Nijer diyaloğa açık: Yönetim ilk heyeti kabul etti

Mali, Burkina Faso ve Gine’nin Nijer’i desteklemesi, Nijer halkının ordusuna sahip çıkması, askeri müdahale tehdidinde bulunan ECOWAS’ın (Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu) elini zayıflattı. Askeri seçenekten mahrum kalan ECOWAS, 10 Ağustos’ta yapılan olağanüstü zirve sonrası yaptığı açıklamada, “Yaklaşımımızın temelini diplomatik müzakereler ve diyalog oluşturuyor.” ifadesini kullandı. Diyalog yolları arayan ECOWAS, Nijer’e bir parlamento heyeti gönderilmesini planlandığını duyurdu. ECOWAS Parlamenterler Asamblesi’nin sözcüsü, ECOWAS dönem başkanı Nijerya’nın Devlet Başkanı Bola Tinubu ile Nijer'e gidilmesi iznini görüşmek üzere bir komite oluşturulduğunu söyledi.

NİJER’İN KAPISI DİYALOGA AÇIK

Bu arada Nijeryalı ünlü islam alimlerinden oluşan bir grup, Nijer yönetimi ile görüşmek üzere başkent Niamey’e gitti. Nijerya Devlet Başkanı Bola Tinubu’dan izin alarak Niamey’e giden heyetin Nijer yönetimi ile görüşmesi yaklaşık üç saat sürdü. Görüşme sonrası açıklama yapan heyet başkanı Şeyh Abdullahi Bala Lau, sorunun diplomasi ve barış yoluyla çözülmesi konusunda Nijerli liderlerin “kapılarının açık olduğu” görüşünü dile getirdi. Nijer yönetiminin, Nijer ve Nijerya arasındaki dostluk ve kardeşlik ilişkilerine değindiğini belirten Abdullahi Bala Lau, Nijer’in yeni lideri Omar Çiyani’nin, “sorunun dostane bir şekilde çözülmesi” arzusunu dile getirdiğini sözlerine ekledi.

Nijer’deki askeri yönetim şu ana kadar ECOWAS liderleri ile ABD’nin arabuluculuk girişimlerine olumlu yanıt vermemişti. Nijeryalı din alimlerinin ülkeye ziyareti, diyalog çağrısından sonraki ilk temas olarak nitelendirildi.

KRİZ TOPLANTISI ERTELENMİŞTİ

Nijerya'nın başkenti Abuja'da geçen hafta perşembe günü bir araya gelen Batı Afrika ülkelerinin liderleri, darbe sonrası Nijer'de demokrasiyi yeniden tesis etmek üzere en kısa zamanda bir 'ihtiyat gücü' konuşlandırılması konusunda uzlaşmıştı. ECOWAS üyesi devletlerin genelkurmay başkanlarının cumartesi günü Gana'nın başkenti Accra'da toplanması öngörülmüştü. Ancak daha sonra bu toplantının "teknik nedenlerle" süresiz olarak askıya alındığı açıklanmıştı.

Afrika'nın batısındaki krizlere müdahale için kurulan ve merkezi Nijerya'nın başkenti Abuja'da bulunan ECOWAS İhtiyat Kuvvetleri’nin (ESF), Nijer'de anayasal düzenin yeniden tesisi için nasıl sahaya ineceği konusunun bu toplantıda ayrıntılı bir şekilde masaya yatırılması bekleniyordu.

Konuşlanmaya hazır, toplanmış bir askeri gücü bulunmayan ECOWAS, bölgesel gelişmelere göre üye ülkelerden toplayabildiği, 2 bin 750 kişilik görev kuvveti oluşturabiliyor. ECOWAS’ın Nijer'e düzenleyeceği olası bir askeri operasyona, ECOWAS üyesi devletlerden, Gine, Mali ve Burkina Faso karşı çıkmıştı. ECOWAS kuvvetlerinin herhangi bir ülkeye müdahalede bulunabilmesi için ortak karar alınması ya da Afrika Birliği'nce görevlendirilmesi gerekiyor.

ECOWAS'ın ihtiyat kuvvetlerini hazırlama ve konuşlandırma talimatı, Nijer'e kesin bir askeri müdahale anlamına gelmiyor.

MUHAMMED BAZUM ‘VATANA İHANETTEN’ YARGILANACAK

Nijer yönetimi, devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum'u vatana ihanetten yargılamak istediğini duyurdu. Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP) Sözcüsü Bakan Amadou Abdourahmane tarafından okunan bildiride, Bazum'un “yüksek derecede vatana ihanet”, “kamu fonlarının büyük çapta zimmete geçirilmesi”, “Fransa ile yasal çerçevenin dışında savunma anlaşmalarının imzalanması” ve “ülke güvenliğini tehlikeye atmak” suçlamasıyla yargılanmasının istendiği kaydedildi.

Bildiride, "Nijer hükümeti, devrik cumhurbaşkanı ve yerli ve yabancı suç ortaklarının 'vatana ihanet' ve 'iç ve dış güvenliği tehlikeye atmak' suçlarından ulusal ve uluslararası organlar önünde yargılanması için gerekli delilleri toplamıştır." ifadesi kullanıldı.

Bazı Batı Afrikalı siyasetçilerle bağlantılı lobilerin "geçiş hükümeti" hakkında yalan haberler yaydığına dikkati çekilen bildiride, bu durumun şiddetle kınandığı vurgulandı. Bildiride, uluslararası toplumun bazı unsurlarının da "devrik hükümet yetkilileriyle" dayanışma içinde olmasından duyulan memnuniyetsizliğe işaret edildi.

Vatanı Koruma Ulusal Konseyi 10 Ağustos’ta asker ve sivillerden oluşan 21 üyeli yeni kabineyi açıklamıştı.

NİJER'DE TERÖR SALDIRISI: 6 ASKER HAYATINI KAYBETTİ

Emperyalizm Nijer'deki direnci terörle bastırmaya çalışıyor. Yerel basında çıkan haberlere göre, Nijer ordusuna ait konvoy, Tillaberi bölgesindeki Sanam kenti yakınlarında pusuya düşürüldü. Olayda 6 asker hayatını kaybetti. Aynı bölgede düzenlenen operasyonda da 10 terörist öldürüldü. Tillaberi, "3 ülke sınırı" olarak bilinen Nijer, Mali ve Burkina Faso'nun ortak paylaştığı sınır hattında yer alıyor.

Bu sınır hattı El Kaide ve IŞİD bağlantılı terörist gruplarının sık sık saldırısına uğruyor.

Terörle mücadele operasyonlarında yaklaşık 12 bin Nijerli asker görev alırken, bunların neredeyse yarısı 1400 kilometre uzunluğundaki Mali ve Burkina Faso sınırında bulunuyor.

NİJER HEYETİ GİNE’DE

Gine Devlet Başkanı Albay Mamady Doumbouya, başkent Conakry'de General Moussa Salaou Barmou liderliğindeki Nijer Vatanı Koruma Ulusal Konseyi heyetini kabul etti.

Görüşmede Nijer heyeti, Gineli yetkililere, içinde bulundukları bu zor dönemde Nijer’e verdikleri destekten dolayı teşekkür etti. General Barmou, Batı’nın Nijer’e olası bir müdahalesinde oluşacak zorluklarla yüzleşebilmek için “Gine ile ilişkileri pekiştirmeyi istediklerini” belirtti.

Albay Doumbouya, Eylül 2021'de yapılan darbenin ardından Gine'de hükümetin başına geçmişti.