MMO: 2022’de orta sınıf yoksullaşacak
Makina Mühendisleri Odası, Türkiye hiperenflasyona girerken yoksullaşmanın da tırmandığını bildirdi. 2022’de orta sınıfın yoksullaşacağı belirtilirken, asgari ücret zammının ise ilk ayda eriyeceği belirtildi.
Makine Mühendisleri Odası, her ay hazırladığı ‘Sanayinin Sorunları’ bülteninin Ocak ayı sayısını ‘hiperenflasyona gidiş riskine ve artan yoksullaşma’ temasına ayırdı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, TÜİK, CB-SBB, BDDK, Merkez Bankası, Eurostat, OECD, IMF verileri kullanılarak yapılan analizde, 2021 sonunda tüketici enflasyonunun yüzde 36’yı, üretici enflasyonunun ise yüzde 80’i bulmasının ardından 2022’nin özellikle ilk çeyreğinde yüzde 70-80’lere ulaşacak tüketici enflasyonu riskinden söz edildi. Çok sertleşen enflasyonun, bölüşümü de olağanüstü biçimde bozduğuna dikkat çekilen analizde, asgari ücret ve maaşlara yapılan zamların kısa sürede enflasyona yenik düşeceği vurgulandı. Analizde belirlenen tespitler şöyle:
TÜKETİCİ TALEBİNDE DARALMA
2021 yılını yüzde 36 tüketici enflasyonu ile kapatan Türkiye’de 2022’ye de ağır zamlarla girilmesi, hiperenflasyona yolculuk, sadece alt sınıfları değil, orta sınıfı da sert biçimde vurdu. Bu tüketici talebinde gözle görülür, hissedilir daralmayla ortaya çıkıyor.
TÜFE’de ağırlıkları toplamı yüzde 12.7 olan 6 kalemdeki zamlar, sadece Ocak ayının ilk haftasında TÜFE’ye 5 puana yakın bir etkide bulundu. Bu kalemlerden, özellikle de elektrik ve akaryakıttan kaynaklanacak dolaylı yansıma ile diğer mal ve hizmetlere gelecek zamlar bu hesaplamada yok. Aralık ayında yüzde 38 dolayında otomobile gelen zamlarla birlikte ulaştırmaya gelecek yeni zamlar, fiyat artışları, ocak TÜFE’sinin yüzde 15’e, yıllık oranının da yüzde 53’e çıkmasına yol açacak gibi.
2022’nin Şubat ve Mart aylarında da iki haneli tüketici enflasyonu mümkün. Bu tahminde özellikle üretici ya da sanayici fiyatlarının barındırdığı stok enflasyon etkili. Mart sonrası aylarda ayda ortalama 2 puan tüketici enflasyonu artışı yaşansa bile yıl, yüzde 66 enflasyonla tamamlanıyor. Oldukça tahripkar bir enflasyon 2022 için muhtemel görünüyor.
ASGARİ ÜCRETTE ERİME
2022 için, hem 2021 reel kaybını telafi etmesi hem de 2022’de yaşanacak enflasyona karşı koyması için yüzde 50 artırılarak 4.250 TL yapılan asgari ücretin, 2022’de yaşanması muhtemel tüketici enflasyonu karşısında hızla erimesi kaçınılmaz görünüyor. Asgari ücretin üzerinde ücret alan mavi ve beyaz yakalılar, kırda ve kentte kendi işini yapan girişimci kesim, yani geniş anlamda orta sınıf, azgın enflasyondan sert darbeler almaktan kaçamıyor. Öyle ki bu kesimin yaşam standartları bir anda değişti; tüketim kalıplarını revize etmek zorunda kaldılar.