’deki yüzde 13,2 oranının 5 puan üzerinde. Bu oylarla ikinci turda 20 ila 45 milletvekili çıkarabileceği söyleniyor. Böylece Le Pen’in partisi, gerekli olan 15 milletvekiline ulaşarak ilk defa Fransız parlamentosunda grup kurmayı başaracak. Marine Le Pen, milletvekili koltuğu için yarıştığı Pas-de-Calais vilayetinin 11. seçim bölgesinde yüksek oy oranı alarak ikinci tura kalmaya hak kazandı ve Ensemble ve Nupes ittifaklarının başa baş olduğu seçim bölgelerinde, seçmenine bu ittifaklardan herhangi birine oy vermeme çağrısında bulundu. Le Pen’in hem seçim sürecinde hem sonrasında kendi partisinin özgücünü ve oy tabanını büyütecek bir strateji izlediği görülüyor.

Genelde “aşırı sağ” damgasıyla Le Pen ile birlikte anılan milletvekili adayı Eric Zemmour ise seçimin ilk turunda elendi.