Merkez Bankası yeni rotayı çizdi: Finansal istikrarı üretimle sağlarız

Yılın son enflasyon raporu toplantısında Merkez Bankasının (TCMB) bundan sonra izleyeceği rota çizilmiş oldu. Dün Ankara'da düzenlenen toplantıda konuşan TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, “Cari açık, Türkiye'de uzun yıllardır yüzde 5 hedeflenerek büyüme ve büyümenin finansmanı sağlanmaya çalışılmıştır. Bu nedenle büyümenin sürdürülebilir finansmanı için yurt dışı kaynak ihtiyacı sorun olmuştur. Bu da Türkiye'de finansal istikrarla çelişkili bir durum olmuştur.” dedi.

Kavcıoğlu böylece, Ali Babacan, Mehmet Şimşek, Durmuş Yılmaz ve Erdem Başçı dönemlerinde uygulanan “yüzde 5 büyüme, yüzde 5 enflasyon ve yüzde 5 cari açık” ilkesini eleştirmiş oldu. Ekonomik başarı gibi sunulan o dönemlerde “cari açık finanse edildiği sürece sorun değildir, cari açığı yurt dışı fon akışları ile finanse edebiliriz” anlayışı hakimdi. Bu yüzden Türkiye sıcak paraya yüksek faiz vererek, fon akışı sağlıyor, TL değerleniyor ve günden güne ithalatçı bir yapıya bürünüyordu. Artık bu anlayışın geride kaldığı daha önce müstafi Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından şimdi de TCMB Başkanı tarafından ilan edilmiş oldu.

'FIRSATI KAÇIRMAYALIM'

Cari açığın kapatılmasının üretimden geçtiğini düşündüklerini de anlatan Kavcıoğlu, "Türkiye'nin üretimini artırıp tedarik ve üretim sıkıntılarının yaşandığı ortamda bu fırsatı kaçırmaması lazım. Merkez Bankası olarak kurla değil, bizim elimizdeki reeskont kredilerindeki faiz oranlarını düşürerek, vadeleri uzatarak ihracatın ve üretimin artması noktasında destek vermeye çalışıyoruz. Şuna inanıyoruz, cari fazla verdiğimizde finansal istikrar ve fiyat istikrarını sağlamış olacağız” dedi.

"Cari açığın kapanması noktasında önemli bir fırsat Türkiye'nin önüne gelmiştir. Cari açığın kapanmasının temeli de kur artışını sağlayarak değil, böyle bir hedefimiz yok” ifadesini kullanan Kavcıoğlu, “Sahada firmalarla yapılan çalışmalara göre çok büyük bir yatırım iştahı var. Bu yatırım iştahını yerine getirmede en önemli şey finansmana erişim. Bu noktada Türkiye'nin bu fırsatı kaçırmaması gerekiyor” diye konuştu.

FİNANSMAN SORUNU ÇÖZÜLECEK!

Ticari kredilerin kur etkisinden arındırılmış yüzde 6.7'lik büyümeyle geçmiş yıllar ortalamasının oldukça altında seyrettiğini belirten Kavcıoğlu, "Ticari kredi faiz oranlarındaki düşüşün de etkisiyle önümüzdeki dönemde krediler sabit sermaye yatırımlarını daha da fazla destekleyecektir.” mesajı verdi. Kavcıoğlu, “Tamamen veri analizi yaparak, sahada ve firmalarla yapılan görüşmelere göre, çok büyük sipariş, çok büyük yatırım ve üretim iştahı var. Dolayısıyla ihracatı artırıp cari fazla verince Türkiye'nin finansman sorunu daha net şekilde çözülmüş olacak. Bu da fiyat istikrarını sağlamış olacaktır. Dolayısıyla, doğru yöntem, doğru yol budur. Kur yükselmesi, ihracat artışı, ithalatın ihracatı karşılama oranında, cari açıkta sağlanan denge, ihracatın dünya üzerinde yüzde 1'in üzerine çıkmasını sağlamıştır. Bunların hepsi fiyat istikrarının sürdürülebilir hale gelmesini sağlayacaktır, enflasyonda düşüşünü sağlayacaktır. Cari açığın kapanmasının temeli de kur artışını sağlayarak değil, böyle bir hedefimiz yok." görüşünü dile getirdi.

