Marka değeri play-off ile yükselmez
Türkiye Futbol Federasyonu kendi sitesinden başlattığı anket ile play-off sistemini tartışmaya açtı. Ancak Türk futbolunun çözülmeyi bekleyen sorunları dağ gibi. Bunlardan bazıları; Bozuk zeminler, oyunun yavaşlığı, hakem tartışmaları ve yayıncı sorunu
Türkiye Futbol Federasyonu 11 Eylül’de kendi sitesinden yaptığı açıklama ile lig ve kupadaki formatın değişeceğinin sinyalini verdi. TFF’nin sitesinden yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “TFF, UEFA Şampiyonlar Ligi, Hollanda ve Belçika lig yapılarını yeniden düzenleyen Hypercube firması ile yaptığı iş birliği protokolü çerçevesinde format yapısını belirlemek için planlanan anketler kulüp ve taraftarlara açıldı. Yapılacak çalışma ve anket değerlendirmeleri sonucunda Trendyol Süper Lig, 1. Lig, TFF 2. Lig ve TFF 3. Lig ile Ziraat Türkiye Kupası format yapısı gözden geçirilecektir.’’
Ancak bu açıklama birçok tartışmayı da beraberinde getirdi. Anketin kendi içinde yönlendirmeli dili ve Belçika ve Hollanda’daki play-off sistemine yöneltmesi tartışma konusu oldu. Bunların yanısıra ankete katılmak isteyecekler için anketi bulmakta bir hayli zor. Anket yayınlanalı 7 gün oldu ve TFF’nin sitesinde hayli gerilere giden bu haberi bulmak isteyenlerin çok uğraşması gerekiyor. Anketin sonuçları ise 2023 sonunda açıklanacak.
TFF bu anket ile çalışması ile Süper Lig’in marka değerini artırmaya çalışıyor. Ancak play-off sistemine kadar Türk futbolunun çözmesi gereken bir sürü sorun var.
SÜPER LİG, BEŞ SENEDE YÜZDE 80 DEĞER KAYBETTİ
Süper Lig yayın hakları, 2017-18 sezonu itibarıyla 500 milyon dolarlık rekor ücretle mevcut yayıncı Katarlı beIN Sports’a ihale edilmiş ve 5 sezonluk anlaşma imzalanmıştı. İlk iki sezonun ardından TFF ile beIN Sports arasında yapılan anlaşma sonucunda, yayın/ihale bedelinde yaklaşık yüzde 25 oranında indirime gidildi. Covid 19 salgınından sonra gelirler iyi düştü ve ödemeler döviz yerine Türk lirasına çevrildi. 2021-22 sezonu itibarıyla Katarlı beIN Sports ile olan yayın sözleşmesi sona erdi. İhale zamanı geldiğinde ise en yüksek teklifi, 2 milyar 50 milyon lirayla yine beIN Sports verdi. Bu teklif TFF ve kulüplerin beklentilerini karşılamadı. TFF, yeni teklifler almak ve alternatif çözümler için ihaleyi iptal etti. Ancak beIN Sport’tan daha iyi teklif sunan kimse çıkmadı ve TFF, 2022-23 sezonu itibarıyla beIN Sports ile yıllık 2,2 milyar karşılığında 2 yıllık sözleşme imzaladı. Yayıncı kuruluş, sözleşmeye binaen bu sezon 2,63 milyar lira ödeme gerçekleştirecek. Böylece, 6 sezon önce 500 milyon dolara ihale edilen Süper Lig maçlarının yayını, bu sezon itibarıyla yüzde 80 oranında değer kaybetmiş oldu.
KORSAN YAYIN BÜYÜDÜ
Tribünden izlemenin hayal olduğu, televizyondan ise çok pahalı olan futbol için taraftarların bir numaralı tercihi de korsan yayınlar oldu. Yayıncı kuruluş tarafından yapılan araştırmada, Türk futbolunu takip eden her üç kişiden ikisinin korsan yayını tercih ettiği ortaya çıktı. Korsan yayınların, pandeminin yayın haklarının değerlemesine verdiği zararı daha da arttırdığı ve Türkiye'nin yüksek borç yüküyle boğuşan kulüplerinin en önemli gelir kaynağını vurmasında en büyük etken olduğu belirtildi.
