Musevi Türkler'in koruduğu Litvanya kalesi! 800 yıldır Kuzey Avrupa'da yaşıyorlar

Litvanya'da yaşayan Musevi Türkler yüzyıllar boyunca bu kaleyi korudu. Kuzey Avrupa'da, Baltıklarda yaşayan Karay Türkleri Vilnius'a yakın Trakai'de 800 yıldır Karay kültürünü yaşatıyor.

Musevi Türkler'in koruduğu Litvanya kalesi! 800 yıldır Kuzey Avrupa'da yaşıyorlar
Fotoğraflar: Mehmet Nurullah Aydın

Altaylardan Tunaya birçok bölgede yaşayan Türkler'in izine Kuzey Avrupa'da, Baltıklarda da rastlanıyor. Litvanya'nın başkenti olan Vilnius şehrine yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta Trakai kasabası yer alıyor. Bu kasaba 1300'lü yıllardan beri Türkler yaşıyor. Litvanya'da yaşayan Musevi Türkler olarak bilinen Karay Türkleri'nin bu topraklara Kırım'dan geldikleri biliniyor. Karaylar burada yüzyıllar boyunca Trakai Kalesi'ni korudu.

TÜRKLER'İN KORUDUĞU LİTVANYA KALESİ

Fotoğraf: Mehmet Nurullah Aydın
FOTOĞRAFLAR: MEHMET NURULLAH AYDIN

Litvanya'nın başkenti Vilnius'a yaklaşık 30 kilometre mesafede bulunan ve 14'üncü yüzyılın sonunda Karayların yerleştiği kasaba olarak bilinen Trakai'de Karay kültürü yaşatılıyor. Birçok kaynakta Türk Museviler olarak da geçen Karaylar, Türk dil ve lehçelerinden Tatar Türkçesi konuşuyor. Litvanya kralının daveti üzerine buraya yerleşen Karaylar yüzyıllar boyunca Trakai kalesini korudu.

Savaşçı kimliğiyle bilinen Karayların Litvanya'ya yerleşmesine sebep olan kişinin ise Orta Çağ Litvanyası'nın en ünlü hükümdarlarından Vitautas olduğu biliniyor. Trakai'de bulunan Kenesanın da dönem dönem halk tarafından ibadet için kullanıldığı ve 18'inci yüzyılda inşa edildiği belirtiliyor.

Musevi Türkler'in koruduğu Litvanya kalesi! 800 yıldır Kuzey Avrupa'da yaşıyorlar - Resim : 3
Karay Ulusunun Müzesi

Trakai'de etnografya müzesinde yer alan 'ulus müzesi' ya da sokaklardaki 'meydan' ve 'bahçe' gibi tabelalar dikkat çekiyor. Ayrıca bölgenin en ünlü hamur işi 'kibinine' çeşitli restoranlarda ve büfelerde 2-4 Euro arasında satılıyor ve turistlerden yoğun ilgi görüyor.

Zamanında köy ahalisi bizlere şu yakınmada bulunmuştu 'Sizin Atatürk'ünüz zamanında Türkiye'den O'nun gönderdiği elçiler gelir, bize Türkçe dergiler, kitaplar getirirdi. Atatürk vefat etti, Türkiye'den ses seda kesildi. Size ne oldu' Atatürk'ten sonra kesilen yardımlara rağmen Ulu önderimizin Karay Türkleri için yaptığı bu jest hala unutulmadı.

Karay Kenesası

Yapılan son nüfus sayımına göre Trakai kasabasında yaklaşık olarak 250 Karay Türkü yaşıyor. Kasabanın nüfusu ise 2021 yılında yapılan istatistiklere göre yaklaşık olarak 5500 kişidir.

Trakai'ye gittiğinizde etnografya müzesini, kasabının tarih müzesini görebilirsiniz. Bölgede deneyimleyebileceğiniz Karay yiyeceği olan kibinine tavuk, domuz, dana eti olarak satılır. Trakai'ye Vilnius üzerinden tren ve otobüs ile gidebilirsiniz.

Tren ile gittiğinizde tek yön için 2025 yılında 2,80 Euro ücret alınacaktır. Otobüs ile gittiğinizde, başkentten 3 Euro; Trakai'den ise 3-5 Euro arasında bir ücret alınacaktır. Kasaba içinde toplu taşıma da bulunuyor. Kasabada konaklama yapacağınız yerler de bulunur ama kamp için uygun bir yere rastlamadım. Sallanan salıncaklı banklara oturup gölü seyretmeyi unutmayın. Çevrede süpermarket de bulunuyor.