MB'den 3.4 milyar dolarlık ZK hamlesi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (MB), yabancı para yükümlülükler ve kıymetli maden depo hesapları için zorunlu karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırdı. Bankadan yapılan açıklamada, şu bilgiler verildi: “1 Temmuz 2021 tarihinde açıklandığı üzere, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı yüzde 20’den yüzde 10’a düşürülmüş ve döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştı. Ayrıca, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânının sonlandırılacağı da ilan edilmişti. Bu çerçevede, söz konusu imkân 1 Ekim 2021 tesis tarihinde yüzde 10’dan yüzde 0’a düşürülerek sonlandırılacak olup, aynı tarihte yürürlüğe girmek üzere yabancı para mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranlarının tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmasına karar verilmiştir. Alınan bu kararla birlikte, 1 Ekim 2021 tarihi itibarıyla Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 13.9 milyar Türk lirası, döviz ve altın cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3.4 milyar ABD doları karşılığı tutarında artması beklenmektedir.”
DÖRTTE BİRİ REZERVLERE
İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, düzenlemeye ilişkin Twitter hesabından yaptığı yorumda, “Yeni düzenlemeye göre bankalardaki döviz mevduatının dörtte biri zorunlu karşılık olarak TCMB'ye yatacak. Rezervleri güçlendirmek için atılan bu adım kredi faizlerini yükseltir. Ekonomi bilimi çelişkileri yönetme sanatıdır. Yönetemezseniz çelişkiler sizi yönetir” dedi.
Merkez Bankası 23 Eylül'de para politikası kurulunu toplayarak politika faizine ilişkin karar alacak. Piyasanın beklentisi değişikliğe gidilmeyeği yönünde olsa da piyasa faizleri cephesinden gelen bir takım sinyaller sınırlı oranlarda da olsa önden yüklemeli bir indirimin olabileceğine işaret ediyor.
DİJİTAL PARA DENEMELERİ
Öte yandan Merkez Bankası'ndan dün yapılan bir başka açıklamada ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM ile ikili mutabakat zabıtları imzalanarak, “Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu” oluşturulduğu bildirildi. Açıklamada, şu bilgiler yer aldı: “Birinci faz pilot uygulama çalışmaları kapsamında TCMB nezdinde prototip 'Dijital Türk Lirası Ağı' tesis edilerek teknoloji paydaşları ile dar kapsamlı ve kapalı devre pilot uygulama testleri gerçekleştirilecektir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda daha yaygın ve geniş katılımlı pilot testlerin gerçekleştirileceği ileri aşama fazlara geçilecektir. Blokzincir teknolojisi, dağıtık yapıların ödeme sistemlerinde kullanımı, anlık ödeme sistemleri ile entegrasyon gibi başlıklarda Dijital Türk Lirası Ar-Ge projesi kapsamında çeşitlilik gerektirebilecek testlerin yapılması da planlanmaktadır. TCMB’nin, dijital Türk lirasının tedavülüne yönelik almış olduğu nihai bir karar yoktur. Tüm çalışmalar deneysel AR-GE faaliyetleri ilkelerince yürütülmektedir. Birinci faz sonuçları, testlerin tamamlanmasını müteakiben 2022 yılında kamuoyu ile paylaşılacaktır.”