ENFLASYON ÖNGÖRÜSÜZLÜĞÜ YİNE TESCİLLENDİ

Başkan Kavcıoğlu, yılın son enflasyon raporu toplantısında enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 18.4 olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 11.8'e ve 2023 yıl sonunda ise yüzde 7 seviyesine geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını tahmin ettiklerini bildirdi. Buna göre temmuz ayında ilan edilen yüzde 14.1'lik enflasyon tahmini 4.3 puan artırılmış oldu. Yine OVP'den ilan edilen yüzde 16.2'lik enflasyon tahmini de 2.2 puan yukarı çekilmiş oldu. Bu durum ekonomi yönetiminin enflasyonla mücadele başarısızlığını ve enflasyon öngörüsüzlüğünü bir kere daha tescil etmiş oldu. Hatırlanacağı üzere ocak ayında açıklanan raporda enflasyon tahmini yüzde 9.4'tü. Gelinen noktada yüzde 18.4'lük bir enflasyonla yılı bitireceğimiz öngörülse de bu tahminin de tutmama ihtimali var. Kavcıoğlu sunumunda, bir önceki rapor dönemine göre gıda fiyatları ve Türk lirası cinsinden ithalat fiyatları varsayımlarındaki güncellemelerin enflasyon tahminini sırasıyla 2.1 puan ve 1.5 puan artırdığını söyledi. Yönetilen/yönlendirilen fiyatların ise büyük ölçüde alkol-tütün kaynaklı olarak tahmini 0.3 puan yükselttiğini dile getiren Kavcıoğlu, çıktı açığındaki güncellemenin de tahmini 0.4 puan yukarı çektiğini kaydetti.

ARIZİ UNSURLARA BAKIP FAİZİ İNDİRECEK

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyon ve enflasyon beklentileri yükselirken yapılan faiz indirimine ilişkin olarak ise, son 1 yılda sıkı para politikası uygulayarak faizi yukarı yönlü yükselttiklerine işaret ederek, şunları aktardı: "Bu politikamızı devam ettiriyoruz. Dolayısıyla enflasyondaki artışı, arz şoklarından arındırarak, bugün geldiğimiz noktada indirime gitme nedenimiz bu arızi sıkıntıları arındırarak kendimize bir alan orda gördük. Bu arz şoklarının geçici olduğunu diğer Merkez Bankaları gibi biz de düşünüyoruz. Dolayısıyla gelişmelere göre yıl sonuna kadar buralardaki değişimleri arkadaşlarımız çalışıyor, onların yapacağı çalışmalar sonunda geçici olan bu durumun bize ne kadar imkan sağlayacağını, ne yönde gelişim göstereceğini hep beraber göreceğiz. Arkadaşlarımızın yapacakları çalışmalar ve bize sunacakları bilgiler ışığında kararımızı vereceğiz. Bütün kararları ekiplerimizin çalışması sonucu veri odaklı ve analizlere dayalı alıyoruz. Merkez bankalarının geçici olarak düşündüğü bu arz sıkıntılarını aynı şekilde değerlendiriyoruz. Bu minvalde de gelişmeleri takip edip kararlarımızı veri odaklı ve analize dayalı olarak vereceğiz." Buna göre Merkez Bankası enflasyondaki arızi unsurlara bakıp faiz indirimini sürdürecek. Öte yandan toplantı sonrası kulislere yansıyan bilgilere göre, Başkan Kavcıoğlu, kurdaki artışın bir kısmında algının etkili olduğuna yönelik görüşlere ilişkin ise yapacakları çalışmalarla o algıyı kıracaklarını ifade etti.