Mühimmat fabrikasındaki ilk patlama değil: Havalandırma sistemine dikkat

Balıkesir'in merkez Karesi ilçesinde patlayıcı üretilen ZSR Patlayıcı Sanayi AŞ'ye ait mühimmat fabrikasında meydana gelen patlama ve çökme nedeniyle 12 kişi öldü, 5 kişi yaralandı.

İlçeye bağlı kırsal Kavaklı Mahallesi'nde özel bir firmaya bağlı faaliyet gösteren mühimmat fabrikasının kapsül üretimi yapılan bölümünde henüz bilinmeyen nedenle patlama meydana geldi. İş Güvenliği Uzmanı Ogün Şimşek, bu gibi işletmelerde havalandırma sisteminin önemine dikkat çekti.

Bununla beraber fabrikada 3 Haziran 2014 tarihinde de benzer bir patlama yaşandığı ortaya çıktı. 10 yıl önce yaşanan patlamada 6 kişi yaralanırken, 3 gram av barutunun patlaması sonucu yaşandığı belirtildi.

HÜCRELENDİRME FACİAYI ÖNLEMİŞ OLABİLİR

İş Güvenliği Uzmanı Ogün Şimşek de belli olan ayrıntılarla beraber kazayı değerlendirdi. Şiddetli bir patlama olduğunu kaydeden Şimşek, söz konusu işletmenin yüksek risk taşıdığını ve buna uygun prosedürlerin uygulanması gerektiğini vurguladı. Şimşek, şöyle devam etti:

“Uzun yıllardır bu konuyla ilgili imalat yapan bir tesis olduğu belli oluyor. Doğru bir yapılanmayla kurulmuş bir tesis. Hücrelendirilmiş. Yani, büyük bir fabrika yerine küçük küçük hücrelendirilmiş ve birinde olan kazanın diğerlerine sıçraması engellenmiş.”

VARDİYA DEĞİŞİM SAATLERİ TEHLİKELİ

Olayın gerçek nedeninin bilirkişi raporlarıyla ortaya çıkacağını hatırlatan Şimşek, “Şu andaki kanım şu: Ortamdaki toz madde havaya karıştığında ve belli bir konsantrasyonun üzerinde çıktığında bir tepki oluşur. Bu noktada doğru havalandırma ve tetikleyici ateşleme unsurlarının engellenmesi gerekir. Bu işletmelerde hava koşullarına uygun olarak alternatif havalandırma sistemleri de mutlaka bulunmalıdır.

"En önemlisi de statik elektriğe çok dikkat etmek lazım. Burada çalışan insanlar üzerlerindeki antistatik kıyafetlerle çalışır. Ama olay saati tam vardiya değişim saatine denk geliyor. Kazaların oluşunda en riskli zamanlardır. Çünkü kişi yorgundur, bir an önce işten ayrılmak ister; yerine gelenin de yeniden olaya adapte olması gerekir.” dedi.

‘RAMAK KALA’ UYARISI

İşletmelerde işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından “ramak kala” kavramı olduğunu anlatan Şimşek, “Bir olay olmuştur, ölen ve yaralanan olmamıştır ve bir olayın eşiğinden dönülmüştür. Buna ‘ramak kala’ diyoruz. Bu olaylardan sonra onarma, eğitim ya da düzeltme olmadan işe devam edilmemesi lazım. Bir iş yerinde ramak kala olaylar artmaya başladıysa iş güvenliği uzmanı mutlaka bu gibi önlemler almalıdır. Şu anda tüm iş güvenliğine ilişkin tüm kayıtlar inceleme altına alınacak. Bu iş yerinde ne kadar ramak kala olay yaşanmış, oryantasyon yapılmış mı hepsi ortaya çıkacak.” diye konuştu.

Şimşek, bu gibi işletmelerde bir üretim hedefi bulunduğunu ve buna ulaşma amacıyla oryantasyon süreçlerinin üzerinden atlanabileceği notunu da ekledi.

‘KAZALAR ÖNLENEBİLİR!’

Petrol-İş Sendikası Genel Başkanı Süleyman Akyüz imzasıyla sendikadan yapılan açıklamada da piyasacı yaklaşım eleştirildi; sorumluların hesap vermesi gerektiği vurgulandı:

“Kuşkusuz ki bu durumun sebebi daha fazla kar ve üretim için işçi hayatını bir maliyet unsuru olarak kabul eden piyasacı yaklaşımdır. Üretim sürecinin işçinin emeği üzerine inşa edildiği, dolayısıyla kârdan ziyade işçinin sağlığı ve can güvenliğinin sağlandığı bir çalışma ortamının tesis edilmesi gerektiğinin bir kez daha altını çiziyoruz. İş kazalarının ‘önlenebilir’ olduğu vurguluyor, benzer acıların bir daha yaşanmaması tedbirlerin ivedilikle alınması ve sorumluların hesap vermesi gerektiğini belirtiyoruz. Yaşanan faciada hayatını kaybeden işçilere Allahtan rahmet, ailelerine başsağlığı ve sabır, yaralı kardeşlerimize de acil şifalar diliyoruz. Ülkemizin başı sağ olsun.”