Mehmet Âkif Ersoy unutulmadı: Büyük şair, inanmış adam

“Çanakkale Şehitleri’ne”, “Yeis Yok” gibi pek çok eserin sahibi Ersoy, Millî Mücadele’nin de öncü isimlerinden biriydi. Ersoy, 1914 yılında Teşkilat-ı Mahsusa’ya katıldı. İstanbul’daki Sebilü’r-Reşad dergisini karargâh gibi kullanan Âkif, özellikle Anadolu’nun çeşitli yerlerinde verdiği vaazlarla Kurtuluş Savaşı’nın propagandasında etkin bir rol oynadı.

MİLLİ MÜCADELEDE ÖNCÜ ROL ÜSTLENDİ

Nâzım Hikmet’in “büyük şair, inanmış adam” dediği Mehmet Âkif, 19 Kasım 1920'de Kastamonu Nasrullah Camisi’nde emperyalist Batı’nın iki yüzlülüğünü şöyle anlatmıştı:

“Öyle ya, gözümüzü açtık, Avrupa medeniyeti, Avrupa irfanı, Avrupa adaleti, Avrupa efkârı umumiyesi nakaratından başka bir şey işitmedik. Kiminin adaleti, kiminin hamiyeti, kiminin dehası, kiminin terakkiyatı kulaklarımızı doldurdu. Lisan bilenlerimiz doğrudan doğruya bu heriflerin eserlerini, bilmeyenlerimiz tercümelerini okuduk. Edebiyatları, hele edebiyatlarının ahlâkî, insanı, içtimaî mevzuları pek hoşumuza gitti. Müelliflerin kıymeti ahlâkiye ve insaniyelerini, eserleriyle ölçmeye kalkıştık. İşte bu mukayeseden itibaren aldanmaya, hatadan hataya düşmeye başladık. Bu adamların sözleriyle özleri arasında asla münasebet, müşabehet olamayacağını bir türlü düşünemedik. İşte okuyup yazanlarımızın çoğuna ârız olan bu hata bir zamanlar bana da musallat oldu. Bereket versin ki yaşım ilerledi, tecrübem arttı; Avrupa’yı, Asya’yı, Afrika’yı dolaşarak Avrupalı dediğimiz milletlerin esaret altına, tahakküm altına aldıkları biçare insanlara karşı reva gördükleri zulmü, gadri, hakareti gözümle görünce artık aklımı başıma aldım.”

İSTİBDATA KARŞI ÇIKAN ŞAİR

Mehmet Âkif, II. Abdülhamit’in istibdat rejimine direnen şairlerden biriydi. Hem Âsım şiirinde hem de Safahat’ta yer alan “İstibdat” şiirinde Âkif, Abdülhamit’i sert ifadelerle eleştirmişti:

Bu ne fıtrat, bu ne vicdân-ı meâlî-âgâh!

Zât-ı ulyâları Hakk’ın bize in’âmısınız,

Kimsiniz, söyleyiniz, Hazret-i Mûsâ mısınız?

Hele Fir’avn’ın elinden yakamız kurtuldu;

Hele mahvolmadan evvel sizi millet buldu.

Âh efendim, o herif yok mu, kızıl kâfirdi;

‘İMAN CEPHEMİZİ KUVVETLENDİRDİNİZ’

Mehmet Âkif Ersoy’un hayat hikâyesini “Vatan Bizim Fikir Bizim” kitabında anlatan Dolapçı, büyük şairin bağımsızlık mücadelesine yaptığı katkıları şöyle anlattı:

“Gençlik yıllarında İttihatçı olan Akif, büyük savaş içinde bir Almanya, bir Arap çöllerine gidip emperyalizme karşı direnci örgütlemeye çalıştı. Anadolu'nun işgali sırasında Balıkesir'e gitti. Zağnos Paşa Camisi’nde yaptığı konuşma büyük yankı yarattı. Mandacılığın konuşulduğu günlerde o bağımsızlıktan bahsediyordu. Baskılara boyun eğmedi… Dergisinin İstanbul bürosu Millî Mücadelenin karargâhı gibiydi. Vakti zamanı gelince Sebilü’r-Reşad'ın klişesini cebine koyup Ankara'nın yolunu tuttu. Meclis kapısında Mustafa Kemal Paşa tarafından karşılandı. Paşa onu, ‘İman cephemizi kuvvetlendirdiniz.’ diye karşıladı. Burdur vekili oldu. Durmadı. Anadolu'yu gezip halkı uyandırdı. Sevr üzerine yaptığı konuşma on binlerce nüsha bastırılıp dağıtıldı. Büyük yankı yaptı.”

BAĞIMSIZLIĞIN EN GÜÇLÜ NİŞANESİ

Sebilürreşad Kültür ve Sanat Merkezi, İstiklâl Marşı’nın kabulünün 104. yılı nedeniyle anma toplantısı düzenledi. Etkinliğe katılan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “İstiklâl Marşı, bizim geçmişle kurduğumuz bağı, bugünle olan mücadelemizi ve geleceğe dair tasavvurumuzu şekillendiren en güçlü metinlerden biridir” dedi.

Anma töreninde Eşref Edip karakteriyle Mehmet Âkif’i anlatan Tiyatro Sanatçısı T.Murat Demirbaş, “Mehmet Âkif yalnızca bir şair değil dava adamıydı. Milli Mücadele’ye öncülük eden isimlerdendi. Bir aydın ve fikir namusunu taşıyordu. Batı’nın çürümüşlüğünü yıllar önce ortaya koydu. Saygıyla, rahmetle anıyoruz.” sözlerini kullandı.

Milli Şair Mehmet Akif Ersoy’un mücadelesi, fikir dünyası ve bağımsızlık ruhunun ele alındığı programda Ersoy, "Bugün burada, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin en güçlü nişanesi olan İstiklâl Marşı’mızın kabulünün 104. yılını anmak için bir araya geldik. Böylesine anlamlı bir günde, Milli Şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un aziz hatırasına sahip çıkmanızdan dolayı her birinize şükranlarımı sunuyorum." ifadelerini kullandı.

İstiklal Marşı’nın yalnızca bir zafer şiiri olmadığını belirten Ersoy, "O, bir savaşın içinde doğmuş, ama sadece bir zafer şiiri olmamıştır; o, bir milletin karakterini anlatan, bağımsızlık aşkını haykıran, nesillere kimlik kazandıran bir şuur metnidir. Akif’in kaleme aldığı İstiklâl Marşı, yalnızca bir şiir değil, bir milletin yeniden şahlanışının destanıdır." diye konuştu.