Nijerli gazeteci yaşananları anlattı: ‘Türkiye savaştı biz de savaşıyoruz’
Nijer, Fransız emperyalizmini topraklarından kovuyor. Bölge ülkeleri dayanışma içinde. Gelişmeleri Nijerli gazeteci İbrahim Yero’ya sorduk. Yero, Türkiye’nin kurtuluş savaşına atıfta bulunarak, bağımsızlık mücadelesi verdiklerini anlattı.
Nijer’de “Vatanı Koruma Ulusal Konseyi” Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı General Abdurahman Çiyani ülkenin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik kriz nedeniyle Nijer Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum'un devrildiği, Anayasa’nın da askıya alındığı duyurmuştu. Olayların ardından halk Fransız Büyükelçiliği binasına Nijer ve Rusya bayrağı asmıştı.
General Çiyani, 3 Ağustos Bağımsızlık Günü dolayısıyla devlet televizyonundan açıklamalarda bulundu. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu'nun Nijer'e yaptırımlarının "yasa dışı, haksız ve insanlık dışı" olduğunu belirten Çiyani, bu yaptırımların Nijer halkını daha da yoksullaştıracağını kaydetti. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu üyesi Nijerya ise Nijer'e verdiği elektriği kesti. Nijer halkını elektriksiz bıraktı. Nijer Vatanı Koruma Ulusal Konseyi Başkanı Abdurahman Çiyani kameraların karşısına geçti, uluslararası tehditlere boyun eğmeyeceğine dair halkına söz verdi.
‘NİJER HALKININ GÖZÜNÜ KORKUTAMAZLAR’
Nijer’deki gelişmeler ışığında, Nijer halkının taleplerini, sömürü düzenine başkaldırı mücadelelerini Nijer'de yayınlanan haftalık siyasi dergi l'Eclosion'un Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Yero’ya sorduk.
Yero, “Niamey ve ülkenin geri kalan kısmında Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) yaptırımları nedeniyle elektrik kesintileri yaşanmaya başladı. Çünkü Nijerya Nijer'e verdiği elektriği kesti. Ayrıca Batı Afrika Devletleri Merkez Bankası (BCEAO) ikinci bir emre kadar Nijer'deki şubelerini kapattığını açıkladığı için çok sayıda kişi banka şubelerine gidip paralarını çekmeye çalıştı.” dedi. Nijerli gazeteci ne Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu'nun ne Fransa'nın ne de ABD'nin baskılarının Nijer halkının gözünü korkutamayacağını söyledi.
Nijer Halkının Fransız emperyalizmine karşı Vatanı Koruma Ulusal Konseyi'ne tam destek verdiğini vurgulayan Yero, destek gösterilerine on binlerce Nijerlinin katıldığını belirtti: “Halk Vatanı Koruma Ulusal Konseyi'ne tam destek veriyor. Halk bedel ödemek gerekiyorsa bunu yapmaya hazır. Çünkü hiç kimsenin, ne Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu'nun, ne Fransa'nın ne de ABD'nin Nijer yöneticilerine dayatmalarda bulunmasını kabul etmiyoruz.”
‘RUSYA EGEMENLİĞİMİZE SAYGI GÖSTERİYOR’
Nijerli göstericilerin neden Rus bayrağı taşıdığını Yero şu şekilde açıkladı:
“Fransa'nın Afrika'ya ve Nijer'e karşı olan tavrı bizleri Rusya ile daha fazla yakınlaştırıyor. Çünkü Rusya, Afrika ülkelerine yardım ederken onların bağımsızlığına ve egemenliğine saygı gösteriyor. Fransa'ya baktığınızda ise onlara karşı çıkan, ülkelerinin çıkarları doğrultusunda hareket eden başkanları, devlet adamlarını suikast ile ortadan kaldırdığını ve iktidardan indirmeye çalıştığını görüyorsunuz.”
“Rusya olmasaydı Nijer halkının desteğine rağmen Fransa'nın Nijer'deki yeni yönetimi alaşağı edeceğini biliyoruz.” diyen Yero, sözlerine şöyle devam etti:
“Türkiye'nin, Rusya'nın, Çin'in, Hindistan'ın desteğine ihtiyacımız var. Bakın bugün elektriğimiz kestiler. Ekonomimizi korumamız gerekiyor. Bizim direnebilmemiz için bu ülkelerin yardımlarına ihtiyacımız var. Bu bizim için bir bağımsızlık meselesi.” ifadelerini kullandı.
TERÖRÜ KULLANIYORLAR
Nijer’in zengin uranyum ve altın kaynaklarının olduğunu belirten Yero, bu zenginliğin halka değil, sadece sadece egemen sınıfa, Nijer'i büyük bir askeri üs haline getiren emperyalistler güçlere fayda sağladığına dikkat çekti. Nijerli Gazeteci İbrahim Yero, Avrupa ülkelerinin Sahel bölgesindeki cihatçı terörü bahane ederek ülkelerine askeri üsler kurduklarını ancak terörle mücadele etmediklerini bunu yalnızca bir bahane olarak kullandıklarını ifade etti.