HAKEM TARTIŞMALARI
Hakemler uzun yıllardır tartışılıyor. Merkez Hakem Kurulu’nda neredeyse her yıl değişimler oluyor. Fakat bir türlü kamuoyunda güven ortamı oluşmuyor. Kulüpler ilk kötü gidişte hakemleri hedef tahtasına oturtuyorlar. 'Bizi şampiyon yapmak istemiyorlar' ve 'Hakemler önümüzü kesiyor' ifadeleri en çok da şampiyon olan takımlar tarafından dillendiriyor. Kazanmak için her yol mübahtır zihniyetinin olduğu yerde sağlıklı yönetimler beklemek de zor.
BOZUK ZEMİNLER
Süper Lig’de büyük takımlar hariç diğer takımlarımızın stadyum zemin kalitesinin içler acısı durumda olması ve patates ekilecek sahalarda futbol oynatılması futbolumuzun marka değerine büyük zarar veriyor. Son dönemde yapılan yeni stadyumlarla çıtayı yükselten kulüplerimiz bu sezona çok da iyi zeminlerde başlayamadı. Milyon avroluk futbolcuların bu zeminlerde sakatlanma riski ise çok fazla. Yayıncı kuruluş parası, puan başına verilen ücret, tribün ve reklam gelirleri hesaplandığında önemli gelirler elde eden kulüpler, buna rağmen maçlarını oynadığı sahalara yatırım yapmıyor.
YAYIN HEM KÖTÜ, HEM PAHALI
Türkiye’deki yayıncı kuruluş, geçen sezon başında 2 yıl daha sözleşmesini uzatmıştı. Ancak son sezonlarda yayın kalitesindeki düşüş de göze çarpıyor. Birçok maçın 4K verildiği söylesen de ekrana yansıyan aynı değil. Bazı maçlarda ise görüntünün iyi olmaması sebebiyle ofsayt ve topun çizgiden geçip geçmediği pozisyonları tartışma konusu oldu.
KİMDİR?
Hypercube, sporda inovasyonun etkilerini raporlama konusunda uzmanlaşmış, veri modellemeler ile spor ve sporun diğer disiplinlerine yönelik sorunlar üzerinde çözümler sunan bir firma olarak bilinmektedir. Hypercube firması; Romanya Kupası, Avusturya Bundesliga ve İsviçre Kupası gibi organizasyonların değişiminde önemli rolü olmuştu.
RIDVAN'DAN AL HABERİ
Eski futbolcu ve spor yorumcusu Rıdvan Dilmen de TFF'nin başlattığı anketle ilgili konuştu. TV 8,5'ta yayınlanan %100 Futbol programında konuşan Dilmen, Süper Lig'de play-off ve play-out sistemine geçilebileceğini söyledi. Dilmen, "Gözüken tablo şu; Süper Lig'de iş play-off ve play-out'a doğru gidiyor" diyen Rıdvan Dilmen, "Zaten kulüpler, ekonomik olarak da güç olarak da üsttekiler ve alttakiler olarak ayrılmış görünüyor. Üsttekiler Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş, Trabzonspor, Adana Demirspor. Biraz işte Rizespor, Kayserispor ortalarda gözüküyor" ifadelerini kullandı.
SADECE BİR KEZ UYGULANDI
Lig tarihinde play-off sistemi sadece bir kez 2011-12’de uygulandı. Normal sezonda alınan puanların yarısı ile başlanan dörtlü mini ligde Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor yer almıştı. Sadece play-off maçlarında Fenerbahçe zirvede yer alırken toplamda şampiyonluk için puanı yetmedi ve Galatasaray lig şampiyonu olmuştu.