‘Oscar saltanatı’na tepkiler büyüyor
Oscar Ödülleri'ni belirleyen Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi, 2022'nin adaylarını açıklarken ödüllerin belirlenme kriterlerini eleştirel sesler, her sene daha fazla yükseliyor. Akademi, Afrika kökenli oyuncuların adaylığı olmak üzere pek çok konuda eleştirilerin hedefinde. Akademi'ye karşı son eleştiri En İyi Kadın Oyuncu ödülünü alan tek siyahi kadın oyuncu Halle Berry'den geldi. Berry, 2001'in sonunda Monster's Ball filmindeki rolüyle 'En İyi Kadın' ödülünü almasının üzerinden 20 yıl geçtiği halde başka bir siyahi kadının bu alanda Oscar almamış olmasına dikkat çekti.
Amerikalı oyuncu, "Herkes gibi, o gecenin birçok şeyin değişeceği anlamına geldiğini düşünmüştüm." diyerek, Hollywood'da siyahi kadın oyunculara bakış açısında hala problem olduğuna vurgu yaptı. Sanatçı, Oscar'ı kazandıktan sonra istediği rolü oynama fırsatı olacağını düşündüğünü, fakat bunun da mümkün olmadığını dile getirdi. Berry, "Bence perspektifimizi değiştirmeye başlamamız gerektiğini düşünüyorum, çünkü ödüllerin nasıl dağıtıldığını değiştiremeyeceğimiz çok açık.” ifadesini kullandı.
‘OSCAR ÇOK BEYAZ…’
Oscar'a yapılan eleştiriler çok daha öncesine dayanıyor. Örneğin 2015 yılında avukat ve aktivist olan April Reign, "#OscarsSoWhite (Oscar çok beyaz) onlar saçıma dokunmak istediler..." diye şakacı bir tweet ile o yılın çoğunluğu beyaz olan Akademi Ödülleri adaylıklarını hedef aldı ve bunu yaparken, istemeden de olsa başkalarını seslerini yükseltmeye teşvik etti. Ardından, 2016 Oscar adayları açıklandığında ve üst üste ikinci yıl için 20 oyunculuk adaylığının tamamı beyaz aktörlere verildiğinde, dünya çapında ilgi gördü.
2020'de Akademi, kadın üye sayısını bin 446'dan 3 bin 179'a yani iki katına çıkardı ve siyahi üyelerini 554'ten bin 787'ye üç katına çıkardı. Ancak sonuçlarda kayda değer bir gelişme sağlanamadı. Uzun yıllardır ağır eleştirilere maruz kalan bu belirleme ise şöyle yapılıyor:
Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi, yaklaşık 10 bin film yapımcısı ve film profesyonelinden oluşuyor. Ya sıkı bir başvuru sürecinden geçmek ya da Akademi'ye katılmaya davet edilmek gerekiyor.
Akademi üyelerinin yüzde 86’sını 50 yaşın üzerindekiler, yüzde 77’sini erkekler ve yüzde 94’ünü ise beyazlar oluşturuyor. Adayların belirlendiği ilk aşama oylamada, her akademi üyesi kendi sahasındaki aday adayları için oy veriyor. Yani, yönetmenler En İyi Yönetmen adaylarını belirliyor, sinematograflar En İyi Sinematografi adaylarını belirliyor.
Her akademi üyesi kendi sahasındaki filmler arasından 5 tercihte bulunuyor. En iyi film kategorisi içinse bütün üyeler oy kullanıyor. Oylama sonucunda, her kategoride en fazla oy alan 5’er aday belirleniyor. En İyi Film kategorisinde ise 9 aday belirleniyor.