FASO VE MALİ’NİN DESTEĞİ HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR
Bugün terörün en çok Nijer, Mali ve Burkina Faso'yu etkilediğine dikkat çeken Yero, “Mali bugün iyi silahlanmış durumda ve terörle etkin şekilde mücadele ediyor. Burkina ordusu da güçleniyor. Böyle olunca teröristler Nijer'e kaydılar. Çünkü Nijer zincirin zayıf halkası haline geldi.” dedi. Bugün bu üç devletin teröristleri etkisiz hale getirmek için ortaklaşa mücadele edeceklerinin Nijer için büyük bir şans olduğunu vurgulayan Yero, Burkina Faso ve Mali, Nijer'e yapılacak bir saldırıyı savaş ilanı olarak sayacaklarına dair yaptıkları açıklamayı da hatırlatarak, “Nijer, Mali ve Burkina Faso; 3 ülkenin işbirliği terörle mücadele için olmazsa olmaz. Ancak Fransa daha önce bu üç ülkenin bir araya gelmesini engelledi.” dedi.
İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI
Nijerli gazeteci Türk Milleti'ne de mesaj gönderdi, Türkiye’nin kurtuluş savaşına atıfta bulundu:
“Biz Türk Milleti ile kardeşiz. Türkiye başkalarının sırtında yaşayan, işgalci bir ülke değil. Türkiye ayağa kalmak için savaştı. Biz de bugün kendi ayaklarımız üzerinde durmak için savaşmaya için karar verdik. Türkiye'nin mücadelemizde bize yardım etmesine ihtiyacımız var.”
‘VAHŞİ BİR ORMANDA YAŞAMIYORUZ’
Sömürü düzenini kabul etmeyeceklerine vurgu yapan Yero sözlerine şöyle devam etti:
“21. yüzyılda sırf bir ülke bizden daha güçlü diye; kaynaklarımızı yağmalamasını, bizi köleleştirmesini, liderlerimizi belirlemesini kabul etmiyoruz. Vahşi bir ormanda yaşamıyoruz. İnsanların seçme özgürlüğüne sahip olduğu medeni bir dünyada yaşıyoruz. ABD ve Fransa, demokrasiden bahsettiklerinde kendileri için demokrasiden bahsediyorlar. Bizim yönetilmesi gereken aşağı insanlar olduğumuzu düşünüyorlar. Biz bunu kabul etmiyoruz. Egemenliğimizi sağlamak için Türkiye, Çin ve Rusya Halklarının desteğine ihtiyacımız var.”
Yero, “savaşacağız” vurgusuyla sözlerini bitirdi.
FRANSA RESMEN KOVULDU
Nijer Vatanı Koruma Ulusal Konseyi, Fransa’yla askeri anlaşmaları iptal etti. 1 ay içinde Fransız askerlerinin Nijer’i terk etmesi isteniyor. Mali’de Fransa ile askeri anlaşmalar yeni yönetimin başa gelmesinden 8 ay sonra, Burkina Faso’da 4 ay sonra, Nijer’de ise bir haftada feshedildi. Ulusal Konsey ayrıca Fransız devlet kanalları “France24” ve “RFI”nın Nijer’deki yayın faaliyetini yasakladı.
ABD DE HEDEFTE
Mali ve Burkina Faso’dan farklı olarak, Nijer’de Fransa’nın yanısıra ABD de direk hedefte. ABD’nin Nijer’e askeri operasyon hazırlıkları ülkede büyük öfke yarattı. 3 Ağustos Nijer Bağımsızlık gösterilerinde, Fransa’nın yanısıra ABD Büyükelçiliği de koruma altına alındı. ABD’nin ülkedeki varlığı, Nijerya’daki varlığının Nijer’e yansıması olarak değerlendiriliyor. ABD’nin Nijer’de 1100 askeri bulunuyor.
YENİ HAMLELER
Nijer’e yapılacak saldırıyı, “savaş nedeni sayarız” açıklaması yapan Mali ve Burkina Faso hükümetleri, Nijer’e askeri araç sevkiyatını başlattı. Nijer’deki Ulusal Konsey’de Muhammed Bazum’un kadrolarını tasfiye ediyor. Yönetim ilk olarak Fransa, ABD, Nijerya ve Togo’daki büyükelçilerini görevden aldı.
BAZUM’UN İTİRAFLARI
Devrik Başkan Bazum’un Washington Post’ta çıkan yazısı, darbenin neden yapıldığını açıklayan bir itirafname sayıldı. Bazum, “Eğer Nijer’de darbe başarılı olursa, tüm Sahel Rus etkisi altına girer” diyerek, Mali ve Burkina Faso Ordu-Millet İttifakları’nın “devletin bütünlüğünü sağlama, ayrılıkçı ve cihatçı terörle mücadele kararlığını” hedef aldı. Uranyum ve altın başta olmak üzere maden zengini, Nijer nehri gibi büyük su kaynağına sahip ülkenin ekonomisi, Bazum’un ifadesiyle, “Nijer bütçesinin yüzde 40’ı yabancı devletlerin yardımları.”